دوپامین نقش مهمی در تنظیم حرکت بدن دارد و کاهش آن کاهش میتواند علت بسیاری از علائم بیماری پارکینسون فرد مبتلا باشد.
علائم پارکینسون
علائم و نشانههای بیماری میتواند در هر فرد متفاوت باشد. شروع علائم اولیه ممکن است خفیف بوده و مورد توجه قرار نگیرد. بیماری اغلب از یک طرف بدن شروع شده و معمولاً حتی بعد از شروع علائم در هر دو طرف فرد، علائم در همان طرف شدیدتر از طرف مقابل است.
نشانههای پارکینسون ممکن است شامل موارد زیر باشد:
رعشه یا لرزش که معمولاً از یک اندام، دست یا انگشتان شروع میشود. لرزش دستها حتی ممکن است هنگام استراحت هم وجود داشته باشد.
آهسته شدن حرکات: با پیشرفت بیماری ممکن است حرکات فرد کند شده و کارهای ساده دشوار و وقت گیر باشد.
هنگام راه رفتن، قدمها کوتاهتر شده و یا در حین راه رفتن فرد پاهای خود را روی زمین بکشد. همچنین بلند شدن از صندلی کاری دشوار باشد. سخت شدن عضلات ممکن است در هر قسمت از بدن فرد رخ دهد. سفتی عضلات میواند دردناک بوده و دامنه حرکت بیمار را محدود کند.
اختلال در وضعیت تعادل: حالت بدن ممکن است به شکل خمیده شده و یا فرد در نتیجه بیماری دچار اختلال تعادل شود.
علیرضا زالی، متخصص جراحی مغز و اعصاب مهمترین خصوصیتی که در توصیف لرزش پارکینسونی مشهود است و به پزشک متخصص این امکان را میدهد که پارکینسون را از سایر لرزشها افتراق دهد، کاهش پلک زدن، کندی حرکات، تغییر در نمای صورت و مواردی از این قبیل است.
زالی با بیان اینکه اعمال جراحی تحریک عمقی مغز صرفا مربوط به لرزش پارکینسون نیست ادامه داد: اهداف جراحی در درمان پارکینسون متفاوت است، در مواردی که لرزشهای فراوان تقریبا زندگی روزمره فرد را مختل کرده و متناسب با لرزش، پزشک جراحی یا دارودرمانی را در دستور کار دارد.
وی با اشاره به اینکه در پیشینه درمان پارکینسون جراحی بر درمانهای دارویی مقدم بود، ادامه داد: قبل از دهه ۶۰ درمان پارکینسون جراحی بود، خوشبختانه با ورود داروهای نوین درمانهای دارویی شکل تازهای به خود گرفت، ضمن اینکه جراحیها معمولا مشکلاتی مثل اختلال در تکلم را به دنبال داشتند.
متخصص جراحی مغز و اعصاب با اشاره به اینکه درمانهای نوین و جراحی پارکینسون، قسمتهایی از مغز با کمک جدیدترین تکنولوژیها تحریک میشوند، با کمک تصاویر توضیحاتی درباره تحریک عمقی مغز در درمان پارکینسون ارایه داد.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر اینکه در درمان جراحی بهترین و کم خطرترین مسیر ورود با کمک نرمافزارها محاسبه میشود، توضیح داد: روند جراحی بدون درد، با همکاری بیمار و به روش بیحسی موضعی انجام میشود.
متخصص جراحی مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با تاکید بر اینکه جراحی تحریک مغز برای درمان پارکینسون، جراحی بسیار دقیقی است، خاطرنشان کرد:حتی ذرهای اشتباه قابل بخشش نیست. طی فرآیند عمل تیم درمانی با تحریک الکتریکی و آزمایش قبل از جاگذاری، مناسبترین اقدام را با کمترین عارضه انجام میدهند.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه مهمترین مسئله بعد از جراحی عمقی مغز، تنظیمات دستگاه برای کسب بهترین نتیجه است، اضافه کرد: این جراحی نتیجه کار تیمی است، بعد از جراحی شرایط بیمار باید به صورت دورهای بررسی شود و استفاده از دارو نیزهمچنان بر قوت خود باقی است.
به گفته زالی انتخاب بیمار مناسب برای جراحی مهم است و ضروری است زمان بیماری و اختلالات حرکتی فرد مورد ارزیابی قرار گیرد.
وی از پوشش بیمهها در درمان پارکینسون خبرداد و افزود: این بیماری در دسته بیماریها صعبالعلاج و تحت پوشش بیمهها قرار دارد.
فرزاد اشرافی، متخصص مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی نیز درباره ماهیت بیماری پارکینسون، اظهار کرد: این بیماری، بیماری تخریب کننده مغز است و بعد از آلزایمر دومین علت شایع بیماری مغز به حساب میآید.
وی با اشاره به افزایش سن امید به زندگی در جامعه، خاطرنشان کرد: آمار شیوع این بیماری رو به افزایش است.
اشرافی با تاکید بر اینکه نشانههای پارکینسون معمولا بعد از ۶۰ سالگی مشخص میشود، از نشانههای متداول آن به لرزشی که از یک سمت بدن شروع میشود اشاره کرد.
این متخصص مغز و اعصاب دانشگاه با با بیان اینکه کندی حرکات، سفتی اندامها و یا مفاصل از دیگر نشانههای ابتلا به پارکینسون است، گفت: برخی مواقع سفتی در اندامها به شکلی است که با آرتریت و یا التهاب مفصل اشتباه گرفته میشود، در این موارد گاهی ایجاد درد تشخیص پارکینسون را دشوار یا به تعویق میاندازد.
لرزش، کندی حرکات و سفتی اندام از مهمترین نشانههای ابتلا به پارکینسون است که این عضو هیأت علمی دانشگاه به آن اشاره کرد و افزود: مشخصا فردی که دچار سفتی اندام است معمولا با نشانههای دیگری مثل بیخوابی، درد مفاصل و حتی یبوست مواجه میشود.
وی با تاکید بر اینکه علت ابتلا به بیماری پارکینسون ناشناخته است، ادامه داد: عوامل محیطی و یا ژنتیکی در ابتلا به این بیماری بی تاثیر نیست؛ به این شکل که اگر فردی دچار پارکینسون باشد امکان اینکه فردی دیگری در همان خانواده به این بیماری مبتلا شود ۱۵ درصد است.
اشرافی درباره علل محیطی ابتلا به پارکینسون نیز توضیح داد: مسمومیت با حشرهکشها و یا سموم دفع آفات نباتی میتواند از نظر محیطی فرد را مبتلا کند و یا مسمومیت با برخی از فلزات سنگین، الکل اتیلیک، منوکسیدکربن نیز احتمال ابتلا به پارکینسون را افزایش میدهد.
این متخصص مغز و اعصاب دانشگاه با بیان اینکه پارکینسون لزوما با لرزش همراه نیست، ادامه داد: مبتلایان به پارکینسون اختلالات غیرحرکتی هم دارند، این افراد معمولا دچار افت فشارخون میشوند.
وی با بیان اینکه بیماری پارکینسون بیماری پیشرونده است ادامه داد: بر اساس شرایط بیمار دارو درمانی آغاز میشود، ضمن اینکه افرادیکه به صورت خودسرانه از دارو خصوصا داروهای روان استفاده میکنند، بیش از سایرین مستعد ابتلا به این بیماری هستند.
اشرافی با اشاره به اینکه علایم در پارکینسون در هر فرد تا فرد دیگر تغییر دارد ادامه داد: درمان این بیماری نیز فردی است.