جامعه‌شناس و پژوهشگر فرهنگ اسلامی گفت: سقط جنین پیش از آنکه یک مساله پزشکی یا قانونی باشد دارای ریشه‌های فرهنگی و اجتماعی است که این موضوع باید در ملاحظات قانونی و تصمیم‌سازی‌های سطح کلان مورد توجه قرار گیرد.
مجید جعفریان روز دوشنبه افزود: تکرار واژه‌هایی نظیر سقط جنین، غربالگری، فرزندآوری و بسنده کردن به اینکه چه اقداماتی باید بشود یا نشود در چارچوب قانونی اگر چه لازم و مطلوب است اما برای دستیابی به چشم‌انداز مورد نظر در این بخش، نیازمند ورود ملموس‌تر به مقوله‌های فرهنگی و اجتماعی مرتبط با جوانی جمعیت هستیم.
وی اظهار کرد: در قوانین مربوط به سقط جنین باید مسائل فرهنگی و اجتماعی با برنامه‌ریزی و تدوین پیوست‌های لازم مورد توجه قرار گیرد.
این جامعه شناس افزود: پرداختن به مقوله سقط جنین به‌عنوان یکی از موانع جدی رشد جمعیت ابتدا به «جامعه‌پذیری فرهنگی» نیاز دارد تا در مرحله بعد، قوانین و آیین‌نامه‌های مربوط به آن توسط مردم مورد پذیرش قرار گیرد و اجرا شود.
جعفریان، پرداختن به چالش‌ها و کاستی‌ها در قالب گفتمان‌های «کنترل جمعیت»، «سنتی و حاکمیتی» و «مبتنی بر تجربه زنان» را ضروری دانست و گفت: باید پرسید زنان جامعه ما تا چه اندازه توانسته‌اند درباره دغدغه‌ها و نگرانی‌های مربوط به مساله سقط جنین، گفت و گو کنند و هر کدام از این گفتمان‌ها چگونه بر ریشه‌های فرهنگی و اجتماعی سقط جنین تاثیر می‌گذارد.
این پژوهشگر اجتماعی با بیان اینکه پیشگیری و کنترل سقط جنین ابتدا نیازمند تدوین سیاست‌های نظام‌مند از تحلیل مساله و سپس حل آن است، افزود: رویکردهای جامعه شناختی به مساله سقط جنین باید تقویت و در این میان به زنان به‌عنوان تجربه‌گر اصلی این موضوع توجه ویژه شود.
وی پژوهش درباره فهم چالش‌های احتمالی این مساله برای آینده ایران را ضروری دانست و خاطرنشان کرد: همچنین نیازمند طراحی الگوی دینی مبتنی بر شرایط و افتضائات جامعه ایران در موضوع سقط جنین هستیم.
این جامعه شناس به آمار نگران‌کننده سقط جنین در کشور اشاره و بیان کرد: بیش از ۸۰ درصد موارد سقط جنین، غیرقانونی و بدون مراجعه به مراکز درمانی و تنها ۲۰ درصد آن به‌طور قانونی و رجوع به پزشک انجام می شود.
جعفریان اضافه کرد: بر اساس یافته‌های آماری حدود ۹۶ درصد از سقط جنین‌ها در خانواده و با تصمیم زوجین انجام می‌شود که این مساله، ضرورت تمرکز بر کارآمدی خانواده را اثبات می‌کند.
این جامعه‌شناس، مشکلات مالی، رشد فردگرایی در نسل جوان، فقدان اطلاعات پزشکی در باره فرایند تشکیل جنین، داروهای در دسترس برای سقط جنین، باروری ناخواسته و گاهی قصور احتمالی کادر درمان را از دلایل سقط جنین برشمرد.
جعفریان ادامه داد: نکته مهم اینکه، خانواده ها برای فرار از انگ اجتماعیِ سقط جنین، به‌طور معمول آن را حتی اگر با مجوز پزشک باشد، پنهانی انجام می‌دهند بنابراین آمار دقیق و واقعی از سقط جنین در دسترس نیست که این مساله اهمیت ورود برنامه‌ریزی شده به لایه‌های فرهنگی و اجتماعی را دوچندان می کند.
در تدوین بوم جمعیتی استان اصفهان؛ ازدواج، سقط جنین و ناباروری سه چالش مهم جوانی جمعیت عنوان شده که بر مبنای آمار و مطالعات بدست آمده است.
استان اصفهان اکنون با بیش از پنج میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از لحاظ شاخص جمعیتی روند کاهشی دارد؛ حدود ۱۲ درصد از جمعیت استان سالمند و بالای ۶۰ سال هستند و شیب سالمندی در این خطه تندتر از میانگین کشور است.
به گفته مسوولان، اگر هفت یا هشت سال آینده نرخ رشد منفی جمعیت جبران نشود، بین سال‌های ۱۴۲۵ تا سال ۱۴۳۰، یک سوم جمعیت استان در سن سالمندی قرار می‌گیرند.
قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مشتمل بر ۷۳ ماده و ۸۱ تبصره در جلسه مورخ بیست و چهارم مهرماه ۱۴۰۰ در کمیسیون مشترک طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده مجلس شورای اسلامی طبق اصل هشتاد و پنجم قانون اساسی تصویب شد و پس از موافقت مجلس با اجرای آزمایشی آن به مدت هفت سال در ۱۰ آبان ۱۴۰۰ به تایید شورای نگهبان رسید.
