طرح «شهید احمدی‌روشن»، طرح «هسته‌های علمی-فرهنگی»، «مرکز حکمرانی عالمانه»، طرح «شهید چمران» و طرح «کاظمی آشتیانی»، برخی از فعالیت‌های بنیاد نخبگان استان اصفهان هستند که در راستای حمایت از نخبگان انجام می‌شود.
حسین ربانی، رئیس بنیاد نخبگان استان اصفهان اظهار کرد: دفاتر بنیاد نخبگان استان اصفهان در سال ۱۳۸۸ و ابتدا با فلسفه حمایت از دانشجویان المپیادی و رتبه‌های برتر کنکور تشکیل شد و سپس بنیاد نخبگان پس از شناسایی این نخبگان، مقرری ماهانه برای آنان تعیین می‌کرد.
وی با اشاره به اینکه در استان اصفهان حدود ۵۰۰۰ نفر از نخبگان را تحت پوشش گرفته‌اند، افزود: نوع حمایتی که از این نخبگان می‌شود، متفاوت بوده است. به‌عنوان مثال، ما از فارغ‌التحصیلان نیز حمایت می‌کنیم. رده‌های سنی و مقاطع تحصیلی مختلف از تسهیلات این نهاد استفاده می‌کنند. برنامه‌های اولیهٔ بنیاد در گذشته بیشتر متمرکز بر نخبگان تازه وارد به دانشگاه، رتبه‌های برتر کنکور و المپیاد بود و به مرور زمان حمایت از فارغ‌التحصیلان و دانشجویان تحصیلات تکمیلی نیز اضافه شد.
ربانی در توضیح یکی از طرح‌های انفرادی این نهاد، تصریح کرد: یکی از طرح‌های قدیمی بنیاد موسوم به طرح «شهید وزوایی» است که متاسفانه در سال گذشته این طرح تا حدودی متوقف شد، اما خوشبختانه در سال جدید قرار است که مجدداً اجرا شود. در این طرح افرادی که در مقاطع تحصیلی مختلف معدل الف بودند، حمایت می‌شوند.
رئیس بنیاد نخبگان استان اصفهان با بیان اینکه فارغ‌التحصیلانی که دغدغه استخدام یا راه‌اندازی استارت‌آپ‌های جدید را داشته باشند یا به عضویت در هیئت علمی دانشگاه‌ها تمایل دارند نیز در بنیاد نخبگان مورد حمایت قرار می‌گیرند، افزود: هرچند معرفی افراد به شرکت‌ها کم‌رنگ‌تر شده است اما بنیاد نخبگان در طرح «جهت» یا طرح «شهید شهریاری» سابق، استخدام متقاضیان جذب در دانشگاه‌ها که روزمه‌های قوی داشته باشند را بدون نیاز به شرکت در فراخوان‌های مرسوم دانشگاه‌ها، پیگیری می‌کند. برخی از نخبگان اصفهانی نیز از همین طریق در دانشگاه‌های این استان مشغول به کار شدند.
ربانی با تأکید بر اینکه در یکی از طرح‌های بنیاد نخبگان با عنوان طرح «جذب در دستگاه‌های اجرایی» تلاش شده که نخبگان برای استخدام در ارگان‌های دولتی نیز حمایت شوند، اظهار کرد: در این طرح نیز با هماهنگی سازمان امور استخدامی برای حدود ۵۰۰۰ نفر از استعدادهای برتر سهمیه تعیین شده است. تاکنون در این طرح سه فراخوان برگزار شده و نخبگان اصفهانی نیز در آن شرکت کرده‌اند.
حمایت از نخبگان به‌صورت گروهی
وی در مورد تفاوت طرح‌های انفرادی و جمعی این بنیاد اضافه کرد: در طرح‌های انفرادی، بنیاد از یک فرد حمایت می‌کند و در شناسایی استعداد درخشان بنیاد مستقیماً ورود می‌کند. در طرح‌های گروهی یا اجتماعات نخبگانی که بیشتر مورد توجه قرار گرفته، شخص نخبه مطرح نیست، بلکه نخبگان به واسطه عضویت در جمع مورد حمایت قرار می‌گیرند.
رئیس بنیاد نخبگان اصفهان در خصوص طرح‌های حمایتی اجتماعات نخبگانی تصریح کرد: بر اساس طرح‌های اجتماعات نخبگانی، هسته‌های علمی و پژوهشی تشکیل شده است. طرح «شهید احمدی‌روشن» از سال‌های پیش در حال اجراست. در این طرح یک استاد در ارتباط با صنعت، طرحی را تعریف کرده و تعدادی از دانشجویان اعم از دانشجویان کارشناسی یا تحصیلات تکمیلی زیر نظر استاد وارد طرح پژوهشی می‌شوند و بنیاد نیز از استاد و دانشجویان حمایت می‌کند. این طرح که در سال گذشته متوقف شده بود، به زودی در سیاست‌های جدید بنیاد، مجدداً اجرایی خواهد شد.
ربانی با بیان اینکه طرح دیگری مشابه طرح شهید احمدی روشن که در گروه طرح‌های اجتماعات نخبگانی قرار می‌گیرد، طرح «هسته‌های علمی-فرهنگی» نام دارد، افزود: این طرح ویژه دانشجویان جدیدالورود است و از سال گذشته اجرای آن آغاز شده است. هدف‌گذاری کشوری این طرح به این گونه بود که هزار هسته در کل کشور ایجاد شوند. در یک سال نخست اجرای این طرح تشکیل حدود ۳۰۰ هسته در کشور پیگیری شد و در استان اصفهان با توجه به اینکه ما به‌صورت پایلوت از یک سال زودتر این طرح را کلید زده بودیم، موفق به تشکیل حدود ۴۰ هسته شدیم. در سال اول ۱۴ هسته و در سال جدید ۳۲ هسته در استان تشکیل شد که مشغول فعالیت هستند.
وی ادامه داد: در طرح دیگری نیز دانشجویان سال اول و دوم دانشگاه زیر نظر یکی از اساتید قرار می‌گیرند و اساتید یک برنامه جامع علمی فرهنگی را به آنان ارائه می‌دهند. به نظر می‌رسد که معرفی افراد به استادان خوب، مهمترین خدمتی است که می‌توان در بدو ورود به دانشگاه به آنان کرد.
فعالیت‌های اختصاصی بنیاد نخبگان استان اصفهان
رئیس بنیاد نخبگان استان اصفهان با اشاره به اقداماتی که به‌صورت اختصاصی در استان اصفهان اجرایی شده‌اند، اظهار کرد: از دو سال و نیم قبل تلاش داشتیم که جریان نخبگانی را در استان فعال کنیم و این جریان در مورد مسئله هوش مصنوعی پژوهش کنند. با همکاری بخش‌های دولتی و غیردولتی استان برنامه‌ریزی‌های خاصی در حوزه هوش مصنوعی انجام شده است. شناسایی افکار، تربیت نیروی انسانی و ارائه آموزش انجام شده و دغدغه ما این است که تیم‌هایی تخصصی تشکیل شوند که با صنایع بزرگ ارتباط بگیرند و فعالیت کنند. از سال گذشته این کار با همکاری بنیاد نخبگان و دانشگاه‌ها انجام شده و دوره‌های آموزشی، مسابقات و رویدادهای مختلف در این راستا برگزار شده است. رویداد سرمایه‌گذاری در سال گذشته و در حاشیه جایزه مصطفی برگزار شد. در سال جدید نیز قصد داریم که دور دوم گردهمایی فعالین هوش مصنوعی را از یکم تا چهارم آبان‌ماه، در اصفهان برگزار کنیم. به جز برنامه‌های ترویجی و آموزشی و مسابقات، ۲۰ هسته هوش مصنوعی در استان تشکیل داده‌ایم. تلاش ما بر این است که با توجه به شرایط اقلیمی و وضعیت نیروی انسانی در استان، به توسعه صنایع نرم کمک کنیم.
ربانی راه‌اندازی «مرکز حکمرانی عالمانه» را یکی دیگر از ابتکارات این نهاد در استان اصفهان خواند و گفت: این مرکز توسط افرادی که تحت حمایت بنیاد بودند و عمدتاً از مقطع دکتری فارغ‌التحصیل شدند، شکل گرفته است. برای راه‌اندازی این مرکز فراخوانی را اعلام کردیم و ۴۰۰ نفر از نخبگان اعلام آمادگی کردند و ۱۰ کارگروه تخصصی در حوزه‌هایی چون آب، محیط‌زیست، فرهنگ و صنعت که مورد نیاز استان بوده است، تشکیل شد. این کارگروه‌ها فعالیت‌هایی چون نوشتن یادداشت‌های سیاستی، ارائه پیشنهادات به سیاست‌گذاران و حتی ورود به عرصه‌های اجرایی را انجام می‌دهند. این یکی از فعالیت‌های ما در راستای استفاده از ظرفیت نخبگان است.
وی با بیان اینکه یکی دیگر از فعالیت‌های اختصاصی در استان، استفاده از ظرفیت بنیاد نخبگان در پیوند دادن فعالیت دانشگاه‌های مختلف و دانشگاهیان است، اظهار کرد: مرکزی تحت عنوان مرکز فعالین ابن‌سینا در بنیاد نخبگان و در زمینه توسعه فعالیت‌های بین رشته‌ای، تشکیل شده است و به جز اساتید، ۱۴ تیم بین رشته‌ای توسط دانشجویان استان در بنیاد تشکیل شده است.
این عضو هیئت علمی دانشگاه با اشاره به اینکه در طرح محوری شهاب، دانش‌آموزان نیز مورد حمایت قرار می‌گیرند، افزود: به نظر می‌رسد که در دوره جدید مرکز دانش‌آموزان بنیاد نخبگان فعال‌تر شود. در این طرح دانش‌آموزان مستعد به صورت خاموش شناسایی می‌شوند. این شناسایی با کمک معلمان و دبیران آنان در داخل مدرسه انجام می‌شود و دانش‌آموزان، مورد حمایت قرار می‌گیرند. تلاش بر این است که هوش آنان به درستی شناسایی و به‌عنوان مثال اگر هوش زبانی یا هوش ریاضی دارند در همان حوزه حمایت شوند. تلاش ما بر این است که دانش‌آموز از محیط مدرسه جدا نشود و در همان محیط شرایط بهتری به او ارائه شود.
ربانی ادامه داد: بنیاد در طرح «کاظمی آشتیانی» به اعضای هیئت علمی جدید که نیازمند حمایت هستند گرنت پژوهشی ارائه می‌کند تا این استاد آزمایشگاه خود را راه‌اندازی و فعالیت خود را آغاز کند. در طرح «شهید چمران» نیز بنیاد پرداخت ۵۰ درصد از حقوق نخبگانی که دورهٔ پسادکتری را پشت سر می‌گذرانند، تقبل می‌کند.
وی در خصوص شیوه ثبت‌نام و استفاده از تسهیلات بنیاد نخبگان، تصریح کرد: افراد با مراجعه به سایت بنیاد می‌توانند از طرح‌های ما مطلع شوند و طرحی که توان شرکت در آن دارند را انتخاب کنند، پس از انتخاب طرح، وارد سامانه شده و درخواست عضویت می‌دهند. اگر طبق آیین‌نامه واجد شرایط باشند، تسهیلات به آنان ارائه می‌شود. البته از سال گذشته طرح‌هایی مطرح شدند که طبق آنان شناسایی ما به صورت فعال خواهد شد. در طرح مسیر نخبگی، بنیاد با کسانی که رتبه‌های برتر کنکور داشته یا المپیادی باشند، ارتباط گرفته و برای آنان پرونده تشکیل می‌دهد.
ارائه یک پیشنهاد
رئیس بنیاد نخبگان استان اصفهان در پایان خاطرنشان کرد: مقوله‌ای که من به بنیاد نخبگان پیشنهاد می‌کنم، پرداختن به موضوع نظام نوآوری منطقه‌ای است، به صورتی که ظرفیت استان‌ها و مناطق به کار گرفته شود. هم‌اکنون عمده برنامه‌ها به‌صورت متمرکز اجرا می‌شود. به‌عنوان مثال، شناسایی افراد، بررسی آیین‌نامه‌ها، جذب عنوان هیئت علمی و پسادکتری به‌طور متمرکز به کارگروه‌های تهران ارسال می‌شود. با توجه به اینکه درخواست‌ها زیاد است، چندین ماه زمان می‌برد تا به درخواست افراد رسیدگی شود. در گذشته، پیشنهادی مبنی بر اینکه این فرآیند استانی شود مطرح شد. به نظر می‌رسد که اگر اختیارات بیشتری به استان‌ها داده و امکانات و بودجه لازم در استان‌ها توزیع شود، این فرآیندها سریع‌تر اتفاق می‌افتد.
