در مرحله سوم سطح استانی سیزدهمین دوره مسابقات ملی مناظره دانشجویان در اصفهان، دانشجویان موافق و مخالف پیرامون گزارههای تعیین شده به مناظره با یکدیگر پرداختند.
مرحله سوم سطح استانی سیزدهمین دوره مسابقات ملی مناظره دانشجویان در اصفهان، امروز در محل سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی واحد اصفهان برگزار شد. این مناظره ابتدا بین دو تیم «وفاق ملی» از دانشگاه اصفهان و «اندیشههای پایدار» از دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان و درباره گزاره «بدون داشتن روابط اقتصادی مناسب با اتحادیه اروپا، ایران نمیتواند قدرت اقتصادی خود را احیا کند» به مناظره پرداختند. گروه وفاق ملی در جایگاه موافق، اظهار کرد: «یک انقلاب در این منظر رخ داده و اولین گام برای خروج از زیر بار استعمار، استقلال اقتصادی بوده است. بالغ بر ۱۰۰ سال طول کشید تا کشورها استقلال اقتصادی خود را تثبیت کنند و به یک پایه ثبات قدرت برسند. ارتباط مناسب با اتحادیه اروپا موجب شکلگیری قدرت اقتصادی میشود و قدرت اقتصادی کشور را پویا میکند. نمونههای آماری این موضوع در روسیه قابل مشاهده است که پس از شکلگیری ارتباط نامناسب با اتحادیه اروپا و تحریمهای ناشی از قضیه اوکراین، آسیب اقتصادی دید. شما نمیتوانید یک قسمت از جهان را حذف کنید، با آن ارتباط نداشته باشید و انتظار قدرت اقتصادی داشته باشید. چگونه میخواهید تعاملتان با یورو را حذف کنید و بعد تبدیل به قدرت اقتصادی شوید؟ در دنیای امروز و شرایط کنونی باید برای شکلگیری یک قدرت اقتصادی، ارتباط مناسب با اتحادیه اروپا را در نظر داشت. با توجه به منازعه اقتصادی بین اتحادیه اروپا و آمریکا، در خیلی از مواقع توانایی اقتصادی اتحادیه اروپا میتواند تحریمهای ایالات متحده آمریکا را خنثی کند.»
گروه اندیشههای پایدار بهعنوان گروه مخالف درباره این موضوع گفت: «در رابطه با FATF باید گفت قبول کردن آن موجب نمیشود که تحریمهای اولیه و ثانویه آمریکا و همینطور قرار گرفتن ما در لیست سیاه آمریکا از بین برود. وابستگی به اتحادیه اروپا در برابر تغییرات سیاستهای بینالمللی که روزانه برای اتحادیه اروپا و مقابلش ایران انجام میشود میتواند خطرناک و آسیبپذیر باشد. در این شرایط باید به مسائل داخلی بیشتر بپردازیم و تولیدات داخلی را که در این چند سال نتیجه داده افزایش دهیم. صنایع دیگر مثل صنایع پتروشیمی و صادرات غیرنفتی به ۴۲ میلیارد دلار رسیده است. ما میتوانیم در کنار اتحادیه اروپا نگاه به شرق هم داشته باشیم. ارتباط با کشورهای آسیایی و همسایه ایران آسانتر و پایدارتر از اتحادیه اروپا است. یک سری از کشورهایی که عضو اتحادیه اروپا بودند همچون مجارستان، لهستان و یونان که از اتحادیه اروپا خارج شدند، استقلال اقتصادی خود را نیز از دست دادند. نکته حائز اهمیت این است که ارتباط با اتحادیه اروپا تنها راه نیست. از پتانسیل ۳۰ درصد جمعیت دنیا که جزو گروه شانگهای هستند میتوانیم بدون اینکه استقلالمان را از دست بدهیم استفاده کنیم. پس از پایان مناظره، داوران گروه وفاق ملی را بهعنوان تیم برتر معرفی کردند.»
مناظره دوم بین تیمهای «گذار» از دانشگاه اصفهان و «صدای حقیقت» از دانشگاه فرهنگیان شهید آیت نجفآباد با محوریت گزاره «بحران فرونشست آبی در اصفهان میتواند به زوال شکوه و تمدن ایرانی در این شهر منجر شود» برگزار شد.
گروه «گذار» به عنوان گروه موافق درباره این موضوع اظهار کرد: «سازمان زمینشناسی آمریکا (USGS) فرونشست آبی را بهعنوان یکی از نتایج تخلیه بیش از حد آبهای زیرزمینی تعریف میکند که موجب تراکم خاک و نشست زمین میشود. این پدیده در مناطقی که سفرههای آبهای زیرزمینی دچار برداشت شدید هستند، رایج است و حدود ۸۰ درصد فرونشستهای جهان به علت استخراج بیرویه آبهای زیرزمینی است. زمانی که فرونشست در جایی رخ میدهد، به دلیل متراکم شدن خاک و فرورفتن زمین، دیگر امکان اصلاح و بازگرداندن آن وجود ندارد. طبق آمارهای موجود، اگر در منطقهای ۴ یا ۵ میلیمتر نشست داشته باشیم، در شرایط بحرانی قرار دارد، اما در اصفهان حدود ۱۷ سانتیمتر فرونشست داریم که ۳۴ برابر معیار جهانی است و با یک ابربحران مواجه هستیم. خطر فرونشست به تخلیه ۴۲ مدرسه در سطح استان منجر شده و این مدارس دیگر قابل استفاده نیستند. آموزش و پرورش برای جبران این واقعه، برخی مدارس را دو نوبته کرده است، همچنین رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در گفتوگویی با شبکه خبر، فرونشست زمین را یک ابرچالش دانست و یا به گفته رئیس اتحادیه املاک اصفهان، به دلیل آلودگی هوا و فرونشست، مردم استقبالی از خرید ملک در اصفهان نمیکنند. سخنگوی سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان نیز از افزایش ۲۱۸ درصدی حوادث ناشی از نشست زمین در دو ماه اول امسال خبر داده است. مساحت بافت فرسودهای که در معرض خطر فرونشست قرار دارد در اصفهان ۱۶۵۲ هکتار است که از کل شهرهای ایران بیشتر است. مردم ساکن در این بافتها در بیشترین معرض خطر فرونشست هستند و این مسئله میتواند زندگی شهری را مختل کند. این مشکل فقط مختص سیوسه پل نیست. ترکها در سطح شهر اصفهان گسترش یافته و با توجه به اینکه ۹۹ درصد تمدنها در کنار آب شکل گرفتهاند، خشکی زایندهرود و برداشت بیرویه از آبهای زیرزمینی میتواند تاثیر جدی بر حیات شهری داشته باشد.»
گروه «صدای حقیقت» بهعنوان گروه مخالف نیز بیان کرد: « تمدن ایرانی چالشهای بسیار سختتری را پشت سر گذاشته و پویایی خود را حفظ کرده است. حمله مغول با سیاست زمین سوخته که همه چیز را از بین میبرد نیز نتوانست تمدن ایرانی را نابود کند. در نیمه اول دهه ۱۲۸۰ سلطنت مظفرالدین شاه، ظلالسلطان حاکم اصفهان بسیاری از بناها را به نابودی کشاند، اما مردم به خاطر حس میهندوستی و دینی که داشتند، اجازه نابودی کامل آثار را ندادند. تمدن ایرانی سه لایه دارد؛ لایه سطحی شامل معماری، شهرسازی، هنر، ابزار، تکنولوژی و محیط زیست است. لایه میانی شامل نظامهای حکومتی، قوانین و مقررات، آموزش و پرورش، مذهب و زبان است و لایه عمیق، شامل جهانبینی، ارزشها، عدالت، آزادی، معنویت، فلسفه و علم است. بحران فرونشست هرچند میتواند به لایه سطحی آسیب برساند، اما نمیتواند لایههای عمیقتر را نابود کند. ایرانیان از دوران باستان طبیعتپرست بودند و در زمان زرتشت، اهورامزدا را ستایش میکردند و از طبیعت پرستاری میکردند. آنچه امروز با آن مواجه هستیم، بحرانی است که به خاطر حفر چاههای بسیار زیاد در منطقه ممنوعه و کاهش سطح آبهای زیرزمینی ایجاد شده است. این بحران قابل پیشگیری است و میتوان از آن جلوگیری کرد. به گفته استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در نشست «شکوفایی و زوال تمدن ایران در تاریخ»، زوال تمدنها در نتیجه فقدان فکر، منطق و استدلال و بزرگ کردن بعضی مسائل است. فرونشست آبی به تنهایی نمیتواند به زوال تمدن ایرانی منجر شود.»
گروه «گذار» در واکنش به صحبتهای گروه مخالف گفت: « نگرانیهای جدی وجود دارد که باید به سرعت، قاطعانه و شجاعانه درباره آنها تصمیمگیری شود. تمدن ایرانی در اصفهان نیازمند زندگی پویاست، نه اینکه گردشگران بیایند و به بقایای شهر و ستونهای باقیمانده نگاه کنند. ما بسیار شاهد بحرانهایی بودیم که با ضعف مدیریتی بدتر شدند و این نگرانی برای بحران فرونشست هم قطعاً وجود دارد. نمیتوان در شهری زندگی کرد که هر لحظه احتمال فروریختن دیوارها و ساختمانها وجود دارد.»
پس از پایان این مناظره، داوران گروه گذار را بهعنوان تیم برتر معرفی کردند.
در مرحله سوم، دو تیم «کانون آزاداندیشان نوین ۱» از دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان و «امتداد سکوت» از ملی مهارت واحد استان اصفهان، بر سر گزاره «طرح انتقال آب از دریای عمان به فلات مرکزی، مشکل توسعه صنعتی مناطق مرکزی را حل خواهد کرد» به مناظره پرداختند. سرپرست تیم «کانون آزاداندیشان نوین ۱» در جایگاه موافق اظهار کرد: «در این گزاره بحث توسعه صنعتی مطرح است و منحصراً به بخش صنعتی میپردازیم، نه موارد مصرفی آب آشامیدنی یا مصارف خانگی. با توجه به اینکه بیش از ۸۵ درصد مساحت کشور ما را اقلیم خشک و نیمه خشک تشکیل میدهد، بسیاری از معادن ما دور از شهرکهای صنعتی یا شهرها قرار دارند و امکان انتقال آب به آنها از شهرهای مجاور که خود با مشکل کمبود آب مواجه هستند، وجود ندارد. متاسفانه این مسئله موجب تعطیلی معادن و بیکاری تعداد زیادی از نیروهای کار شده است. تمرکز اصلی ما در کشور روی نفت است، در حالی که معادن بسیار زیادی داریم که به خاطر شرایط اقلیمی در مناطقی قرار دارند که دسترسی به آب ندارند. ما دو راه پیش رو داریم؛ یا باید معادن را به نزدیک آب ببریم یعنی انتقال ماده معدنی به سمت خلیج فارس و دریای عمان داشته باشیم، یا آب را از آن مناطق به سمت معادن بیاوریم. از لحاظ اقتصادی، انتقال آب به معادن به صرفهتر از انتقال منابع معدنی است. با افزایش جمعیت در سالهای آینده، مشکل کم آبی بزرگتر میشود. استفاده مداوم از آبهای زیرزمینی و فرونشست زمین نیز مزید بر علت است. هر چقدر هم که در بخش کشاورزی و آب شرب صرفهجویی کنیم، خشکسالی در حال افزایش است و در دهههای آینده این مشکل بزرگتر و وخیمتر خواهد شد. برخی مناطق در فلات مرکزی ایران همچون اصفهان امکان نزدیکی به حوزههای آبریز دیگر مانند زاگرس را دارند، اما برخی مناطق از این قابلیت محروم هستند و دسترسی به آب ندارند. در نتیجه چارهای جز انتقال آب نداریم.»
سرپرست تیم امتداد سکوت در جایگاه مخالف اظهار کرد: «توسعه صنعتی به معنای یک تغییر اجتماعی و اقتصادی است که جامعه را از پیش صنعتی به صنعتی تبدیل میکند، اما سوال این است که این طرح انتقال آب با چه هزینههایی قرار است انجام شود؟ در مقوله انتقال آب باید هزینه بسیار گزافی برای شیرینسازی صرف شود. این هزینههای گزاف منجر به گران شدن آب و صنعت میشود و بر اقتصاد کشور تاثیر منفی میگذارد. علاوه بر هزینههای اقتصادی، این طرح اثرات مخرب زیستمحیطی نیز دارد. در بخش صنعت پسماندهای آبی زیادی تولید میشود و نمکهای باقیمانده از شیرینسازی آب دریا موجب تغییرات اقلیمی و آسیب به محیط زیست و آبزیان میشود. اگر بخواهیم بلندمدت به این قضیه نگاه کنیم، نباید دنبال این طرح برویم. ما این طرح را رد نمیکنیم، اما آخرین راهکار ماست و تنها راه حل مشکل صنعتی ما نیست. راههای بهینهتری مانند بهینهسازی مصرف در صنعت و کشاورزی وجود دارد. بر مبنای سال ۱۴۰۲، اگر هزینه تصفیه آب در مرزهای آبی کمتر از یک دلار باشد، با انتقال به مناطق مقصد به حدود سه و نیم یورو میرسد. آیا این صرفه اقتصادی دارد؟»
سرپرست تیم کانون آزاداندیشان در پاسخ بیان کرد: «برای اصفهان، شرکت سوفه که مجری و پیمانکار این پروژه است، تمام هزینهها را از بخش خصوصی تامین میکند و بار مالی بر دوش دولت ندارد. در سال ۱۳۹۳ که طرح عملیاتی و کارشناسی پروژه شروع شد، گزینههای دیگری مثل خرید آب از تاجیکستان و پاکستان نیز بررسی شد. آب مایعی حیاتی و استراتژیک است و مانند نفت و پتروشیمی نیست که بتوان جایگزین برایش پیدا کرد. طبق پیشبینیها تا سال ۱۴۲۵ حتماً با بحران آب آشامیدنی مواجه میشویم. فلات مرکزی ما ۷۰ درصد وابسته به صنعت فولاد است و ۷۳.۵ درصد از مشتقات فولاد، تولید و استخراج معادن تا تولید فلزات را در بر میگیرد. سرپرست تیم امتداد سکوت در پاسخ گفت: به نمونههای جهانی این طرح نگاه کنید. در آمریکا، پروژه انتقال آب به ایالتهای کالیفرنیا، یوتا و آریزونا در سال ۱۹۳۰ منجر به خشک شدن مناطق باتلاقی کلرادو شد. در شوروی نیز تجربه ناموفقی داشتند که به خشکی بندرها، بیکاری صیادان و خشک شدن زمینهای پنبه انجامید. بحث ما تعطیلی صنایع موجود نیست، بلکه جلوگیری از رشد بیرویه آنهاست. در استان کرمان که در فلات مرکزی قرار دارد و پیشبینی میشود در سال ۱۴۲۹ با کمبود آب مواجه شود، چرا باید رشد صنعتی داشته باشیم؟ ۹۱ درصد مصرف آب کرمان در بخش کشاورزی است که باید به سمت صنعتی شدن و کشاورزی عقلانی حرکت کند. دریای عمان برای این طرح انتخاب شده چون املاح غیر مفید آن کمتر از خلیج فارس است. در خلیج فارس هر هفت سال یک بار آب گردش میکند، اما در دریای عمان شوری کمتر و قابلیت شیرینسازی بیشتری وجود دارد. کشورهای حوزه خلیج فارس، آفریقا، آمریکا، استرالیا و اسپانیا نیز چنین طرحهایی را اجرا کردهاند و این یک طرح منسوخ شده نیست.»
پس از پایان مناظره، داوران گروه «کانون آزاداندیشان نوین ۱» را بهعنوان تیم برتر معرفی کردند.
مناظره بعدی با حضور تیمهای «پارادکس» از دانشگاه اصفهان و «وارتا» از دانشگاه آزاد نجفآباد و درباره گزاره «علت اقبال کم به فعالیتهای فرهنگی در دانشگاه، تغییر سلیقه نسلهاست، نه افت تواناییهای فعالان دانشجویی» انجام گرفت. مناظره با سخنان گروه موافق، تیم «پارادکس» آغاز شد. نماینده این تیم در ابتدای صحبتهای خود اظهار کرد: «فرهنگ مانند یک درخت است که شاخههای آن فعالیتهای مختلف فرهنگی را شامل میشود. برخی شاخهها نیاز به هرس یا تقویت دارند تا با نیازهای نسلهای جدید هماهنگ شوند. سلیقهها، ترکیبی از علایق و باورهای جامعه هستند که دائماً در حال تغییر و بهروزرسانیاند. فعالیتهای فرهنگی نیز باید با این تغییرات هماهنگ شوند، در غیر این صورت، عدم استقبال از آنها امری طبیعی است. این نماینده، با استناد به آمار و تجربیات موجود، تأکید کرد: برخی برنامههای فرهنگی که با سلیقه نسل امروز همسو بودهاند، استقبال بینظیری داشتهاند. بهعنوان مثال، برگزاری جشن شب یلدا در دانشگاه ما که بهطور کامل با نیازها و علایق دانشجویان نسل جدید هماهنگ شده بود، استقبال گستردهای را به دنبال داشت. این نشان میدهد که تغییر سلیقه نسلها عامل اصلی کاهش اقبال به سایر فعالیتهای فرهنگی است.»
نماینده تیم «وارتا»، بهعنوان گروه مخالف، نگاه متفاوتی به موضوع داشت و اظهار کرد: «تمرکز صرف بر تغییر سلیقه نسلها، تنها جنبه ظاهری ماجرا را میبیند و مشکلات ساختاری و بودجهای را نادیده میگیرد. افت توانایی فعالان دانشجویی به دلیل فشارهای اقتصادی و اجتماعی و حمایت نشدن از سوی مدیریت دانشگاه، تأثیر بیشتری بر کاهش اقبال به فعالیتهای فرهنگی دارد. فعالان دانشجویی برای اجرای برنامهها نیازمند بودجه، امکانات، و سیاستگذاریهای حمایتی هستند. بدون این موارد، توانایی آنها کاهش مییابد و نمیتوانند برنامههای جذاب ارائه دهند. این نماینده از تیم مقابل خواست تا مثالهایی از برنامههایی که به دلیل همسویی با سلیقه نسل امروز موفق بودهاند، ارائه دهند و تأکید کرد که فعالیتهای فرهنگی باید در بستری مناسب و با حمایتهای ساختاری اجرا شوند. نبود این بسترها علت اصلی کاهش استقبال است. طبق گزارش وزارت علوم در سال ۱۴۰۲، بودجه فرهنگی دانشگاهها ۳۰ درصد کاهش یافته است. این امر تأثیر مستقیمی بر توانایی فعالان دانشجویی در اجرای برنامههای فرهنگی دارد.»
در پایان این رقابت پرهیجان، تیم «وارتا» توانست با تمرکز بر مشکلات ساختاری و ارائه استدلالهای قویتر، نظر داوران را جلب کند و پیروز این مرحله شود.
در آخرین مناظره این مرحله، تیمهای «واره» از دانشگاه اصفهان و «قلم» از دانشگاه فرهنگیان پردیس فاطمه زهرا، به بحث درباره گزاره «برای بهبود عملکرد شهرداریها، باید همزمان با انتخاب اعضای شورای شهر، شهردار نیز مستقیماً توسط مردم انتخاب شود» پرداختند. در پایان، تیم «واره» موفق به جلب نظر داوران شد و پیروزی را از آن خود کرد. نماینده تیم «واره»، با توضیح ضرورت بهبود عملکرد شهرداریها، سخنان خود را اینگونه آغاز کرد:«عملکرد شهرداری، در صورتی بهبود مییابد که مردم مستقیماً در انتخاب شهردار نقش داشته باشند. تغییر نحوه انتخاب، میتواند مشارکت شهروندان را افزایش دهد و شهردار را به پاسخگویی مستقیم به مردم ملزم کند. شهرداری وظایف متعددی مانند خدمات عمرانی، نظارتی، و رفاهی دارد. انتخاب مستقیم شهردار، قدرت و نفوذ بیشتری به او میبخشد تا بتواند بهجای محدود شدن توسط شورای شهر، برنامههای اجرایی خود را پیش ببرد. با اشاره به پژوهشهایی که در کشورهای مختلف انجام شده، در ۵۷ درصد از کشورهای مورد مطالعه، شهرداران با رأی مستقیم مردم انتخاب میشوند. این روش، علاوه بر افزایش مشارکت شهروندان، موجب پاسخگویی بیشتر شهردار و بهبود عملکرد مدیریتی میشود. با توجه به مواردی مانند تغییر مکرر شهرداران در برخی شهرهای ایران میانگین دوره فعالیت شهرداران در شهرهایی مانند کردستان، تنها ۱۳ ماه است که نشاندهنده ضعف مدیریت و عدم ثبات ساختاری است.»
نماینده تیم «قلم»، با رویکردی مخالف، بیان کرد:«انتخاب مستقیم شهردار، اگرچه در ظاهر جذاب به نظر میرسد، اما چالشهای متعددی به همراه دارد. از جمله این چالشها، وابستگی انتخاب شهردار به وعدههای انتخاباتی و شعارهای عامهپسند است. این امر ممکن است منجر به انتخاب افرادی شود که محبوب اما ناکارآمد هستند. مدیریت شهری نیازمند تخصص و دانش اجرایی است. شهردار باید بتواند با شورای شهر همکاری کند، اما انتخاب مستقیم ممکن است تعارضاتی میان شهردار و شورا ایجاد کند که روند مدیریت شهری را مختل میکند، همچنین با توجه به نفوذ گروههای ذینفع و لابیگری در فرآیند انتخابات، این احتمال وجود دارد که سرمایهگذاران و احزاب سیاسی، با سرمایهگذاری در تبلیغات انتخاباتی، نفوذ خود را در مدیریت شهری افزایش دهند. این امر میتواند اهداف عمومی شهرداری را تحتالشعاع منافع خصوصی قرار دهد.»
در پایان مناظره، تیم «واره» با استناد به پژوهشهای بینالمللی و تأکید بر مزایای انتخاب مستقیم، توانست نظر داوران را جلب کند و به پیروزی دست یابد.
مرحله سوم سیزدهمین دوره مسابقات ملی مناظره دانشجویان ایران با داوری شاهسواری، ثقفیان و اسماعیلی و دبیری سمیرا قاسمی، مدیر اجرایی سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی واحد اصفهان، در دفتر این سازمان برگزار شد.