گفته می‌شود هیچ یک از احادیثی که پیرامون رویداد حدیث کسا رسیده است، آن را به طور کامل بیان نکرده‌اند.
محمد محمدی ری‌شهری با بهره‌گیری از تمام روایات، تصویر کاملی از این رویداد ارائه کرده و آن را چنین نقل کرده است:
ماجرای حدیث کسا
پیامبر اسلام (ص) در خانه همسرش، امّ سلمه قرار است پیام مهمی از سوی خداوند درباره چند تن از نزدیکان خود دریافت کند؛ لذا به همسرش تأکید می‌کند که به هیچ‌کس اجازه ورود ندهد. از سوی دیگر، در همین روز، فاطمه (س)، دختر پیامبر (ص) تصمیم می‌گیرد برای پدر غذای مناسبی به نام عصیده (حلوا) تهیه کند. او این غذا را در دیگ کوچک سنگی فراهم می‌کند و آن را روی طبقی گذاشته، برای پدر می‌آورد.
امّ سلمه می‌گوید: «من نتوانستم مانع ورود فاطمه شوم». محمد (ص) به دخترش فرمود: «برو و همسر و دو فرزندت را هم بیاور». فاطمه (س) بی‌درنگ به منزل بازگشت و همراه همسر و دو فرزندش که در آن‌وقت، خردسال بودند به خانه پدر وارد شد. ام سلمه با اشارهٔ رسول خدا (ص) برخاست و در کناری مشغول نماز شد. رسول خدا (ص) با امام علی (ع) و فاطمه (س) و دو فرزندش امام حسن (ع) و امام حسین (ع)، کنار سفرهٔ فاطمه (س) نشستند.
پیامبر (ص) کسای خیبری (عبایی از بافته‌های مردم منطقه خیبر) را بر سر داماد و دختر و فرزندانش کشید و با دست راست به آسمان اشاره کرده، فرمود: «خدایا! اینان اهل بیت (ع) من هستند. پس هرگونه پلیدی را از آنها دور کن و کاملاً پاکشان گردان!». آن‌گاه جبرئیل امین، نازل شد و آیه تطهیر را خواند: إِنَّمَا یرِیدُ اللَّهُ لِیذْهِبَ عَنکمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَیطَهِّرَکمْ تَطْهِیرًا»
خدا فقط می‌خواهد آلودگی را از شما خاندان [پیامبر]بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند. [ احزاب–۳۳]امّ سلمه جلو آمد و عرض کرد: آیا من در شمار اهل بیت نیستم؟ پیامبر (ص) خدا فرمود: تو در راه خیر و نیکی هستی، تو از همسران پیامبر خدایی.
مکان و زمان وقوع این ماجرا
گفته شده ماجرای کسا در پی نزول آیه تطهیر و در جهت تفسیر و تبیین آن و در خانه ام سلمه تحقق پیدا کرد. به گفته علامه حلی، نازل شدن آیه تطهیر در خانه‌ام سلمه از مطالبی است که امت اسلام بر آن اجماع دارد. به صورت متواتر هم از ائمه (ع) و بسیاری از اصحاب نقل شده است. ابن حجر نیز بر آن است این آیه در خانه‌ام سلمه نازل شده است.
شیخ مفید از اصحاب حدیث نقل کرده که درباره این آیه از عمر سؤال شد و او گفت: «دربارۀ آن، از عایشه سؤال کنید». عایشه در پاسخ گفت: «این آیه در خانه خواهرم امّ سلمه نازل شده است. پس درباره آن، از او بپرسید که در زمینه این آیه، از من آگاه‌تر است». سیوطی نیز در «دُرُّ المنثور» از ابن مردویه نقل کرده که ام سلمه گفت: آیه «انما یرید الله…» در خانه من نازل شد.
فضیلت حدیث شریف کساء نزد علما و مراجع عظام تقلید
آیت الله قاضی طباطبایی
یکی از مراجع بزرگوار تقلید نقل می‌کنند: آیت الله قاضی استاد عرفان و اخلاق علامه طباطبایی به حدیث کسا بسیار اعتقاد داشت و اگر کسی به ایشان مراجعه می‌کرد و از مشکلات خود برای ایشان می‌گفت، در جواب به خواندن حدیث کسا سفارش می‌کردند.
مرحوم آیت الله العظمی بهجت
حضرت آیت‌الله بهجت مانند دیگر عالمان بزرگ شیعه توجه ویژه‌ای به این حدیث داشت. شاید چشم‌گیرترین امری که در این‌باره از ایشان مشهود بود، قرائت دائمی حدیث کسا بود. ایشان شب‌ها این حدیث را قرائت می‌کرد و حتی در سالیانی دورتر، افراد خانواده را گرد هم می‌آورد و به همراه ایشان حدیث کسا می‌خواند.
گاهی هم در لابه‌لای کلامش به فراز‌های آن روایت اشاره می‌کرد. گاهی هم صراحتاً درباره حدیث کساء سخن می‌گفت. باور ایشان این بود که امام عصرعجلالله تعالی فرجه الشریف به مجالس حدیث کسا توجه ویژه‌ای دارند.
