ارّه بده، تیشه بگیر همچنان ادامه دارد! داستان از اواخر خرداد و یک نشست خبری مشترک آغاز شد. مدیرکل حفاظت محیط زیست اصفهان و مدیرعامل پالایشگاه با لب خندان کنار یکدیگر و روبروی تعداد معدود و برگزیده ای(!) از اصحاب رسانه اصفهان نشستند و خروجی اصلی این نشست خبر مهمی بود که اکثر رسانه ها آن روز از قول «احمدرضا لاهیجان زاده» منتشر کردند: «پالایشگاه اصفهان و فولاد مبارکه در آینده نزدیک از فهرست صنایع آلاینده خارج می شوند و افرادی که به دنبال منابع عوارض آلایندگی هستند باید به فکر منابع دیگری باشند.»
جدا از اینکه به نظر می رسد بخش دوم سخنان لاهیجان زاده، کنایه به اعضای شورای شهر و حتی شهرداری اصفهان است، اما بخش اول گفته های آقای مدیرکل سر و صدای زیادی به پا کرد و همه را متعجب ساخت.
چندروز بعد و به موازات اوج گرفتن انتقادات علیه محیط زیست استان و گفته های مدیرکل این ارگان، لاهیجان زاده در گفت و گو با «مهر» اصل خبر را کذب دانست و گفت که رسانه ها دچار سوء برداشت شده اند.
او گفت: «شرکت پالایش نفت اصفهان (پالایشگاه) از زمانی که اعلام کرد در صدد اجرای طرحهایی است که برخی از آنها توسعهای و برخی بهینه سازی بود، تنها ارگانی که به این موضوع ورود کرد و بسیار جدی هم وارد شد و اعلام کرد که با هر گونه اجرای پروژه که منجر به توسعه پالایشگاه گردد مخالف است، اداره کل حفاظت محیطزیست استان بود در حالی که هیچ نهاد دیگری به صورت ابراز مخالفت رسمی و قانونی در این قضیه ورود نکرد با وجودی اینکه دستگاههای متعددی مسئولیت دارند.»
لاهیجان زاده توضیح داد که: «در مراسم امضای تفاهمنامه همکاری پالایشگاه در نشست خبری که با حضور هفت- هشت خبرنگار برگزار و ضبط شد در رابطه با عوارض آلایندگی اعلام کردم که هم مجموعه فولاد مبارکه و هم پالایشگاه اصفهان در حال اجرای پروژههای زیست محیطی هستند که رقم سرمایه گذاری برای آنها چندین هزار میلیارد تومان است یا برای مثال رقم سرمایه گذاری پروژههای زیست محیطی فولاد بالغ بر یک میلیارد دلار است و تاکید کردم برخی از این پروژهها ممکن است تا دو سال آینده بهره برداری شود و برخی ۱۸ ماه دیگر به بهره برداری خواهند رسید و زمانی که به بهره برداری برسند و همه خروجیهای آنها استاندارد شوند طبق قانون از لیست صنایع آلاینده خارج میشوند.
خروج صنایع از لیست آلایندگی دست فرد نیست که یک فرد تصمیم بگیرد زیرا اکنون همه پروسه سامانهای است و زمانی که آزمایشگاه معتمد محیطزیست و خروجیهای آنلاین صنایع، وضعیت استاندارد را نشان دهند همه اینها به صورت خودکار از لیست آلایندگی خارج میشوند و اینجانب در آن نشست خبری اعلام کردم این اتفاق تا دو سال دیگر، کمتر یا بیشتر اتفاق خواهد افتاد.»
واکنش ها اما کار خود را کرده بود. بیشترین انتقاد را هم اعضای شورای شهر داشتند از جمله احمد شریعتی عضو هیئت رییسه که گفت: «آلایندگی این کلانشهر در حال حاضر آتش زیر خاکستر است و در چند سال آینده در صورت استمرار کمتوجهیها، موجب افزایش و پیدایش بیماریهای خاص در این محدوده از کشور میشود.»
شریعتی ادامه داد: «سه ماه پیش در بازدیدی که به اتفاق اعضای کمیسیون خدمات شهری، بهداشت و محیط زیست شورای اسلامی شهر اصفهان به همراه مدیرکل سازمان محیط زیست استان از منطقه صنعتی دهق- علویجه و حیات وحش آن منطقه انجام دادیم، مدیرکل سازمان محیط زیست استان اصفهان اعلام کرد که شکایتی از طریق مراجع قضائی برای ساختوساز بیش از حد انجام شده است تا از گسترش مراکز صنعتی از جمله پالایشگاه، نیروگاه فولاد مبارکه پیشگیری شود و به حجم آلایندگی اصفهان اضافه نشود، اما دو هفته پیش، دادستان عمومی و انقلاب اصفهان در جلسه کمیسیون تلفیق شورای اسلامی شهر اصفهان تذکر داد که سازمان محیط زیست تاکنون از این صنایع شکایت نکرده و در صورت نارضایتی و شکایت، پیگیر این موضوع خواهیم بود. جالبتر اینکه مدتی پیش سازمان محیطزیست استان اعلام کرد مناطق آلاینده این استان از جمله پالایشگاه و نیروگاه آلاینده نیست و آلایندگی ندارد!»
این عضو هیئت رئیسه شورای اسلامی شهر اصفهان گفت: «پس از پیگیریها و بررسیها متوجه شدیم که سازمان محیط زیست از این صنایع آلاینده حدود ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای کمک به ردیفهای اجتماعی خود، دریافت کرده است که رانت محسوب میشود و باید جلوی رانتخواری در گسترش صنعت اصفهان گرفته شود.»
اما در حالی که این عضو شورای شهر مدعی بود سازمان محیط زیست از صنایع آلاینده پول تحت عنوان اعتبار برای کمک ردیف های اجتماعی دریافت کرده است، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان، به شدت این ادعاها را رد کرده و گفت که برخی اعضای شورای شهر برای شانه خالی کردن از مسئولیت خود، به دنبال «فرافکنی» هستند.
احمدرضا لاهیجان زاده که قبلا گفته بود پالایشگاه اصفهان یکی از با کیفیتترین پالایشگاههای کشور است و برخی پالایشگاهها فاصله بسیاری زیادی برای رسیدن به جایگاه این مجموعه دارند، در مصاحبه ای جدید با «مهر» گفته: « برخی اعضای شورای شهر اصفهان در توجیه عملکرد ضعیفشان به ویژه در حوزه آلودگی هوا، با نسبت دادن دروغ و فرافکنی سعی در تبرئه خود و فرار رو به جلو دارند.»
لاهیجان زاده این موضوع را بی ربط به انتخابات شورای شهر که قرار است چندماه دیگر برگزار شود ندانسته و تاکید کرده: «اینگونه بازیها دیگر برای مردم فرهیخته اصفهان نخ نما شده است. به دلیل برخی مطالب خلاف واقع تعدادی از اعضای شورای شهر اصفهان در ایام اخیر، بایستی مطالبی که به دلیل بیاخلاقی محض به اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان نسبت داده یا به نوعی تهمت و افترا زده شده است، برای مردم شفافسازی شود.»
آقای مدیرکل البته همزمان با انتقاد از شورای شهری ها، از «زحمات و درایت شهردار اصفهان و معاونان شهرداری که همسو با محیط زیست اقدامات و برنامههای قابل قبولی را اجرا و دنبال میکنند» تشکر کرده: «از اکثر اعضای شورای اسلامی شهر اصفهان که همواره حفظ محیط زیست سرلوحه برنامههای آنهاست نیز قدردانی میکنم و به طور قطع برخی اظهارات خارج از عرف و قانون چند عضو این شورا به هیچ وجه نافی تلاشها و زحمات شهرداری و شاکله شورای شهر اصفهان نبوده و نخواهد بود.»
مدیرکل حفاظت محیطزیست استان اصفهان با اشاره مطالب بیان شده اخیر از سوی ۲ عضو شورای شهر اصفهان درباره توسعه پالایشگاه و عوارض آلایندگی تاکید کرد: «برخلاف اظهارات این ۲ تَن، پالایشگاه اصفهان هیچگاه از فهرست صنایع آلاینده و عوارض آلایندگی خارج نشده است و همچنان در فهرست مربوطه قرار دارد. مستندات این موضوع نیز نزد معاون امور عمرانی استاندار، اداره کل امور مالیاتی و سازمان بازرسی موجود است، لذا انتشار خبر خروج پالایشگاه از فهرست صنایع آلاینده، کذب محض، شایعه پراکنی و نشر اکاذیب توسط این افراد است که بایستی در مراجع قانونی پاسخگوی اظهارات خود باشند.»
به گفته لاهیجان زاده؛ در حال حاضر پالایشگاه اصفهان بر اساس مصوبه سال ۱۳۹۶ هیأت وزیران و سایر مجوزها صرفاً اجازه دارد پروژه بهینهسازی تولید سوخت خود را برای تولید بنزین و گازوئیل با استانداردهای «یورو ۴» و «یورو ۵» و مازوت کم گوگرد اجرا کند که با تکمیل آن روزانه دهها میلیون لیتر سوخت باکیفیت و با استاندارد بسیار بالا در سطح استان توزیع خواهد شد که اثر چشمگیری در بهبود کیفیت محیط زیست و کاهش آلودگی هوا ناشی از منابع متحرک (خودروها) خواهد داشت.
بخش بعدی واکنش لاهیجان زاده هم نسبت به صحبت های دیگر عضو شورای شهر
(احمدرضا مصور) در جلسه اخیر این شورا بود که در نطق میان دستور خود گفت: «به هنگام بحث آلودگی هوا منشا و منابع آن به راحتی فراموش میشود، آیا راست است که پالایشگاه و نیروگاه و فولاد مبارکه و پتروشیمی و امثال آنها دیگر آلاینده نیستند؟ آیا این شدت آلایندگی از اثرات ترافیک و اتومبیل و اتوبوس است؟ ای کاش مدیر کل محترم محیط زیست که در این روزها سکوت کردهاند لااقل روشنگری میکردند، این حق اصفهان نیست.»
مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان در پاسخ به این گلایه عضو شورای شهر اصفهان هم گفت: «موضوع خلاف واقع دیگری که توسط یکی از اعضای غیرمطلع شورای شهر اصفهان مطرح شده است، خروج نیروگاه شهید محمد منتظری از فهرست عوارض آلایندگی و پرداخت مسئولیت اجتماعی است، البته ای کاش وی قبل از انتشار این مطالب سراسر کذب با یک تماس تلفنی، صحت و سقم این مطالب را جویا میشد.»
لاهیجان زاده در پایان صحبت های خود هم وعده پیگیری حقوقی درخصوص ادعاهای مطرح شده در صحن علنی و مصاحبههای برخی از اعضای شورای شهر را داده است تا چالشِ «حق با کیه» همچنان ادامه داشته باشد و البته سایه آلودگی فاجعه بار بر سر اصفهان همچنان با قدرت گسترانیده شده و ریه های مردم تبدیل به انبار انواع و اقسام آلاینده های سمی شده و محیط زیست و شورای شهر همچنان درحال بازی اره بده تیشه بگیر هستند!
پریا پارسادوست