پس از وعده و وعیدهای بسیار، بالاخره ماجرا جدی شد. گویا جدیت بخشی به این ماجرا هم نیازمند تغییر وزیر کشور و آمدن «اسکند مومنی» بود که روز گذشته برای بار چندم با قاطعیت اعلام کرد «طرد اتباع غیرمجاز در اولویت است» و تاکیدکرد که بیش از این امکان پذیرش اتباع را نداریم.
وزیر کشور همچنین گفت: «اتباع برادران ما هستند و اشتراکات زیادی داریم؛ اما کشور ما دیگر بیش از این امکان پذیرش آنها را ندارد. تمام منابع و یارانه‌های کشور صرف این می‌شود و بنابراین اولویت اول ما اخراج و طرد اتباع غیرمجاز است. فراجا به همین ترتیب عمل می‌کند و در بقیه کشورها هم به همین صورت است.»
پیش از این احمدرضا رادان، فرمانده کل انتظامی ایران هم گفته بودکه تا پایان سال «نزدیک به دو میلیون اتباع غیرمجاز» از ایران اخراج می‌شوند. هرچند آش چنان شور شده که عده ای معتقدند عملیاتی کردن این وعده، آنقدرها هم آسان نیست.
بعد از قدرت گرفتن طالبان در افغانستان تعداد زیادی از افراد این کشور، به کشورهای همسایه از جمله ایران پناهنده شدند، افرادی که ترک وطن کردند تا شاید بتوانند وضعیت بهتری برای زندگی خود رقم بزنند، اما در یکی دو سال گذشته حضور پررنگ و بدون ضابطه آنها در کشور جدا از اینکه مشکلات و بحران هایی را بوجود آورده، سبب‌ساز اختلاف‌هایی هم شده است، گروهی موافق حضورشان هستند و برخی دیگر مخالف، گروه مخالف معتقد است اتباع غیر مجاز را هرچه سریعتر باید شناسایی کرد و به کشورشان برگرداند. موافقان از لزوم انساندوستی و برادری و … سخن می گویند.
در این بین کارشناسان معتقدند شرایط حضور این اتباع در کشورمان به شکلی است که اصلاً توان شناسایی آنها را نداریم، چه برسد که حاکمیت بخواهد آنها را به کشورشان برگرداند. از جمله این کارشناسان هم سیدحسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران است که می گوید: «همه می‌دانند که ما الان توان اخراج مهاجرین و آوارگان غیرقانونی عراقی و افغانستانی از ایران را نداریم، در دورترین نقطه کشور هم دارند کار می‌کنند، اصلاً نمی‌دانیم کجا هستند، چراکه شناسنامه‌ای از این گروه‌ها نداریم.»
با این حال وزیر کشور تاکیددارد اتباع غیرمجاز از ایران اخراج خواهندشد و از نیروی انتظامی هم خواسته تا در این راه کمک کنند و وظیفه خود را انجام دهند: «این یک مساله ملی است که طبیعتا در خط مقدم آن فراجا قرار دارد. از سردار رادان سپاسگزارم که این را در اولویت کار خود قرار داد. این یک موضوع بین بخشی است که طرح‌های لازم را آماده کرده‌ایم. بخش‌های دیگری مثل وزارت کار و بخش‌هایی که متولی اسکان و کار و شغل هستند، باید دخیل شوند تا این طرح به درستی اجرا شود.»
مومنی ماه گذشته نیز همزمان با اعلام وصول طرحی که اخراج اتباع بیگانه غیرمجاز ظرف یک ماه را به دولت تکلیف می‌کند و دولت مکلف می‌شود سالیانه ده درصد دیگر اتباع بیگانه را کاهش دهد و میزان تمرکز اتباع در یک شهر بیش از سه درصد جمعیت نباشد، در شیراز و در سخنانی قابل توجه تاکیدکرد که عزم ایران در اخراج اتباع غیرمجاز کاملا جدی است و با اشاره به اینکه کشور ایران بیش از این امکان پذیرایی ندارد و تا حدی که صاحبخانه امکانش را داشته باشد از مهمان پذیرایی می‌کند، گفت: «این موضوع مشکلات زیادی را ایجاد کرده و انشاءا… در اولین گام بیرون کردن اتباعی است که مجوز ندارند و بعد به مرور مراحل دیگر».
در همین راستا؛ سردار احمدعلی گودرزی فرمانده مرزبانی فراجا هم مردادماه امسال در نشست خبری با اصحاب رسانه گفت: «عزم پلیس و مرزبانی بر ساماندهی اتباع غیرمجازی است که در چند سال گذشته در داخل کشور رسوب کردند. سیاست بر این هست که تمام اتباع غیرمجاز باید تا پایان سال کشور ما را ترک کنند و به کشور خودشان برگردند. مهمان نوازی ما در دنیا زبانزد هست و هزینه‌ای از کسی نگرفتیم و از همه ظرفیت‌های کشور چون بهداشت و درمان و سوخت و سوبسید نان و غیره استفاده کردند؛ اما بالاخره این دوستان باید به کشور خودشان برگردند چون مطالبه و حق مردم هست تا بتوانیم ارتقای نظم عمومی را با قدرت بیشتری استمرار ببخشیم.»
جالب اینجاست که همزمان با قاطعیت مسئولان کشورمان در زمینه اخراج مهاجرین و اتباع غیرقانونی (که مشابه آن را در پاکستان و برخی کشورهای دیگر هم شاهد بوده ایم و مثلا طی یک سال اخیر پاکستان ۱٫۷ میلیون افغانی که معادل عمده افاغنه ساکن پاکستان بوده را به دلیل ملاحظات امنیتی و اقتصادی اخراج کرده است.) برخی
رسانه های معاند شروع به فرافکنی در این باره کرده اند. از جمله BBC که ترجیح داده از تیتر «افزایش فشارها بر مهاجران افغان در ایران…» استفاده کند. این رسانه انگلیسی درحالی از افزایش فشار بر مهاجران و اتباع در ایران سخن پراکنی می کند که در کشور خاستگاه همین رسانه، مقررات بسیار سخت و شدیدی درخصوص برخورد با مهاجران غیرقانونی وجود دارد و دولت انگلیس سال گذشته توقف ورود سیل مهاجران به بریتانیا را یکی از پنج اولویت اصلی دولت خود قرار داد و اعلام کرد جریمه حضور این مهاجران در انگلیس سه برابر شده است.
به هرحال از جدیت شکل گرفته در میان مسئولان کشورمان برای توقف ورود سیل مهاجر به کشورمان و برخورد با غیرمجازها، انتظارمی‌رود در انتهای سال ۱۴۰۳ به جز معدود افاغنه دارای ویزای کار یا توریستی، اتباع افغان و پاکستانی دیگری در ایران نباشد مگر اینکه حرف رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران درست تر باشد که می گوید: «همه می‌دانند که ما الان توان اخراج مهاجرین و آوارگان غیرقانونی عراقی و افغانستانی از ایران را نداریم، در دورترین نقطه کشور هم دارند کار می‌کنند، اصلاً نمی‌دانیم کجا هستند، چراکه شناسنامه‌ای از این گروه‌ها نداریم.»
