تزریق واکسن آنفلوانزا با شروع فصل پاییز و سرمای هوا بهویژه برای گروههای آسیبپذیر از اهمیت زیادی برخوردارست؛ یک متخصص بیماریهای کودکان تاکید دارد که این واکسن به پیشگیری از بروز این بیماری و کاهش عوارض آن که گاهی مرگبار است، کمک میکند.
انفلوانزا (Influenza) یک بیماری ویروسی است که با آغاز فصل سرما بهویژه از فصل پاییز بیشتر شیوع مییابد؛ این بیماری با سویههای مختلفی از ویروس در بین افراد مختلف خود را متفاوت و بیشتر با علائم سرفه، عطسه و خستگی نشان میدهد، بیتوجهی به این بیماری میتواند عوارض جدی و خطرناکی بههمراه داشته باشد.
با اینکه واکسن یکی از سادهترین راههای پیشگیری از این بیماری مسری است اما محققان هر سال تلاش زیادی می کنند تا شایعترین سویههای مربوط به آن را شناسایی و از آنها برای تهیه واکسن استفاده کنند؛ با شروع فصل سرما اهمیت تزریق واکسن آنفلوانزا بیش از پیش احساس میشود و مسوولان وزارت بهداشت و پزشکان بارها تأکید کردهاند که این واکسن میتواند بهطور مؤثری از ابتلا به ویروس جلوگیری کند.
گروههای اولویتدار برای واکسیناسیون آنفلوانزا
طبق توصیههای متخصصان، چهار گروه اصلی در اولویت دریافت واکسن آنفلوانزا قرار دارند؛ کودکان ۶ ماه تا ۲ سال، افراد بالای ۶۵ سال، خانمهای باردار و بیماران با بیماریهای مزمن، در کنار این گروهها، کارکنان بهداشتی و درمانی و افرادی که از گروههای آسیبپذیر نگهداری میکنند نیز باید واکسن دریافت کنند.
این واکسن با استفاده از ویروس غیر فعال آنفلوانزا و آنتیژنهای سطح ویروس تولید میشود و از سن ۶ ماهگی به بعد قابل تزریق است.
ویروس آنفلوانزا به سرعت تغییر میکند و همین امر، ضرورت تزریق سالانه واکسن را ایجاب میکند، اگرچه بسیاری تصور میکنند که واکسن مانع از ابتلا به سرماخوردگی میشود اما در واقع هدف اصلی آن کاهش شدت بیماری آنفلوانزا و عوارض ناشی از آن است؛ تحقیقات نشان داده است افرادی که این واکسن را دریافت کردهاند، نسبت به عوارض شدید بیماری مقاومتر میشوند و این موضوع میتواند به کاهش بار بیمارستانها کمک کند.
یک متخصص بیماریهای کودکان در اصفهان با تاکید بر اهمیت تزریق واکسن آنفلوانزا، گفت: سازمان غذا و دارو، واکسن سه ظرفیتی را برای کودکان زیر سه سال توصیه کرده اما این مطلب قدیمی بوده و واکسن چهار ظرفیتی نیز از ۶ ماهگی قابل تزریق است.
محمود نادری افزود: کودکان ۶ ماه تا پنج سال و حتی دانشآموزان ۶ تا هشت ساله که تازه وارد مدرسه میشوند، باید این واکسن را دریافت کنند تا در برابر بیماری آنفلوانزا مقاوم شوند.
اشتباهات رایج درباره واکسن آنفلوانزا
این پزشک متخصص به اشتباهات رایج درباره این واکسن اشاره کرد و توضیح داد: باور عمومی این است که واکسن آنفلوانزا مانع از سرماخوردگی میشود در حالی که آنفلوانزا تنها یکی از حدود ۹۰ ویروس عامل سرماخوردگی است با این حال ۷۰ درصد از علل سرماخوردگی از این ویروس ناشی میشود.
نادری با اشاره به ۲ دلیل اصلی برای تزریق واکسن آنفلوانزا افزود: اول اینکه آنفلوانزا شایعترین علت بروز علائم سرماخوردگی است و دوم اینکه این بیماری میتواند عوارض جدی و حتی مرگبار ایجاد کند.
وی گفت: تزریق واکسن به جلوگیری از علائم شدید و بستری شدن در بیمارستان کمک میکند و در افرادی که واکسن دریافت کردهاند، موارد مرگ و میر ناشی از آنفلوانزا بسیار کم است.
ضرورت دریافت سالانه واکسن
این متخصص تاکید کرد که ویروس آنفلوانزا به سرعت تغییر میکند و از این رو، ایمنی بدن پس از یک بار تزریق واکسن، پایدار نخواهد ماند و دریافت سالانه واکسن، ضرورت دارد.
وی گفت: بیشترین ایمنی بدن به مباحث ژنتیکی مربوط است و هر انسانی بر اساس ژنتیک خود نسبت به برخی بیماریها ایمنی نسبی دارد، همانطور که دیدیم در زمان همهگیری کرونا عدهای موازین بهداشتی را چندان رعایت نکردند، واکسن هم نزدند و به این بیماری مبتلا نشدند زیرا سیستم تنفسی آنها گیرندهای برای این ویروس نداشت اما همین موارد به سوژه ای برای افراد ضد علم و «واکسن ستیز» تبدیل شد.
نادری خاطرنشان کرد: استفاده از ماسک، رعایت فاصله اجتماعی بهویژه برای افرادی که دارای علائم بیماری ویروسی مثل تب، اسهال، آب ریزش بینی و سرفه هستند از جمله رفتارهایی است که تا حدی بدن را نسبت به عفونتهای ویروسی مقاوم میکند.
این متخصص بیماری کودکان درباره والدینی که معتقدند با دارو یا شربت، فرزندان آنها در مقابل بیماری ویروسی مقاوم میشود، گفت: این موضوع در هیچ کتاب طب اطفالی ذکر نشده است بلکه به دانشآموزان توصیه میشود رعایت بهداشت دست و دهان، شست و شوی مکرر دستها و استفاده از مواد ضد عفونی را جدی بگیرند.
نادری افزود: به فرزندان خود بیاموزیم که مراقب بهداشت فردی باشند، در مدرسه، دستها را به کتاب و لوازم التحریر سایر دانشآموزان نزنند و موقع صحبت و سرفه کردن فاصله را رعایت و جلوی دهان خود را بگیرند تا به حفظ ایمنی بدن کمک شود.
نادری خاطرنشان کرد: رعایت موازین بهداشتی، تغذیه مناسب، خوب و متنوع، خواب کافی، نداشتن اضطراب و افسردگی و همچنین شرایط آرام محیطی از نظر روانی باعث افزایش ایمنی بدن میشود.
زمان طلایی تزریق واکسن از نیمه شهریور تا اواسط مهر است اما طبق تحقیقات انجام شده افراد پرخطر حتی تا اواسط بهمن ماه نیز میتوانند این واکسن را دریافت کنند.