جوانی آواره در اِزای آب و نانی که میخورد، میپذیرد میرنوروز روستایی غریبه شود و تنها یک روز بهصورت نمادین ردای پادشاه را بپوشد و به جای حاکم حکمرانی کند، اما زبان تند و تیزش در حین مراسم کار دستش میدهد.
این خلاصۀ نمایش «مضحکه تلخ» است که این روزها در سالن پرواز مجتمع فرهنگی هنری فرشچیان به روی صحنه است. مریم علی اکبری، کارگردان این نمایش در گفتوگو با ایسنا ابتدا به شکل گیری ایده اولیه این نمایش نیز اشاره کرد و گفت: اولین بار با مسئله میر نوروز در دوران دانشجویی و در کتاب تاریخ نمایش در ایران از استاد بهرام بیضایی روبهرو شدم. چندسال بعد در مواجهه با فیلمنامۀ «آهو، سلندر، طلحک و دیگران» اثر بهرام بیضایی فکر احیای رسوم ایران باستان به ذهنم رسید که در قالب کمدی، انتقادهای جامعه امروز را روی صحنه بیان کنم.
او اضافه کرد: داستان این نمایش مربوط به جوانی آواره است که در اِزای آب و نانی که میخورد، میپذیرد میرنوروز روستایی غریبه شود و تنها یک روز به صورت نمادین ردای پادشاه را میپوشد و به جای حاکم حکمرانی کند، اما زبان تند و تیزش در حین مراسم کار دستش میدهد.
کارگردان نمایش «مضحکه تلخ» تصریح کرد: در طرح پوستر، شاهد ردای پادشاهی هستیم که دقیقاً با همان تم، رنگ ارائه شده است، اما در میان ردا سنگ قبری با تمام سرهایی است که پیش از این میر نوروز شدهاند؛ چراکه پایان میر نوروز همواره آوارگی به قصد بیرون کردن زمستان یا مرگ به قصد قربانی کردن و پیشواز بهار رفتن بوده است.
علی اکبری درباره هنرمندان نقش آفرین در این نمایش گفت: متین برخوردار در نقش «طلحک»، جلیل جلالی در نقش «سردمدار» و مسئول برگزار کننده مراسم و امیرحسین نصیری و امیرحسین صانعی پور در نقش «دستیاران سردمدار» و علی رجب زاده و محمدرضا صفارزاده در نقش «منجم» به ایفای نقش پرداختند و همچنین مازیار عارف و محمدجواد فروهر از نوازندگان حاضر بر صحنه هستند.
او درباره اینکه اولین و مهم ترین مشکلات هنرمندان حوزۀ نمایش، عدم تناسب هزینههای تولیدی با درآمد حاصله است، اضافه کرد: اکثر فعالین این عرصه، به هنر تئاتر نه به عنوان شغل بلکه به تئاتر به چشم هنری فصلی و علاقه فردی نگاه میکنند؛ البته عدم حمایت مسئولین و کمبود سرمایهگذاران و تبلیغات گسترده هم مزید بر علت است. در پروسه اجرا هم مشکلسازترین مقوله، کمبود سالن مختص تئاتر است که هنرمندان را به حداقلها راضی نگه داشته است.
کارگردان نمایش «مضحکه تلخ» همچنین گفت: باتوجه به نبودنِ نقد حرفهای در زمینۀ هنر نمایش، هیچ تلاشی برای ارتقای کیفیت آثار تولیدی اتفاق نمیافتد. ضمن اینکه منظور فقط نقد و نظر مخاطب عام نیست، بلکه وجود سیستم نقد اصولی و مدون است که در چهارچوب استاندارد بهصورت مکتوب توسط منتقدان حرفهای تئاتر ارائه میشود.
او ادامه داد: از سویی شورای تأیید سطح کیفی آثار که در بودجه بندی آثار نمایشی صاحب نظر هستند، مجموعهای متنوع از سلایق و سبکهای مختلف را تشکیل نمیدهند و در نتیجه، آثاری با کیفیتهایی بسیار ابتدایی در سالنهای نیمه مستقل و مستقل روی صحنه میروند که آسیبی جدی به تصور مخاطب از نمایش و سطح سلیقه تماشاگر وارد میکنند.
علی اکبری ضمن اشاره به اینکه کارگردانی تئاتر، رشتۀ دوم تحصیلیِ او بوده و در پشت صحنۀ آثار تولیدی افرادی همچون سعید محسنی و لیلا پرویزی و برخی دیگر تجربه آموزی کرد و خاطرنشان کرد: اولین بار پروژه اجرایی مضحکه تلخک را نوشته و طراحی و کارگردانی آن را به عهده گرفتم که در سال ۱۴۰۰ در تالار هنر اصفهان اجرا شد. پس از آن افتخار همکاری با استاد علیرضا کوشگ جلالی را داشتم و در حال حاضر فاز دوم مضحکه تلخک را بار دیگر با تغییراتی اساسی داستان میرنوروز روایت میکنم.
علاقهمندان برای تماشای نمایش «مضحکه تلخک» میتوانند تا ۳۰ بهمنماه هر روز ساعت ۱۸:۱۵ به سالن پرواز مجتمع فرهنگی هنری فرشچیان مراجعه کنند. تهیه بلیت نیز در وب سایت www.esfahanticket.com امکان پذیر است.