شاید نگرانکننده و ترسناک به نظر برسد، اما مصرف بیش از حد قند ممکن است خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. مطالعات نشان میدهد که قندهای موجود در دسرها، محصولات لبنی و نوشیدنیها در ایجاد سرطان، به ویژه سرطان پستان، نقش دارند.
مقدار مصرف روزانه توصیهشده برای مصرف قند و شکر، ۲۵ گرم در روز برای زنان و ۳۶ گرم در روز برای مردان است؛ که این میزان معادل ۱۰ درصد از کل کالری روزانه هر فرد است. مصرف بیش از حد قند و شکر میتواند اثرات منفی متعددی بر سلامتی داشته باشد و منجر به افزایش وزن، تجمع چربی احشایی و افزایش خطر بیماری قلبی شود که علت اصلی مرگ و میر در سراسر جهان است. چاقی، التهاب، تری گلیسیرید بالا، دیابت، فشار خون بالا و بیماری کبد چرب غیر الکلی تنها برخی از مشکلاتی هستند که با افراط در مصرف قند، دچار آن خواهید شد.
مصرف بیش از حد قند چه بلاهایی سر بدن میآورد؟
۱. افزایش قند خون
کربوهیدراتها، از جمله قند، معمولاً به سرعت هضم شده و وارد جریان خون میشوند. قندها یکی از کوچکترین مولکولهای کربوهیدرات هستند، بنابراین زمان زیادی طول نمیکشد تا به سرعت وارد جریان خون ما شوند و قند خون را بالا ببرند. افزایش مصرف قند در رژیم غذایی میتواند به مرور منجر به افزایش قند خون شود و فرد را در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲، بیماری قلبی، فشار خون بالا و خطر سکته قرار دهد.
۲. افزایش فشار خون
علاوه بر نمک، زیادهروی در مصرف قند نیز با افزایش فشار خون مرتبط است. این موضوع بیشتر به کیفیت رژیم غذایی مربوط است؛ اگر قند زیادی میخورید، ممکن است بسیاری از غذاهای سالم دیگر را نخورید و از فواید آنها برای حفظ تعادل فشار خون محروم شوید. همچنین افزایش فشار خون میتواند ناشی از اثر مستقیم افزایش قند خون بر فشار خون ما باشد؛ به عبارتی با افزایش قند خون، فشار خون نیز بالا میرود.
۳. نوسانات خلقی
مصرف بیش از حد قند، با اثرات منفی بر خلق و خو و سلامت روان مرتبط است. نوسانات قند خون و افزایش سطح کورتیزول (هورمون استرس)، منجر به افت انرژی و سپس احساس تحریک پذیری، خستگی یا حتی غمگینی میشود. تحقیقات نشان میدهد مصرف بیش از حد قند با بروز علائم افسردگی مرتبط است. همچنین زیادهروی در مصرف نوشیدنیهای شیرینشده با شکر، بخصوص نوشابه، میتواند سلامت روان تاحدودی به خطر بیندازد.
۴. افزایش وزن
مصرف بیش از حد قند، با افزایش وزن و چاقی همراه است، چرا که مقدار زیادی کالری در خود دارد. قند و شکر فاقد هر گونه ویتامین، مواد معدنی و هر ماده غذایی مفید هستند و مقدار اضافی آن به شکل چربی در بدن ذخیره میشود و منجر به افزایش وزن میگردد.
۵. بیماری قلبی
زیادهروی در مصرف قند، با ایجاد خراشهایی کوچک در داخل شریانها، میتواند خطر بیماری قلبی را افزایش دهد. این خراشهای کوچک میتوانند به مرور زمان محل تجمع ذراتی مانند کلسترول در عروق شوند. این فرآیندِ تشکیل پلاک، که به عنوان گرفتگی عروق نیز شناخته میشود، یک ریسک فاکتور جدی برای بیماریهای قلبی، کلسترول بالا و فشار خون بالا است.
۶. کبد چرب غیر الکلی
قند در طول زمان، هضم و به عنوان چربی در بدن ذخیره میشود. تجمع چربی اضافی در بدن، با افزایش رسوبات کبدِ چرب که به عنوان «بیماری کبد چرب غیر الکلی» نیز شناخته میشود، مرتبط است. کبد چرب غیر الکلی نیز میتواند شما را در معرض انواع بیماریها مانند دیابت، فشار خون بالا و بیماری قلبی قرار دهد.
۷. تغییرات هورمونی
مشکلات مرتبط با هورمون، مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، میتواند ناشی از رژیم غذایی و سبک زندگی باشد؛ همچنین به نظر میرسد که ارتباط مؤثری بین مقاومت به انسولین و مدیریت علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک وجود دارد. تعادل در مصرف قند میتواند تا حد زیادی تعادل هورمونها را در بدن ما بهبود بخشد.
۸. سرطان
شاید نگرانکننده و ترسناک به نظر برسد، اما مصرف بیش از حد قند ممکن است خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ نشان میدهد که قندهای افزودهشده در دسرها، محصولات لبنی و نوشیدنیها در ایجاد سرطان، به ویژه سرطان پستان، نقش دارند. توصیه میشود که برای پیشگیری از این موضوع، میزان مصرف شکر در رژیم غذایی، کمتر از ۱۰ درصد از کل کالری روزانه باشد.