«کمبود شدید نیروی انسانی متخصص در اداره کل انتقال خون استان اصفهان»، «صدرنشینی اداره کل انتقال خون استان اصفهان در تولید فرآورده گلبول قرمز اشعه دیده در کشور»، «لاک پشتی بودن روند اهدای خون توسط بانوان» و «عدم دریافت یک واحد خون در سال گذشته از استان های دیگر» نکاتی بود که مدیرکل انتقال خون استان اصفهان در نشستی خبری با اهالی رسانه این استان تأکید ویژه ای بر آنها داشت.
مدیرکل انتقال خون استان اصفهان در این نشست خبری که به مناسبت گرامیداشت پنجاهمین سالروز تأسیس سازمان انتقال خون در ایران ظهر دوشنبه ۸ مرداد ماه در سالن همایش های مجتمع فرهنگی مطبوعاتی استان برگزار شد با اشاره به اینکه ۹ مرداد ماه روز ملی اهدای خون در ایران است، گفت: همانطور که آب برای همه موجودات مایه حیات است، خون هم مایه حیات برای انسان است و ادامه حیات انسان وابسته به این مایه حیاتی است و تاکنون با همه پیشرفت هایی که انسان در علوم مختلف داشته هنوز نتوانسته جایگزینی برای خون کشف کند.
کیان دهراب پور با تأکید بر اینکه دانشمندان در گذر زمان با کشف داروهای مختلف توانسته اند تا حدود زیادی در درمان بیماری های مختلف به موفقیت برسند اما هنوز دارویی جایگزین خون کشف نشده است، خاطرنشان کرد: بدون شک در اینکه با وجود ظرفیت هایی که خداوند در کشف علوم مختلف در اختیار انسان قرارداده هنوز انسان نتوانسته خون مصنوعی تولید کند و این خون فقط از طریق انتقال از انسان های دیگر برای نیازمندان تأمین می شود حکمتی نهفته که اهمیت طب انتقال و اهدای خون و تأسیس دستگاهی تحت عنوان سازمان انتقال خون در کشورمان را کاملاً هویدا می سازد. وی با بیان اینکه وظیفه «تأمین، تهیه و توزیع فرآورده های خونی» در سطح کشور با سازمان انتقال خون ایران و در سطح استان ها با ادارات کل انتقال خون است، توضیح داد: خون توسط اهداکنندگان «تأمین» می شود و با فرآوری که روی خون اهداشده در پایگاه های انتقال خون صورت می پذیرد، فرآورده های خونی مورد نیاز «تهیه» و سپس بین مراکز درمانی «توزیع» می شود.
مدیرکل انتقال خون استان اصفهان با اشاره به اینکه در سطح این استان به غیر از پایگاه انتقال خون مشتاق اصفهان، ۱۱ مرکز انتقال خون وجود دارد (۵ پایگاه انتقال خون و ۶ مرکز اهدای خون) اظهار کرد: از این تعداد ۲ مرکز اهدای خون به نام های مرکز اهدای خون خواجو (که بزرگ ترین مرکز اهدای خون استان است و از سال ۱۳۴۳ تأسیس شده) و مرکز اهدای خون شهید حججی در سطح شهرستان اصفهان قرار دارند که در این مراکز فقط خونگیری از اهداکنندگان صورت می پذیرد و سپس این خون اهداشده برای فرآورده گیری به پایگاه انتقال خون مشتاق منتقل می شود. وی با اشاره به اینکه ۵ شهرستان نجف آباد، شهرضا، کاشان، خوانسار و گلپایگان در سطح استان اصفهان مجهز به پایگاه انتقال خون هستند، عنوان کرد: در این پایگاه ها علاوه بر خونگیری از اهداکنندگان، فرآوری روی خون اهدا شده نیز صورت می پذیرد؛ ولی در مراکز اهدای خون شهرستان های خمینی شهر، زرین شهر، شاهین شهر و نایین فقط از اهداکنندگان، خون گرفته می شود و خون های اهدا شده در این مراکز برای فرآورده گیری به پایگاه انتقال خون مشتاق اصفهان منتقل می شوند که جامع ترین پایگاه فرآوری خون در استان است.
دهراب پور با اشاره به اینکه روزانه تأمین خون مورد نیاز ۶۳ مرکز درمانی در استان اصفهان برعهده اداره کل انتقال خون این استان است، عنوان کرد: اهمیت اهدای خون در آن است که هیچ جراحی در هیچ مرکز درمانی دست به تیغ جراحی نمی برد مگر اینکه اول از وجود فرآورده خونی کافی برای بیمارش در بانک خون آن بیمارستان اطمینان پیدا کند و تنها نهادی که باید خون مورد نیاز این مراکز درمانی در استان اصفهان را تهیه کند، اداره کل انتقال خون استان است و این کار تعطیل بردار نیست و سرما و گرما هم نمی شناسد. وی در ادامه با اشاره به اینکه بعضی از بیماران تعریف شده اند؛ یعنی در زمان خاصی نیاز به دریافت خون دارند، اضافه کرد: در استان اصفهان ۱۲۰۳ نفر به بیماری تالاسمی ماژور مبتلا هستند که ۸۶۵ نفر از این بیماران هر دو هفته، دو واحد گلبول قرمز فشرده دریافت می کنند. همچنین گاهی اوقات تهیه فرآورده های خونی مورد نیاز بیش از ۱۱۰۰ بیمار هموفیلی استان اصفهان بر عهده اداره کل انتقال خون این استان است. مدیرکل انتقال خون استان اصفهان اظهار کرد: فرآورده گلبول قرمز فشرده بیشترین مصرف را دربین فرآورده های خونی در استان اصفهان دارد و بعد از آن هم فرآورده خونی پلاکت و فرآورده خونی پلاسما در رده های دوم و سوم مصرف در استان قرار دارند، که هر کدام از این فرآورده ها زمان و دمای خاصی برای نگهداری دارند.
دهراب پور با تأکید بر اینکه مراکز درمانی استان اصفهان هر روز به خون نیاز دارند، گفت: با این حال متأسفانه زیرساخت اداره انتقال خون استان اصفهان متناسب با نیازهای مراکز درمانی این استان نیست. مدیرکل انتقال خون استان اصفهان با بیان اینکه مهمترین و بزرگ ترین چالش این اداره کمبود شدید نیروی انسانی متخصص در کل شهرستان های استان و عدم تناسب تعداد آنها با عملکرد اداره کل انتقال خون است، خاطر نشان کرد: ما در این اداره قریب به ۱۸۰ نفر نیرو داریم در حالی که حداقل تا پایان سال نیاز به استخدام رسمی ۵۰ نیروی انسانی متخصص دیگر داریم تا حداقل به استاندارد مورد نیاز در این زمینه برسیم. وی افزود: خروجی کار ما در اداره کل انتقال خون استان اصفهان در حال حاضر تفاوت فاحشی با تعداد نیروهای ما در این اداره دارد و حتی برخی از نیروی های ما مستهلک شده اند.
دهراب پور با بیان اینکه مهمترین معضل در مرکز اهدای خون خواجو معطلی دو سه ساعته اهداکنندگان خون در این مرکز است گفت: با وجود اینکه ما از اهداکنندگان خون انتظار داریم علاوه بر اهدای خون، وقت خود را نیز اهدا کنند، ما نیز موظفیم با تأمین نیروی انسانی متخصص این مشکل را هم رفع کنیم، که به شدت پیگیر آن هستیم تا از سازمان انتقال خون ایران برای استخدام نیروی انسانی متخصص مورد نیاز در اداره کل انتقال خون استان مجوز بگیریم.
مدیرکل انتقال خون استان اصفهان با اشاره به اینکه چالش دوم این اداره کمبود فضای فیزیکی است، خاطرنشان کرد: به برکت حضور خیرین این مشکل در استان اصفهان قابل حل است و اینکه ما تاکنون موفق به توسعه مراکز اهدای خون در این استان نشده ایم به دلیل معضل کمبود نیروی انسانی مورد نیاز این مراکز بوده است. وی افزود: انجمن خیریه ترویج فرهنگ اهدای خون سالم در استان اصفهان با مذاکره با شهرداری اصفهان دو زمین برای احداث مرکز اهدای خون جدید در شهرداری های مناطق ۱۱ و ۱۳ در اختیار گرفته اند که ان انشاء ا… در هفته آینده کلنگ این مراکز زمین زده می شود تا با احداث این مرکزها در شهر اصفهان از مرکز اهدای خون خواجو تمرکززدایی شود. دهراب پور تأکید کرد: اگر کمبود نیروی انسانی حل نشود در این مراکز هم با مشکل مواجه می شویم.
مدیرکل انتقال خون استان اصفهان با اشاره به اینکه سومین چالش ما که زمانی اولین چالش این اداره بود بحث کمبود اعتبارات هزینه ای است، اذعان کرد: در سال ۱۴۰۳ بیشترین رشد اعتبارات هزینه ای استان به اداره کل انتقال خون اختصاص یافت چرا که بحث جان مردم در میان است و از هر سه نفر یک نفر تا پایان عمرش به فرآورده خونی نیاز پیدا می کند و این اداره باید جوابگوی ۶۳ مرکز درمانی استان در این باره باشد. دهراب پور افزود: در سال گذشته ۱۸۵ هزار و ۲۳۰ نفر به مراکز اهدای خون در استان اصفهان مراجعه کردند که از این تعداد ۱۴۷ هزار و ۴۴۲ نفر موفق به اهدا خون شدند. وی به بیان آماری از تولید فرآورده های خونی متعدد از خون های اهدایی در سال ۱۴۰۲ پرداخت و گفت: در اداره کل انتقال خون استان اصفهان در سال گذشته ۱۰۱ هزار و ۱۸۹ واحد فرآورده گلبول قرمز کم لوکوسیت، ۴۲ هزار و ۹۷۴ واحد فرآورده گلبول قرمز متراکم، ۱۱۸۴ واحد فرآورده گلبول قرمز شسته شده، ۱۲۹ هزار و ۴۶۳ واحد فرآورده پلاسمای تازه منجمد (FFP)، ۱۰ هزار و ۵۳۶ واحد فرآورده پلاکت اشعه دیده، ۲۳۲۲ واحد خون کامل، ۱۵ هزارو ۲۷۹ واحد کرایو و… از خون های اهدا شده تهیه و تولید شد. دهراب پور اظهار کرد: اداره کل انتقال خون استان اصفهان با تولید ۲۶۶۴ واحد فرآورده گلبول قرمز اشعه دیده در صدر کشور در این مورد قراردارد. وی با اشاره به اینکه در سال ۱۴۰۲ نسبت به ۱۴۰۱ در خونگیری ۴/۷ درصد رشد داشته ایم، گفت: در این مدت ۸۲/۵۵ درصد از اهداکنندگان خون اهدا کننده مستمر(در طول یکسال)،۹۹/۱۴ درصد اهداکننده بار اولی و ۰۱/۲۹ درصد هم اهداکنندگان باسابقه بوده اند(افرادی که بیش از یکسال سابقه اهدای خون دارند).
مدیرکل انتقال خون استان اصفهان افزود: شاخص اهدای خون بانوان در استان اصفهان، همچنان لاک پشتی پیش می رود به گونه ای که در سال گذشته ۵۱/۳ درصد از اهداکنندگان خون در استان اصفهان بانوان بوده اند که این آمار از میانگین کشوری که ۶/۴ درصد بوده، کمتر است. دهراب پور با اشاره به اینکه بیشترین رده سنی اهداکنندگان خون در استان اصفهان رنج سنی ۳۶ تا ۴۰ سال با اختصاص دادن ۴۷/۱۹ درصد از اهدای خون استان به خود بوده اند، اذعان کرد: متأسفانه از سال ۸۶ تاکنون اهدای خون توسط جوانان در رده سنی ۲۱ تا ۲۵ سال روند نزولی داشته به گونه ای که این گروه در سال ۸۷ بیشترین اهدای خون در استان را با ۰۱/۱۸ درصد به خود اختصاص داده بودند اما در سال ۱۴۰۲ میانگین اهدای خون آنها به ۵۳/۵ درصد رسید. وی با بیان اینکه در ۴ ماهه اول سال جاری ۶۶ هزار و ۵۴ نفر برای اهدای خون به مراکز اهدای خون استان اصفهان مراجعه کردند، گفت: در این بین ۵۳ هزارو ۴۱۳ نفر موفق به اهدای خون شدند که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۷۱/۱۰ درصد رشد داشته ایم. مدیرکل انتقال خون استان اصفهان همچنین با اشاره به اینکه در سال گذشته نزدیک به ۸۰۰ خونگیری به ازای هر پرسنل در این اداره صورت گرفته است، تأکید کرد: بعد از استان تهران که پایتخت ایران است و حسابش از سایر استان ها جداست، بیشترین خونگیری نسبت به پرسنل در اداره کل انتقال خون استان اصفهان صورت گرفته است. دهراب پور با تأکید بر اینکه استان اصفهان در سال گذشته یک واحد خون از استان های دیگر نگرفته است، خاطرنشان کرد: این موضوع به برکت حضور مردم محقق شده است. من بارها گفته ام سرمایه اصلی اداره کل انتقال خون مردم هستند و مصداق بارز مردمی سازی دولت در اداره انتقال خون صورت می گیرد.
خبرنگار زاینده رود :مرضیه غفاریان
