افت ارزش ریال ایران در برابر افغانی سبب شده که پول اتباع به میزان قابل‌توجهی در ایران ارزشمندتر شود؛ این افزایش قدرت خرید، مهاجرت این افراد را به ویژه به شهرهایی مانند اصفهان افزایش داده است.
عاطفه علیان: در سال های اخیر، نوسانات ارزی در ایران و کاهش بی‌سابقه ارزش ریال در برابر سایر ارزها، فرصت های جدیدی برای مهاجران افغانستانی ایجاد کرده است.
طبق آمارهای منتشر شده، ارزش یک افغانی اکنون برابر با ۱۰ هزار ریال ایران شده است؛ به عبارتی، پس انداز افغانستانی ها به مراتب ارزشمندتر از قبل شده و این تفاوت ارزش ارزی بر روند مهاجرت و زندگی مهاجران تاثیراتی جدی گذاشته است. افزایش توان مالی، توانایی انتخاب بیشتر و دوره های بیکاری طولانی تر بدون دغدغه مالی، از جمله پیامدهای اقتصادی این مسئله برای مهاجران افغانستانی به شمار می رود.
با کاهش شدید ارزش ریال، افغانستانی ها برای هر واحد افغانی که با خود به ایران می آورند، توانایی خرید بیشتری دارند. بر اساس تحلیل های اخیر، اکنون یک افغانستانی با ذخیره‌ای از افغانی می‌تواند در شهرهای ایران، به ویژه اصفهان، دوره های طولانی‌تری را بدون نیاز به کار فوری سپری کند. این امر به آنها اجازه می دهد که با فراغ بال بیشتری در ایران زندگی کرده و شغل مناسب تر و شرایط بهتری را جستجو کنند.
در همین ارتباط، رضا جوادی، اقتصاددان و استاد دانشگاه به بازار می‌گوید: این افزایش قدرت خرید باعث شده مهاجران به جای قبول فوری شغل های کم درآمد و سخت، زمان بیشتری برای انتخاب و پیدا کردن کارهای با درآمد و شرایط بهتر داشته باشند. این تغییر در رفتار مهاجرتی، ناشی از همین تفاوت ارزش ارزی و تسهیل شرایط اقتصادی مهاجران است.
طبق آمار مرکز آمار ایران، میزان مهاجرت افغانستانی‌ها به استان اصفهان در سال های اخیر به طور قابل توجهی افزایش یافته است.
طغیانی: اصفهان به دلیل هزینه های نسبتا پایین زندگی و دسترسی آسان به مشاغل فصلی، به یکی از مقاصد اصلی مهاجران افغانستانی تبدیل شده است. علاوه بر این، بسیاری از این مهاجران به دلیل افزایش ارزش پول افغانستان، با ذخایر مالی وارد ایران می شوند که توان آنها برای زندگی راحت تر و بلندمدت را افزایش می دهد
به قول نماینده مردم اصفهان و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، در شرق اصفهان روستاهایی وجود دارد که کاملا سکنه آن افغانستانی ها هستند. اصفهان به دلیل هزینه های نسبتا پایین زندگی و دسترسی آسان به مشاغل فصلی، به یکی از مقاصد اصلی مهاجران افغانستانی تبدیل شده است. علاوه بر این، بسیاری از این مهاجران به دلیل افزایش ارزش پول افغانستان، با ذخایر مالی وارد ایران می شوند که توان آنها برای زندگی راحت تر و بلندمدت را افزایش می دهد.
بازار کار اصفهان، تحت الشعاع حضور اتباع
مهدی طغیانی می افزاید: در حال حاضر، حضور گسترده تر افغانستانی ها در اصفهان، به‌ویژه در مشاغل فصلی و خدماتی، بازار کار را در این شهر تحت تأثیر قرار داده است. به دلیل تفاوت ارزش پول و ذخیره نقدی بیشتر، مهاجران افغانستانی اغلب انتخاب بیشتری برای انتخاب شغل داشته و از پذیرش کارهای کم درآمد یا سخت خودداری می کنند.
وی تاکید می کند: این مسئله باعث شده برخی از شهروندان ایرانی در مشاغل کم درآمد و کارهای یدی با رقبای جدیدی مواجه شوند که می توانند بدون دغدغه مالی دوره های بیکاری طولانی تری را سپری کنند.
کارشناس بازار کار در اتاق بازرگانی ایران در این ارتباط به خبرنگار بازار می گوید: با ورود مهاجرانی که از توان مالی بیشتری برخوردارند، بازار کار اصفهان به شکلی تغییر کرده که کارگران ایرانی در برخی بخش ها با کاهش فرصت شغلی مواجه‌ا ند. البته این مسئله در بلندمدت می تواند به دلیل کاهش نیروی کار ارزان، روی دستمزدهای داخلی تاثیر بگذارد و فشارهای اقتصادی خاصی را به جامعه محلی تحمیل کند.
مهرداد صالحی می افزاید: با افزایش جمعیت مهاجر، نیاز به خدمات عمومی مانند بهداشت، آموزش و حمل و نقل در اصفهان نیز افزایش یافته است. هرچند حضور مهاجران می تواند به تقویت اقتصاد محلی و افزایش رونق کسب و کارها کمک کند، اما تأثیر افزایش تقاضا بر زیرساخت های محدود اصفهان، برای شهروندان و مهاجران چالش هایی به وجود آورده است.
صالحی: هرچند مهاجران افغانستانی نقش مهمی در رونق کسب‌وکارهای کوچک دارند، اما حضور آنها در مقیاس بزرگ و افزایش تقاضا برای خدمات عمومی، فشار زیادی را بر زیرساخت‌های شهری وارد کرده است. این مسئله نیازمند برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری بیشتر برای توسعه امکانات و خدمات عمومی است
وی تاکید می‌کند: هرچند مهاجران افغانستانی نقش مهمی در رونق کسب‌وکارهای کوچک دارند، اما حضور آنها در مقیاس بزرگ و افزایش تقاضا برای خدمات عمومی، فشار زیادی را بر زیرساخت‌های شهری وارد کرده است. این مسئله نیازمند برنامه‌ریزی و سرمایه گذاری بیشتر برای توسعه امکانات و خدمات عمومی است.
کارشناس بازار کار در اتاق بازرگانی ایران تاکید کرد: افزایش تعداد مهاجران افغانستانی با تغییرات فرهنگی و اجتماعی همراه است. برخی از ساکنان اصفهان نگرانی هایی درباره افزایش جمعیت مهاجر و تأثیرات احتمالی فرهنگی آن بر جامعه محلی دارند؛ این مورد را حتی می توان در مناطق برخوردار شهری اصفهان هم یافت.
جامعه‌شناس و متخصص امور مهاجرت به خبرآنلاین می‌گوید: حضور مهاجران در جامعه‌ای مانند اصفهان نیازمند توجه به برنامه های همگرایی و فرهنگی است. اگر جامعه میزبان و مهاجران افغانستانی با یکدیگر به درستی آشنا شوند و فرهنگ های همدیگر را بهتر بشناسند، این تنش ها به شکل محسوسی کاهش می یابد.
ملیحه رضایی، اضافه می‌کند: با ورود مهاجران افغانستانی با توان مالی بیشتر، الگوی مصرف در بازارهای محلی اصفهان نیز تغییر کرده است. برای مثال برخی از مشاغل از قبیل آرایشگری با درآمدهای بالا در اختیار زنان افغانستانی درآمده است.
وی تاکید می کند: از سوی دیگر کاهش ریال در برابر پول افغانی، مهاجران افغانستانی را در رفاه بالاتری نسبت به جامعه مقصد مهاجرت قرار داده است؛ بدون آنکه مالیات دهند.
این متخصص امور مهاجرت تاکید می کند: افزایش توان مالی افغانستانی ها تنها به معنی توانایی مالی بالاتر نیست؛ بلکه برای حضور پایدار در جامعه میزبان، نیازمند سیاست های قانونی شفاف و برنامه هایی است که آنها را موظف به پرداخت مالیات های مختص مهاجران کند.
کاهش ارزش ریال در برابر افغانی و افزایش قدرت خرید و مشاغل بادرآمد بالا مهاجران افغانستانی، پدیده‌ای جدید در مهاجرت به ایران است که تأثیرات متعددی بر جامعه محلی، بازار کار و اقتصاد داشته است. این مسئله، علاوه بر فشار بر زیرساخت ها و تغییرات اجتماعی، نیاز به بازبینی تقنینی دارد.
