یک عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان گفت: مطالبه دانشگاهیان این است که اختصاص بودجههای جاری برای آموزش و پژوهش دانشگاهها در همه رشتهها و به ویژه رشتههای علوم انسانی در اولویت جدی رئیس جمهور باشد تا در بلندمدت کشور به استغنا و خودکفایی رسیده و مسیر توسعه پایدار را پشت سر بگذارد.
محمدعلی بصیری با اشاره به در پیش بودن انتخابات ریاست جمهوری، انسان آموزشدیده را موتور توسعه پایدار دانست و اظهار کرد: کشوری که نیروی آموزشدیده نداشته باشد حتی اگر از لحاظ منابع معدنی، مالی و تجاری قوت داشته باشد، راه به جایی نخواهد برد. این نیروی آموزشدیده ابتدا محصول آموزش و پرورش و سپس محصول دانشگاه است. بنابراین اگر در آموزش و پرورش و آموزش عالی به قدر مطلوب سرمایهگذاری برای تربیت نیرو نشود، کشور از لحاظ سیاستهای کلان آموزشعالی، آمایش سرزمینی، منابع مادی و بودجه بندی با بحران روبهرو خواهد شد و در مسیر توسعه قادر به حل مشکلات خود نخواهد بود.
او با بیان اینکه بعد از انقلاب اسلامی، دستاوردهایی که در حوزههای علوم پزشکی، دفاعی و نظامی چون صنایع موشکی و پهپادها داشتهایم، حاصل سرمایهگذاری بر تربیت نیروی آموزشدیده در مراکز علمی و آموزشی بوده است، افزود: بنابراین از دولت آینده توقع میرود که نگاه دیگری به دانشگاه و دانشجو داشته باشد و دانشگاه و مراکز آموزشی را هزینهبر و سربار بودجه کشور قلمداد نکند، بلکه این هزینه را سرمایهگذاری بداند. شاید بعد از مباحث دفاعی و بهداشتی در هر کشوری، بودجهها به سمت دانشگاهها سرازیر میشود.
این عضو هیئت علمی دانشگاه با بیان اینکه در سالهای اخیر به دلیل تحریمها اجحاف زیادی در حق آموزش و پرورش و دانشگاهها شد، اضافه کرد: وقتی در این حوزه، بودجه قابل قبولی تزریق نشود و نیروهای آن به خوبی تغذیه نشوند، کارهای علمی و پژوهشی کاهش مییابد و در طولانی مدت کشور ضربه خواهد خورد و در عدم وجود نیروهای متخصص کافی و یا فرار مغزها و دانشگاهیان آسیب غیر قابل جبران خواهد دید. چه بسا ارزش یک انسان نخبه از چندین چاه نفت بیشتر باشد. مطالبه دانشگاهیان این است که اختصاص بودجههای جاری برای آموزش و پژوهش دانشگاهها در همه رشتهها در اولویت جدی رئیس جمهور باشد تا در بلندمدت کشور به استغنا و خودکفایی رسیده و مسیر توسعهٔ پایدار را پشت سر بگذارد.
بصیری ادامه داد: افتخار به اینکه در علوم پزشکی نیازی به کشورهای خارجی نداریم و توریستهای درمانی و پزشکی به کشورما سفر میکنند، ماحصل ۴۰ سال سرمایهگذاری در رشتههای علوم پزشکی است و اگر امروز به این رشتهها توجه نشود، ما همچون پیش از انقلاب مجبور خواهیم شد که بیماران را به خارج صادر کرده یا حتی پزشک و پرستار متخصص وارد کشور کنیم.
او که معتقد است فرار مغزها کمتر از فاجعه فرار سرمایه نیست، خاطرنشان کرد: دولت آینده باید با سیاستگذاری و برنامهریزی، بودجههای مناسب و در شأن هیئتعلمی و دانشجو برای زیرساختها، حقوق و مزایا و امکانات کارگاهی و آزمایشگاهی تعیین کند.
لزوم توجه بیشتر به علوم انسانی
این پژوهشگر علوم سیاسی و روابط بینالملل با بیان اینکه اساساً پایه توسعه، علوم انسانی و اجتماعی است و بعد از انقلاب بیش از سایر علوم به آن اجحاف شده است، تصریح کرد: لازم است که بر علوم انسانی بیش از علوم نظامی، علوم پزشکی، علوم پایه و فنی مهندسی سرمایهگذاری شود. التهاب فرهنگی در جامعه و شکاف اجتماعی و نسلی، نتیجه ضعف در زمینه علوم انسانی و اجتماعی است.
بصیری با اشاره به اینکه در قرن ۱۵ میلادی در غرب ابتدا علوم انسانی پیشرفت کرد و مبانی نظری فلسفی آن متحول شد و بر بستر آن علوم پایه و مهندسی و پزشکی استوار شد، اظهار کرد: البته لازم به ذکر است که تلاشهایی در ایران در زمینهٔ علوم انسانی شده، اما در مقایسه با سرمایهگذاری بر سایر رشتههای نامبردهشده، تقریبا هیچ است. در برخی از دولتها، علوم انسانی بهعنوان یک علم شناخته نمیشد و برخی مواقع بهعنوان علوم غریبه تبیین میشد. حتی علوم انسانی اسلامی نیز در حوزههای علمیه به درستی کار نشده است. بنابراین دولت بعد باید بیشتر به علوم انسانی توجه کند.