با توجه به تقارن نوروز و ماه مبارک رمضان، برنامه‌ریزی‌های ویژه‌ای برای استقبال از این ایام باید در نظر گرفته شود؛ مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان در گفت‌وگوی تفصیلی با خبرنگار ایمنا به اقدامات این سازمان برای افزایش آمادگی شهر در راستای استقبال از این دو بهار پرداخته است.
سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان هر سال در نوروز با هدف ارتقای زیبایی شهری، فراهم‌آوردن فضایی شاداب و پذیرای شهروندان و مسافران نوروزی، اقداماتی گسترده و متنوع انجام می‌دهد؛ به‌ویژه برای نوروز ۱۴۰۴ که با ماه مبارک رمضان همزمان شده است، این سازمان برنامه‌ریزی‌های ویژه‌ای برای پاسخگویی به نیازهای ویژه این ایام و زیباترشدن نصف‌جهان داشته است و علاوه‌بر برنامه‌های فرهنگی نوروزی، اقداماتی ویژه برای گرامیداشت ماه مبارک رمضان نیز انجام داده است؛ نصب المان‌هایی با مضامین مذهبی و ماه رمضان در سطح شهر و تبلیغ برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی این ماه از جمله کارهایی است که به ارتقای فضای معنوی شهر کمک می‌کند.
سازمان زیباسازی در این ایام با اجرای تزئینات ویژه نوروز در معابر و میادین اصلی شهر، فضای مناسبی برای استقبال از بهار و ماه رمضان فراهم می‌کند و طراحی و نصب سازه‌های نورانی و تزئینات رنگارنگ با موضوعات بهاری و مذهبی به‌ویژه در معابر مرکزی و مکان‌های پرتردد، خیابان‌های اصلی و ورودی‌های شهر از جمله اقدامات این سازمان است که این اقدامات نه‌تنها زیبایی بصری شهر را افزایش می‌دهد، بلکه روحیه شادابی و نشاط را در شهروندان و مسافران ایجاد می‌کند.
با توجه به افزایش تعداد گردشگران و حضور بیشتر مردم در فضاهای عمومی، سازمان زیباسازی اقداماتی را برای زیباسازی فضاهای عمومی انجام داده است؛ این سازمان در تلاش است تا فضای شهری را به‌گونه‌ای تجهیز کند که در ایام نوروز و در ماه رمضان، همه از زیبایی‌ها و راحتی‌های شهر بهره‌مند شوند.
سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان در این ایام همکاری و هماهنگی ویژه‌ای با سایر نهادهای فرهنگی و اجتماعی شهر دارد و این همکاری‌ها معمولاً شامل برگزاری نمایشگاه‌های فرهنگی، جشن‌ها و برنامه‌های ویژه در سطح شهر است که نقش مهمی در جذب گردشگران و ارتقای فضای معنوی شهر دارد.
آنچه در ادامه می‌خوانید، حاصل گفت‌وگوی خبرنگار ایمنا با حمید قنادنیا، مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان به‌منظور بررسی اقدامات این سازمان برای افزایش آمادگی شهر در راستای میزبانی از دو بهار قرآن و طبیعت است.
از برنامه‌ریزی سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان برای استقبال از دو بهار رمضان و طبیعت بگویید؟
قنادنیا: با تقارن ماه مبارک رمضان و عید نوروز در سال جاری، سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان برنامه‌ریزی گسترده‌ای برای ایجاد جلوه‌های ویژه بصری و فضاسازی شهری انجام داده است؛ این سازمان پروژه‌های خود را در سه دسته کلی تقسیم‌بندی کرده است که شامل رویدادهای پایان سال، نورپردازی‌های گسترده شهری و پروژه‌های شاخص و فضاسازی ویژه برای ایام نوروز و رمضان می‌شود.
در بخش رویدادها، سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان طی چند هفته گذشته اختتامیه چندین رویداد را برگزار کرد که با استقبال گسترده‌ای همراه بود؛ یکی از مهم‌ترین این برنامه‌ها، رویداد بوم شهر بود که به‌تازگی به پایان رسید.
این رویداد نخستین تجربه مشارکتی در حوزه دیوارنگاری شهری محسوب می‌شود و با همکاری دانشگاه‌های هنر، گرافیک، معماری و نقاشی در سطح استان اصفهان برگزار شد.
در این رویداد، بیش از ۲۸۰ اثر هنری به دبیرخانه سازمان زیباسازی ارسال و پس از داوری توسط استادان برجسته، ۵۳ طرح منتخب برای اجرا انتخاب شد و در بازه زمانی هفتم تا یازدهم اسفند، دانشجویان و هنرمندان برگزیده این آثار را بر دیوارهای خیابان پاسداران اجرا کردند.
این پروژه که با مشارکت نهادهای دانشگاهی انجام شد، نشان‌دهنده حرکت سازمان زیباسازی به سمت بهره‌گیری از ظرفیت‌های مردمی و مشارکت نخبگان هنری در زیباسازی شهر بود؛ اختتامیه این رویداد در کتابخانه مرکزی اصفهان برگزار شد و از هنرمندان شرکت‌کننده تقدیر به عمل آمد.
یکی دیگر از اقدامات سازمان زیباسازی در اروزهای پایانی سال، اجرای پروژه‌های نورپردازی در سطح شهر بود که در این راستا، یک بسته نورپردازی جامع برای کل مناطق شهری طراحی و اجرا شد تا فضاهای شهری متناسب با حال و هوای نوروز و رمضان جلوه‌ای زیبا و دلنشین داشته باشند.
علاوه‌بر این، سازمان در حوزه آذین‌بندی شهری، به سمت اجرای پروژه‌های مشارکتی حرکت کرده است و در این زمینه، همکاری گسترده‌ای با هیئت‌های مذهبی، ادارات مختلف و نهادهای مرتبط صورت گرفته است.
نقش همکاری‌های بین‌سازمانی و مشارکت نهادهای مختلف در توسعه و اجرای پروژه‌های زیباسازی شهری چیست و چگونه می‌توان این تعاملات را بهینه‌سازی کرد؟
قنادنیا: در راستای توسعه فعالیت‌های مشارکتی، سازمان زیباسازی فصل مشترک‌هایی را با سازمان‌های داخل شهرداری و ادارات خارج از مجموعه شهرداری تعریف کرده است که این همکاری‌ها شامل نهادهایی همچون اداره برق، اداره مخابرات و کمیته امداد است که دارای مباحث مشترکی در حوزه مبلمان شهری، دیوارنگاره‌ها و هنر شهری هستند.
در این تعاملات، سازمان زیباسازی وظیفه طراحی و اجرای خدمات نورپردازی، نقاشی دیواری و هنرهای شهری را بر دارد، درحالی‌که ادارات مذکور نیز متناسب با مأموریت‌های خود در اجرای این پروژه‌ها مشارکت دارند.
حرکت به سمت رویکردهای مشارکتی در حوزه زیباسازی شهری، نه‌تنها موجب افزایش کیفیت و گستردگی پروژه‌ها می‌شود، بلکه شهروندان و نهادهای مختلف را در فرایند زیباترشدن شهر سهیم می‌کند.
سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان در نظر دارد این روند را در پروژه‌های آینده نیز ادامه دهد و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های مردمی و همکاری‌های بین‌سازمانی، چهره‌ای زیباتر و جذاب‌تر برای شهر اصفهان خلق کند.
خروجی برگزاری رویداد نقش ماه در در محور فرهنگی چهارباغ چه بود؟
قنادنیا: در آستانه ماه مبارک رمضان، یکی از رویدادهای فرهنگی شاخص شهر اصفهان با محوریت «نقش ماه» برگزار شد؛ در این رویداد که با مشارکت هنرمندان برجسته از سراسر کشور برگزار شد، ۴۰ سازه هنری با ترکیب ماه و خورشید طراحی و در محور فرهنگی چهارباغ نصب شد.
حدود ۲۵۰ اثر هنری از هنرمندان نام‌آشنای کشور از شهرهایی همچون کرمانشاه، قم، تهران، خراسان و قزوین دریافت شد و آن‌ها به مدت چهار روز از پنجم تا نهم اسفند در شهر اصفهان حضور یافتند و با بهره‌گیری از هنر نقاشی و خوشنویسی، آثاری را با مضامین قرآنی، ماه مبارک رمضان و نوروز خلق کردند.
در پایان، این ۴۰ سازه هنری در ۴۰ نقطه شهر از جمله میادین و چهارراه‌های اصلی نصب شد تا جلوه‌ای ویژه به فضای شهری ببخشند.
المان‌های نوری نصب شده نزدیک مساجد سطح شهر چه تأثیری بر تبیین هویت اسلامی و معماری شهر داشته است؟
قنادنیا: یکی از پروژه‌های مهم سازمان در پایان سال، افتتاح طرح نورپردازی مساجد بود که به‌تازگی ۳۱ مسجد در سطح شهر اصفهان به‌ویژه در معابر اصلی، به نمادهای نوری مزین شد؛ این المان‌های نورانی با الهام از نقوش، فرم‌ها و قوس‌های معماری اسلامی طراحی شده است و به‌عنوان نشانه‌ای از هویت اسلامی در فضای شهری عمل می‌کند.
این طرح بدین‌گونه اجرا شد که المان‌های نوری از ۱۰۰ متر قبل از هر مسجد آغاز می‌شود و تا ۱۰۰ متر پس از آن ادامه می‌یابد و المان اصلی نیز روبه‌روی سردر هر مسجد نصب شد که این المان‌ها با استفاده از فناوری بهینه‌سازی انرژی، به سیستم‌های روشنایی هوشمند مجهز شده است و در ساعات مشخصی از شب با کمترین مصرف انرژی روشن و سپس به‌صورت خودکار خاموش می‌شود.
نورپردازی مساجد سال آینده در ۱۵ منطقه شهر اصفهان و ناژوان اجرا می‌شود
اجرای این طرح با استقبال گسترده‌ای از سوی شهروندان و مسافران روبه‌رو شد و یکی از مزایای مهم این پروژه، کاهش آلودگی‌های بصری اطراف مساجد بود که بسیاری از این اماکن مذهبی در میان بافت‌های تجاری قرار گرفته است، زیرا تابلوهای تبلیغاتی و نورهای پراکنده موجب کم‌رنگ شدن جلوه مساجد شده بود و با نصب این المان‌های نورانی، مساجد شاخص‌تر و هویت معماری اسلامی در معابر اصلی شهر برجسته‌تر شد.
بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته، این طرح سال آینده نیز در ۱۵ منطقه شهر اصفهان و ناژوان اجرا خواهد شد؛ سال ۱۴۰۴، تعداد ۳۰ مسجد دیگر نیز به این طرح افزوده خواهد شد تا جلوه‌ی ویژه‌ای از هویت اسلامی و فرهنگی در فضای شهری اصفهان ایجاد شود.
این اقدامات در راستای تقویت فضاهای مذهبی و تاریخی شهر، بهبود کیفیت بصری و معماری اسلامی در معابر اصلی و ایجاد حس هویت و آرامش برای شهروندان و گردشگران انجام می‌شود.
به ابعاد پروژه نورپردازی ۸ کیلومتری خیابان امام خمینی (ره) اشاره کنید.
قنادنیا: سال جاری یکی از مهم‌ترین پروژه‌های نورپردازی شهری کشور در خیابان امام خمینی به بهره‌برداری خواهد رسید؛ این پروژه که به طول هشت کیلومتر (رفت و برگشت) اجرا شده است، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های نورپردازی کشور شناخته می‌شود.
طبق برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، این پروژه نیمه ماه مبارک رمضان همزمان با سالروز میلاد امام حسن مجتبی (ع) به‌صورت رسمی روشن خواهد شد و در همین زمان، پل غدیر که نورپردازی آن با بهره‌گیری از هنر شهری طراحی شده است، به مدار بهره‌برداری می‌رسد.
علاوه بر این دو پروژه شاخص، سایر پروژه‌های نورپردازی شهری در مناطق مختلف نیز همزمان به بهره‌برداری خواهد رسید، اما در حال حاضر مهم‌ترین پروژه‌های نورپردازی مربوط به خیابان امام خمینی (ره) و پل غدیر است.
خیابان امام خمینی (ره) به‌دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، نقطه اتصال سه منطقه شهرداری شامل مناطق ۸، ۲ و ۱۱ است.
بخش‌هایی از هزینه‌های اجرایی این پروژه از بودجه مناطق شهری تأمین شده، اما عمده اعتبارات آن توسط سازمان زیباسازی تأمین و قراردادهای مربوطه نیز منعقد شده است؛ این پروژه در حال حاضر به مرحله نهایی رسیده و آماده بهره‌برداری است و به‌زودی وارد مدار روشنایی شهری خواهد شد.
در راستای آماده‌سازی شهر برای ایام نوروز و شب عید، سازمان زیباسازی همچون سال‌های گذشته برنامه‌های گسترده‌ای برای فضاسازی شهری در محورهای گردشگری و نقاط مهم شهر در نظر گرفته است و این برنامه شامل نصب المان‌های ویژه، نورپردازی در چهارراه‌ها و میادین اصلی و اجرای پروژه‌های هنری و نورپردازی در سطح شهر می‌شود.
نخستین بازیکده نور ایران در اصفهان ایجاد شده است؛ این بازیکده چه زمانی افتتاح می‌شود؟
قنادنیا: یکی دیگر از پروژه‌های ویژه نوروز ۱۴۰۴ رونمایی از نخستین بازیکده نور کشور است؛ این پروژه در فضای مقابل هتل عباسی اجرا شده است و پس از ایام شهادت حضرت علی (ع)،روز پنجم فروردین افتتاح خواهد شد.
این بازیکده یکی از اقدامات قابل توجه سازمان زیباسازی در حوزه بازی‌های شهری است که طی سال‌های اخیر نمونه‌های متنوعی از آن همچون بازیکده‌های رنگ، ماسه، اوریگامی، حروف و اعداد، پارک لاستیک و بازیکده خلاق در شهر اجرا شده است.
بازیکده نور با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، تجربه‌ای جدید و متفاوت برای کودکان، نوجوانان، جوانان و بزرگسالان ایجاد خواهد کرد.
این پروژه که در فضای آزاد طراحی شده است، علاوه بر جنبه تفریحی، دارای ویژگی‌های بصری جذابی است که به زیباسازی شهر کمک می‌کند.
در کنار بازیکده نور، سازمان زیباسازی اقدام به طراحی و اجرای جایگاه‌های عکاسی ویژه‌ای کرده است؛ این فضاها شامل قاب‌های سه‌بعدی، ترکیب‌های نورپردازی و آیینه‌ای و سایر المان‌های بصری جذاب است که می‌تواند تجربه‌ای منحصربه‌فرد برای شهروندان و گردشگران ایجاد کند.
هدف از این پروژه‌ها، ارتقای کیفیت بصری فضاهای شهری، جذب گردشگران و ایجاد محیطی پویا و تعاملی برای شهروندان است.
سازمان زیباسازی هر ساله مدلی خاص از بازی‌های شهری را به‌صورت آزمایشی اجرا کرده است و پس از دریافت بازخوردهای مردمی، به توسعه آن در سطح مناطق مختلف شهر می‌پردازد؛ بر این اساس، بازیکده نور نیز به‌عنوان یک نمونه اولیه اجرا شده است و در صورت استقبال شهروندان، در سال‌های آینده در سایر نقاط شهر گسترش خواهد یافت.
به‌طور کلی، پروژه‌های نورپردازی و فضاسازی شهری که در اصفهان اجرا می‌شود، نه‌تنها به زیباسازی شهر کمک می‌کند، بلکه تجربه‌ای متفاوت و جذاب را برای شهروندان و گردشگران رقم خواهد زد.
برای ایجاد تحول در معابر شهر اصفهان طی ایام نوروز چه برنامه‌ای دارید؟
قنادنیا: در راستای پروژه‌های زیباسازی و فضاسازی شهری اصفهان، در حال انجام اقداماتی هستیم که هدف اصلی آن ارتقای جلوه‌های بصری شهر و معرفی فرهنگ ایثار و شهادت و معرفی صنایع دستی اصفهان به عموم است؛ یکی از مهم‌ترین این پروژه‌ها، طراحی و نصب تابلوهایی در رینگ سوم اصفهان است.
این تابلوها که به نام سرداران شهید نصب می‌شود، به یاد شهیدان بزرگوار همچون چمران، ردانی‌پور، اقارب‌پرست، آقابابایی، صیاد شیرازی و همت طراحی شده است این تابلوها از تصاویر شهدا و طراحی گرافیکی زیبا بهره برده و به‌صورت المان‌های نوری و گرافیکی در سطح شهر نصب می‌شود و = اطراف تصاویر این شهدا، پرستوهای نورانی قرار دارد که در حرکت هستند و این طراحی، جلوه‌ای ویژه به فضا می‌بخشد.
پروژه‌هایی همچون نصب استندهای معماری در شش نقطه از فضاهای گردشگری اصفهان در حال انجام است؛ این استندها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که شهروندان و گردشگران می‌توانند کنار آن‌ها عکس بگیرند، همچنین از نورپردازی‌هایی برخوردار است که بر جذابیت فضا می‌افزاید.
در کنار این پروژه‌ها، نصب گل‌های رز بهاری در دو محور از شهر به‌صورت موقت و در ایام نوروز در کنار درختان، به تغییر چهره و زیباسازی خیابان‌ها کمک خواهد کرد. این گل‌ها به‌عنوان نمادی از بهار و طراوت، جلوه‌ای جدید به فضای شهری می‌بخشد.
این روزها باز هم پرنده‌های بهاری را روی تابلوی خیابان‌ها و چراغ‌های راهنمایی و رانندگی چهارراه‌های شهر اصفهان می‌بینیم که نوید آمدن بهار را می‌دهند.
قنادنیا: همین‌طور است؛ ۱۰۰۰ پرنده بهاری با منقارهایی که شکوفه دارند، طراحی و نصب شده است.
این پرندگان که نوروز سال گذشته نیز در شهر اصفهان نصب شده بود، نمادی از بهار قرآن و طبیعت بودند، این پرندگان پس از یک سال حضور در اصفهان، با صنایع دستی این شهر از جمله میناکاری، فیروزه‌کوبی و قلم‌زنی تزئین شده‌اند و هم‌اکنون با بدنه‌های تزئین‌شده به صنایع دستی اصفهان، نمادی از هویت فرهنگی این شهر خواهند بود.
این اقدامات به‌عنوان بخشی از تلاش‌های مستمر شهرداری اصفهان در راستای حفظ و ترویج فرهنگ، هنر و زیباسازی شهری، به زیبایی و جذابیت این شهر افزوده است و در کنار آن، یاد شهدای گران‌قدر کشور را زنده نگه می‌دارد.
همکاری‌های مطلوبی میان تیم‌های مختلف شهرداری و معاونت ترافیک در راستای تحقق این اهداف انجام شده است و هم‌اکنون نصب این المان‌ها در نقاط مختلف شهر در حال انجام است.
چه پروژه‌ای برای احیای بناهای تاریخی تخریب‌شده اصفهان در حال انجام بوده و چگونه قرار است این ابنیه به مردم معرفی شود؟
قنادنیا: در اصفهان تعدادی از بناهای تاریخی که در دوران سلطنت برخی پادشاهان تخریب شده، به‌طور ویژه مورد توجه قرار گرفته است؛ این بناها که از جمله آن‌ها می‌توان به عمارت نمکدان، آیینه‌خانه و باغ زرشک اشاره کرد، روزگاری جزو آثار برجسته و تاریخی این شهر بوده است.
سازمان‌های مربوط سال‌ها پیش اقدام به ساخت ماکت‌هایی از این ابنیه در مقیاس یک به ۱۰ کردند که در محل‌های مختلف از جمله کنار پل خواجو به نمایش درآمد که با استقبال بسیار خوبی از سوی مردم اصفهان روبه‌رو شد و برای بسیاری از شهروندان، آشنایی با تاریخ و فرهنگ اصفهان از طریق این ماکت‌ها جذابیت زیادی داشت.
سال جاری با توجه به مصوبات جدید هیئت‌مدیره سازمان، قرار است که این ماکت‌ها بازسازی و به‌صورت رنگ‌آمیزی و پتینه‌کاری در محل‌های اصلی ابنیه تخریب‌شده نصب شود؛ هدف از این پروژه، احیای هویت تاریخی این بناها، همچنین آگاهی دادن به مردم و گردشگران درباره تاریخ و معماری این آثار است، به‌طور مثال ماکت عمارت آیینه‌خانه که در بلوار آیینه‌خانه ساخته شده است، به محل اصلی آن منتقل می‌شود و در این پروژه‌ها، تابلوهایی همراه با کدهای کیوآر نصب خواهد شد که اطلاعات دقیق‌تری درباره تاریخ، ساخت و تخریب این عمارت‌ها در اختیار بازدیدکنندگان قرار خواهد داد.
نظرسنجی‌ها درباره پروژه‌های شهری چگونه انجام می‌شود و چه گروه‌هایی در این نظرسنجی‌ها مشارکت دارند؟
قنادنیا: این اقدامات به‌عنوان بخشی از پروژه‌های بزرگ‌تر در زمینه نورپردازی، رویدادهای شهری و فضاسازی در سطح شهر اصفهان انجام می‌شود؛ سازه‌ها و المان‌های شهری که به‌صورت موقت در بعضی مناسبت‌ها در سطح شهر نصب می‌شود، پس از پایان مدت زمان این رویدادها به کارگاه‌های فنی شهرداری بازمی‌گردد و این سازه‌ها برای رویدادهای بعدی استفاده می‌شود یا پس از تغییرات جزئی، برای ایجاد المان‌های جدید به‌کار گرفته می‌شود، به این ترتیب، هیچ‌کدام از سازه‌ها دور ریخته نمی‌شود و در فرایندهای جدید استفاده می‌شود.
طی سال‌های اخیر با همکاری صداوسیما و جهاد دانشگاهی، نظرسنجی‌هایی درباره پروژه‌های شهری انجام شده است؛ این نظرسنجی‌ها به‌طور تفکیکی از سه گروه اصلی شامل مردم اصفهان، گردشگران و نخبگان هنری و فرهنگی و مدیران شهری انجام می‌شود.
نظرهای جمع‌آوری شده از این گروه‌ها به تفکیک مورد بررسی قرار می‌گیرد تا پروژه‌ها به بهترین نحو ممکن بهبود پیدا کند؛ علاوه بر این، میز ایده سازمان نیز به‌طور مستمر برقرار است و بسیاری از پیشنهادها و انتقادهای مردم و هنرمندان از این طریق به سازمان منتقل می‌شود تا در پروژه‌های آینده لحاظ شود.
این اقدامات در راستای حفظ هویت تاریخی و فرهنگی اصفهان و بهبود کیفیت زندگی شهری انجام می‌شود و نشان‌دهنده توجه ویژه به توسعه پایدار و زیباسازی فضای شهری این شهر تاریخی است.
