این قصه سر دراز دارد! سال‌هاست از لزوم جابه جایی زندان مرکزی اصفهان سخن گفته می شود و همچنان وعده ها اندر خم یک کوچه مانده اند و گویا عملیاتی شدن این موضوع پشت سد «اعتبار» گیر کرده است.
البته که کار آسانی هم نیست. جابه جایی هزاران زندانی با اسکورت امنیتی قطعا کار سهل و آسانی نیست. اما به هرحال، رسیدگی بهتر و مناسب تر به مددجویان و رعایت موارد امنیتی، لزوم این جابه جایی را پررنگ‌تر می کند. بسیاری از مراکز نگهداری زندانیان، بافت رو به فرسوده دارند که باعث هدر رفت بیشتر بودجه، هزینه زیاد نگهداری بناها، عدم برخورداری مددجویان از امکانات رفاهی و چه بسا زمینه‌ساز آسیب‌های جسمی و روحی خواهد شد. ضمن اینکه عمده زندان‌ها که تاریخ احداث شان به سال‌ها پیش برمی‌گردد یا در شهرها ساخته شده و یا به حریم شهرها و مراکز اسکان شهروندان کشیده شده که هم زیباسازی محیط شهری را خدشه‌دار می‌کند و هم به طور ناخواسته حس ناامنی ایجاد خواهد کرد.
زندان اصفهان هم که روزگاری در مرکز شهر اصفهان با گنجایش ۱۰۰ نفر ظرفیت بود، امروز هم در غرب شهر، با بیش از ۴ هزار نفر ظرفیت واقع شده، اما مدت هاست که گفته می شود قرار است زندان ۴ هزار نفره ای که در برخی از مواقع بیش از ظرفیت نیز در آن نگهداری می‌شود، از غرب به شرق شهر نقل مکان کند.
سال ۹۳ که رسول زرگرپور سکان استانداری اصفهان را در دست داشت، در گفت و گویی، آماده سازی ساختمان جدید زندان مرکزی اصفهان را ضروری دانسته و گفته بود: «باید توجه داشته باشیم که زندان فعلی اصفهان در شأن مردم اصفهان نیست و عملیات اجرایی زندان جدید اصفهان مورد توجه جدی قرار گیرد.»
زرگرپور به وضعیت نامناسب زندان مرکزی اصفهان اشاره و تصریح کرد: تراکم موجود در زندان مرکزی اصفهان و همچنین شرایط نامناسب فیزیکی این محل به گونه‌ای است که شرایط را برای مسئولان استان در این بخش بحرانی کرده است.
آن زمان گفته شد که ساختمان جدید زندان اصفهان در زمینی به مساحت ۸۰ هکتار در اطراف اصفهان و با ظرفیت ۱۰ هزار نفر در مدت سه سال آینده توسط قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا(ص) به بهره‌برداری می‌رسد. وعده سه ساله در حالی داده شد که ۱۰ سال از آن زمان گذشته و هنوز خبری نشده است!
همان سال «کریم داوودی» که عضو شورای شهر اصفهان بود هم در مصاحبه ای با «ایمنا»، وضعیت زندان اصفهان را «اسفبار» و «بسیار نگران کننده»خواند و گفت: «پیش بینی ها حاکی از این بود که مشارکت کننده زمین زندان موجود را بر دارد و به جای آن ساختمان جدید زندان را احداث کند که محقق نشد؛ اما به هر حال هر آنچه از دست شورای شهر اصفهان در این باره برآید، در این راستا دریغ نخواهد کرد.»
در عین حال «عباس حاج رسولیها» دیگر عضو شورای شهر اصفهان هرچند معتقد بود وضعیت زندان اصفهان نسبت به چند سال گذشته بسیار بهتر شده ، اما لزوم جا به جایی زندان مرکزی را مورد تاکید قرارداده و گفت: « به نظر من باید زندان فعلی به سرمایه گذار بخش خصوصی واگذار و به مجتمع مسکونی- اداری تبدیل شود تا پول آن برای ساخت زندان جدید خرج شود.»
دوسال بعد؛ سال ۹۵ بود که اسدا… گرجی زاده مدیرکل وقت زندان های استان اصفهان در دیدار با حجت الاسلام موسوی لارگانی، نماینده استان در مجلس شورای اسلامی، بر ضرورت انتقال زندان مرکزی به خارج از شهر تاکید کرد.
گرجی زاده در این دیدار با اشاره به فرسودگی و قدمت زندان مرکزی اصفهان گفت:«وجود زندان بزرگ استان در مجاورت شهر و قدمت و فرسودگی های آنان ایجاب می کند تا باتعامل و پیگیری های همه مسئولین استانی و کشوری زمینه احداث زندان جدید و انتقال آن به خارج از شهر مهیا شود.»
گرجی زاده با اشاره به اهداف نظام زندانبانی و سازمان زندان‌ها نیز گفت: سازمان زندان‌ها با هدف نگهداری افراد بزهکار و قانون شکن جامعه، وظیفه اصلاح و تربیت و بازگشت صحیح آنان به آغوش جامعه با تعامل و کمک دیگر دستگاه‌ها را به عهده دارد؛ امااگر در این راستا با مشکلاتی از قبیل کمبود فضا و امکانات مواجه شود، قطعا در اصلاح و تربیت آنان به مشکل برمی خوریم و در تامین امنیت و آرامش بیشتر در جامعه دچار نقصان خواهیم شد.
موسوی لارگانی نیز در همین باره گفت: « هزینه جهت توسعه و تعمیرزندان فعلی مرکزی اصفهان برای مدت محدودی قابل اجراست؛ اما ضرورت دارد که زمینه انتقال زندان به خارج از شهر و احداث زندان جدید در دستور کار قرار گیرد. نیاز است موضوع تامین بودجه و اعتبارات احداث زندان در خارج از شهر به عنوان یک پروژه ملی دیده شود و این مهم نیز ازسوی مجمع نمایندگان استان در تهران پیگیری خواهد شد.»
دوسال بعدتر (۱۳۹۷) و در زمان استانداری مهرعلیزاده در اصفهان، رییس سازمان زندان های کشور در سفری که به اصفهان داشت، از لزوم انتقال زندان اصفهان به خارج از شهر سخن گفت و تاکید کرد برخی از زندان ها با توجه به قدمت و قرار گرفتن در محیط شهری باید به بیرون شهرها منتقل شود تا ضمن ایجاد زندان های جدید و جایگزین کردن آنها با زندان های قدیمی بتوانیم برنامه های اصلاحی و تربیتی را با ظرفیت کامل اجرا کنیم.
محسن مهرعلیزاده نیز در این دیدار گفت: ما از رییس سازمان زندان ها دعوت کردیم تا در خصوص زندان مرکزی اصفهان که در منطقه مسکونی شهری اصفهان قرار گرفته است و ضرورت انتقال آن به خارج از شهر گفت وگو کنیم.
همچنین به نوشته رسانه ها؛ در این نشست برخی از مدیران حاضر به اظهار نظر در خصوص نحوه انتقال زندان پرداختند و مقرر شد کار گروهی برای انتقال سریع تر این زندان تشکیل شود.
یک سال بعد (۱۳۹۸) رییس قوه قضاییه وقت، رییس سازمان زندان‌ها را مکلف کرد که جهت انتقال زندان به حاشیه شهر اقدام کند. همزمان با او عباس رضایی، استاندار سابق اصفهان نیز به عنوان بالاترین مقام اجرایی استان در آن زمان بر ضرورت جابه جایی زندان مرکزی اصفهان تاکید کرد؛ اما با وجود این، پروژه جابه جایی زندان مرکزی اصفهان باز هم به نتیجه نرسید.
همزمان با تاکیدات استاندار وقت استان، مدیرکل وقت زندان‌های اصفهان هم گفت که زندان مرکزی اکنون چهار برابر ظرفیت زندانی دارد که این تراکم جمعیتی اقدامات اصلاح و تربیتی را دچار اختلال می‌کند.
اما امسال بازهم صحبت از لزوم جابه جایی زندان مرکزی اصفهان به میان آمد. این بار «خبرگزاری مهر» به نقل از «علیرضا بابایی» مدیرکل زندان های استان نوشت: « خروج زندان مرکزی از اصفهان بزرگ‌ترین دغدغه ماست.»
بابایی در گفت و گو با «مهر»؛ با اشاره به اینکه انتقال زندان اصفهان به خارج از شهر و ساخت زندان جدید مهم‌ترین دغدغه ماست، اضافه کرد: «در این زمینه مشارکت بخش عمومی و بخش خصوصی برنامه ریزی شده است، باید توجه داشت که ساخت زندان جدید برای اصفهان همچنان اولویت دولت نیست ولی باید توجه داشت که اگر بخش خصوصی و شهرداری همکاری کند می‌توان این مشکل را برطرف کرد.»
بابایی گفت: باید توجه داشت چنانچه ساخت زندان جدید اصفهان در دستور کار قرار نگیرد مشکلات امنیتی و اجتماعی را برای شهر اصفهان ایجاد خواهد کرد چرا که به واسطه تراکم امکان بازپروری زندانیان را نخواهیم داشت و منجر به آموزش جرم می‌شود و از سویی نیز باید توجه داشت که این زندان در کنار منازل مسکونی است.
مدیرکل زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی استان اصفهان در خصوص محل فعلی زندان اصفهان نیز ابراز داشت: قانون‌گذار اجازه تهاتر با شهرداری را داده و شهرداری قرار است معادل قیمتی که تعیین می‌شود نسبت به ساخت زندان جدید اقدام کند چرا که تملک زمین زندان جدید که در منطقه زیار است انجام شده و چندین سال است که با شهرداری تفاهم شده و مسئولان شهرداری تاکنون نتوانسته‌اند این اقدام را انجام دهند.
بابایی تاکید کرد: پروژه زندان جدید اصفهان به بیش از یک‌هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که البته ارزش زندان فعلی نیز به همین اندازه است.
به هرحال آنچه از گفته ها برمی آید، این است که تا اعتبارات و شرایط لازم و کافی فراهم نشود، پروژه انتقال زندان به جایی نخواهد رسید. هرچند در برخی شهرها مثل اسلام آباد غرب، این مهم اجرایی و زندان به خارج از شهر منتقل شده و در برخی استان های دیگر از جمله البرز نیز صحبت از جابه جایی قریب الوقوع زندان ها به میان آمده است؛ اما در استان اصفهان همچنان منتظریم تا ببینیم این پروژه چه زمانی عملیاتی می‌شود آن وقت به قول «ایمنا»؛ زندانیان اصفهان با انتقال به شرق صبح‌ها زودتر خورشید را می‌بینند، اما در عوض زودتر هم غروب دلگیر زندان را به تماشا نشسته و با خورشید وداع می‌کنند تا یک خط دیگر روی چوب خط دوران محکومیت‌شان بکشند.
