معاون صنایع‌دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کشور با ابراز امیدواری از اینکه اصفهان جایی برای دادوستد صنایع‌دستی باشد، گفت: نظام ارزشیابی هنرمندان صنایع‌دستی باید در اصفهان تصمیم‌گیری شود و همه ما باید کمک کنیم که ریسباف تجلی هنر اصفهان باشد.
مریم جلالی دهکردی در آئین اختتامیه هفته گرامیداشت صنایع‌دستی است که در بعد از ظهر روز (پنجشنبه، ۲۴ خردادماه) در سالن همایش‌های اتاق بازرگانی استان اصفهان برگزار شد، اظهار کرد: درمورد هنر و هنرمند می‌توان کلمات توصیفی زیادی به کار برد، اما من تصمیم گرفتم به فردای هنر، به جای توصیف آن بیندیشم. در آخرین روز هفتهٔ صنایع‌دستی در خدمت شما هستیم و چند روز پیش فعالیت خود را در این هفته از مشهد شروع کردیم. حرم امام رضا(ع) گالری موزهٔ بی‌بدیل ارادت هنرمندان صنایع‌دستی است.
معاون صنایع‌دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کشور با بیان اینکه اقتصاد هویت بنیان که از میان دست‌های هنرمندان به اعتلای کشور کمک می‌کند، دغدغه رئیس جمهور شهید ما بود، اضافه کرد: ما باید به ادبیات توسعه و نظام کسب و کار جهانی متصل شده و حمایت‌هایمان نظام‌مند شود تا دربرابر یکپارچه‌سازی جهان امروز قد علم کنیم.
او خاطرنشان کرد: اقتصاد هویت بنیاد و معیشتِ عزت‌آفرین از هیچ، همه چیز می‌آفریند. باید رابطین تجاریِ مغز و پر زبانی داشته باشیم. ما خانواده بزرگی در این کشور هستیم. کسی به عنوان شهردار، صنایع دستی را به نمایه‌های شهری اضافه می‌کند و امام جمعه و استاندار و مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی دغدغه صنایع‌دستی را دارند. انسجام درونی و بیرونی برای اینکه هنر این کشور عظمت گذشته را پیدا کند لازم است و به همین دلیل از این خانواده باید اکرام کرد.
جلالی ادامه داد: من حامل پیام سید عزت‌الله ضرغامی برای شما هستم. ایشان همواره بر لزوم انسجام درونی و فرابخشی در حوزهٔ صنایع دستی تأکید دارند. انسجام درونی یعنی اینکه تمام ظرفیت‌های میراث فرهنگی و گردشگری ما در خدمت صنایع‌دستی باشد. پایگاه‌های میراثی در خدمت صنایع‌دستی هستند و خانه‌های تاریخی، نام هنرمندان سرزمین را بر خود حمل خواهند کرد.
او با اشاره به اینکه بیمه، اولین گام و کوچک‌ترین گام و رفع پیمان ارزی برای بازرگانان اقدام دیگر این معاونت بود، معتقد است که ریسباف، موزهٔ منطقه‌ای خاورمیانه می‌شود. سپس افزود: امروز همه ما باید کمک کنیم که ریسباف تجلی هنر اصفهان باشد. ما موظف بودیم که در برنامه هفتم توسعه زیست بوم صنایع‌دستی را تکمیل کنیم و زیست بوم از طراحی شروع می‌شود و به آموزش، تولید، بسته‌بندی و بازاریابی منتهی می‌شود. ما دست به دست هم می‌دهیم تا ریسباف کانون این زیست‌بوم شود.
معاون صنایع‌دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ادامه داد: نظام ارزشیابی هنرمندان باید در اصفهان تصمیم گیری شود. کانون هنرمندان باید به هنرمندان درجه هنری بدهد. در گام‌های نخستین، اعطای درجهٔ هنری به وزارت میراث واگذار شده، و لازم است هنرمندان کمک کنند که درجه هنری، گواهی‌نامه ارزشمندی با امضای هنرمندان باشد. نمایش و آموزش و تولید صنایع‌دستی یکجا ارائه می‌شود و گردشگران از نزدیک همهٔ این فرایند را شاهد هستند. اینها سلول‌های بنیادی هستند که به محصولات مختلف تبدیل می‌شود. پیوند نسلی و پاسداشت هویت در پهنه جهانی شعار ما است. امیدوارم اصفهان جایی برای دادوستد صنایع‌دستی باشد.
آمار و ارقام افتخارات صنایع‌دستی در استان اصفهان
امیر کرم‌زاده، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان در ادامهٔ این آئین گفت: شهید رئیسی اقدامات موثری در حوزهٔ صنایع‌دستی انجام دادند که نتایج آن در آینده هویدا خواهد شد.
او ادامه داد: ما امروز در اصفهان حدود ۴ هزار و ۵۰۰ کارگاه صنایع‌دستی داریم که حدود ۶۰ هزار نفر از این طریق ارتزاق میکنند. ما در اصفهان صنایع‌دستی را نه برای سرگرمی بلکه به عنوان شغل قلمداد می‌کنیم. اینکه ۱۰ درصد سهمیه بیمه هنرمندان کشور را به اهالی صنایع‌دستی استان اصفهان اختصاص یافته، حق آنان بود.
کرم‌زاده که معتقد است صنایع‌دستی اصفهان ۴۰ هزارسال قدمت تمدنی دارد، تصریح کرد: ظرفیت جهانی شدن سایر شهرهای اصفهان در حوزهٔ صنایع‌دستی وجود دارد و ما به دو شهر صنایع‌دستی اصفهان و کاشان افتخار می‌کنیم. ما ۱۳۲ مهر اصالت بین‌المللی و ۶۰۰ مهر اصالت ملی در حوزهٔ صنایع‌دستی داریم. در کشور، رتبهٔ اول در حوزهٔ صنایع‌دستی متعلق به اصفهان است. ۲۷ نشان ملی جغرافیایی داریم و ۳ نشان بین‌المللی جغرافیایی در حوزهٔ مینای نقاشی، قلم‌کاری و کاشی هفت رنگ امروز رونمایی خواهد شد. حدود ۸هزار و ۲۰۰ نفر در حوزهٔ صنایع‌دستی بیمه شده‌اند.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همچنین اضافه کرد: در ۲ سال گذشته حدود ۱۲۰ میلیارد تومان تسهیلات از محل تبصره ۱۶ و ۱۸ به هنرمندان صنایع‌دستی پرداخت شده و ۱۵ میلیون دلار صادرات صنایع‌دستی در کشور داشتیم و لازم است که تلاش‌های بیشتری را در این زمینه داشته باشیم.
باید صنایع‌دستی را به نسل‌های بعدی منتقل کنیم
در ادامه نیز مژگان ایزدی دهکردی، رئیس کمسیون گردشگری، فرش و صنایع‌دستی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان اصفهان گفت: امروز گردهم آمادیم تا روز صنایع‌دستی را گرامی بداریم، هفته‌ای که به نام هنرهای دستی ثبت شده یادآور ارزشی است که این هنرها در زندگی ما دارند.
او افزود: در دنیایی که تکنولوژی بر آن غلبه دارد صنایع‌دستی، ما را به گذشته‌های لطیف و پر معنای انسانی دعوت میکنند. صنایع‌دستی بازتابی از فرهنگ‌ها و ارزش‌ها و هویت‌های ملل مختلف به شمار می‌روند. روح ملت‌ها و دستاوردهای هنری آنها که از نسلی به نسل دیگر منتقل شدند، در صنایع‌دستی دمیده شده است و این هنرها حامل خصوصیات فرهنگی و خصوصیات قومی‌اند که از طریق کالا مبادله می‌شوند. سفیران فرهنگی قوم‌ها و قبیله ها هستند و داستان‌های خود را روایت میکنند.
ایزدی دهکردی با اشاره به محاسن روانی هنرهای دستی، تصریح کرد: بسیاری از افرادی که به این هنر مشغول‌اند، روحیه شاداب و سرزنده به دست می‌آورند. لطافت از مقوله‌های درک کردنی است و وصف کردنی نیست. هنر صنایع‌دستی می‌تواند عشق به خدا، وطن دوستی، حفظ ارزش‌های اخلاقی، وارستگی و کمال انسان را کمال دهد و تداوم بخشد. این هنرها می‌توانند چون مرحمی بر زخم‌های ما باشند و به زندگی ما معنای تازه‌ای ببخشد.
رئیس کمسیون گردشگری، فرش و صنایع‌دستی اتاق بازرگانی اصفهان، صنعتگران اروپایی را علاقمندان قدیمی هنر اسلامی توصیف کرد و افزود: اروپاییان امروزه برای یادگیری هنر اسلامی تلاش بسیاری انجام دادند و می‌گویند صنایع‌دستی ایران، تبلوری از دین و آداب و رسوم است که مشابه آن در جهان وجود ندارد. هنرمندان عزیز ما وارثان هنرهای نیاکان ما هستند که در سراسر جهان مورد اکرام قرار می‌گیرند.
ایزدی با بیان اینکه سازمان ملل متحد، از سال ۱۹۶۴ روز ۱۰ ژوئن را روز جهانی صنایع‌دستی نامید تا از میراث‌های هنری باقی مانده در جهان قدردانی شود، خاطرنشان کرد: ایران در حوزهٔ صنایع‌دستی مشهور است و نقش اساسی در ایجاد، احیا و بالندگی این هنرها دارد و اصفهان شهر خلاق جهانی در حوزه صنایع‌دستی است. در حوزهٔ صنایع‌دستی، ۶۰۲ رشتهٔ ثبت شده در یونسکو وجود دارد که ۲۹۹ رشتهٔ آن متعلق به ایران و ۱۹۷ رشتهٔ آن متعلق به اصفهان است و اصفهان دومین شهر صنایع‌دستی در جهان است.
او تأکید کرد: بسیاری از کشورها با صادرات صنایع‌دستی خود درامد کسب میکنند و به توسعهٔ اقتصادی و ایجاد اشتغال پایدار کمک میکنند. ما باید صنایع‌دستی را به نسل‌های بعدی منتقل کنیم. صنایع‌دستی هنر جاودانه‌ای ایست که پیام صلح و دوستی و زیبایی را عرضه می‌کند.
صنایع‌دستی در مسیر تجارت
محمد نمکی‌زاده، رئیس اتاق اصناف استان اصفهان نیز در ادامهٔ آئین اختتامیه هفته گرامیداشت صنایع‌دستی اظهار کرد: به اعتقاد من روح مضاعفی در کالبد هنرمندان دمیده شده است. این افراد با فعلی کوچک، هنری بزرگ می‌آفرینند که در جهان تحسین برانگیز هستند. آفریده‌های خاص خداوند هستند و کار هنری، کار هر کسی نیست. من ۳ ماه پیش به خانم جلالی قول دادم که اصفهان میزبان هنرمندان صنایع‌دستی کشور خواهد بود و آنان را با بازرگانان آشنا می‌کنیم تا چرخ‌های صنایع‌دستی را روغن‌کاری و روان شود. در همین راستا در اصفهان با مهندس کشانی (رئیس اتاق بازرگانی و مهندس بهرامی (ریاست تعاونی‌های استان اصفهان) خانه اقتصاد اصفهان ایجاد کردیم و با هم یکی شدیم. سپس خانه صنعت و معدن را با خود آوردیم را یک کلام شدیم و یک هدف تشکیل دادیم.
او ادامه داد: وظیفهٔ ما این است که به آنچه شما خلق می‌کنید، بهای مضاعفی ببخشیم. من امروز از دکتر کرم‌زاده قول گرفتم که با توجه به اینکه میز توسعهٔ صادرات را در اتاق اصناف اصفهان برای اولین‌بار در کشور راه‌اندازی کردیم مأموری از طرف اداره کل میراث فرهنگ، گردشگری و صنایع‌دستی به ما معرفی کنند. قدم بعدی ما تشکیل شرکت تعاونی توسعه و عمران شهرستان استان اصفهان است. هنرمندان ما مطالبات و دغدغه‌هایی دارند که قابل مرتفع شدن هست. هنرمندان ما مباید به سیلی صورت خود را سرخ نگه‌دارند. لطفا مسائل بیمه و مالیات این عزیزان را رفع کنید.
بیمه هنرمندان صنایع‌دستی در جال تکمیل است
همچنین نفیه عروجی، عضو هیئت رئیسه انجمن صادرکنندگان و تولیدکنندگان صنایع‌دستی اتاق بازرگانی استان اصفهان در این آئین چنین بیان کرد: جنس سخنان من برخلاف سایر سخن‌ها، امید و روشنی است با همگرایی بین انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنایع‌دستی اتاق بازرگانی، کمسیون گردشگری فرش و صنایع‌دستی اتاق بازرگانی و ادارهٔ کل میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع‌دستی استان و با حمایت اتاق بازگانی مطالبه‌گری شد و بیمه هنرمندان صنایع‌دستی تامین شد. اصفهان بالاترین میزان افراد بیمه شده در کشور را دارد. حدود ۱۰۰۰ نفر هم‌اکنون در فاز اول در اصفهان بیمه شدند و این جریان تا ۳ فاز ادامه خواهد یافت.
او با بیان اینکه زنجیره ارزش صنایع‌دستی در اتاق بازرگانی برای اولین‌بار در کشور در حال طراحی است، افزود: از سال ۱۴۰۱ تا کنون ۲۰ اثر از آثار شما اصفهانی‌ها و به نام اصفهان ثبت شده است. همچنین نشان جغرافیایی به نام اصفهان و ۳ نشان بین‌المللی از وای‌پو گرفته شده است. این نشان‌ها با پیوستن به زنجیره ارزش، نوید خوبی برای همهٔ هنرمندان است.
استفاده از تجربیات پیشکسوتان صنایع‌دستی
آیت‌الله سید یوسف طباطبایی‌نژاد، نماینده ولی فقیه در اصفهان نیز با عرض تبریک به مناسبت هفتهٔ صنایع‌دستی، افزود: من روزی که با آقای کرم‌زاده دیدار داشتم، احساس کردم که ایشان صنایع‌دستی را در اصفهان زنده خواهند کرد. پیش از صنایع صنعتی، ظروف و لباس و با دست ساخته می‌شدند. اگر می‌خواهید صنایع‌دستی رشد کند، به صنایع‌دستی کم‌قیمت‌تر هم توجه کنید تا مردم کم بضاعت‌تر هم توان خرید آنها را داشته باشد. من دوست دارم که در اصفهان یک نمایشگاه دائمی صنایع‌دستی داشته باشیم و نمونه‌هایی از صنایع‌دستی را در آنجا به نمایش بگذاریم و فرایند استفاده از آنها را به مردم آموزش دهیم. در میدان‌های شهر خود صنایع‌دستی را قرار بدهیم و کارهای بزرگ در این زمینه انجام دهیم.
او مشکل کشور را عدم وجود واسطه‌های تجاری خوب دانست و اضافه کرد: برخی مواقع این واسطه‌ها، حتی زبان خارجی نیز بلد نیستند نمی‌توانند کاری را پیش ببرند.
این عضو مجلس خبرگان رهبری، با تأکید بر اینکه لازم است پیشکسوتان هنرهای صنایع‌دستی مورد اکرام قرار بگیرند، تصریح کرد: امیرالمؤمنین (ع) وقتی پیری را دید که به گدایی افتاده بود، گفت که از بیت‌المال برای او حقوقی تعیین کنند زیرا او عمری برای مردم کار کرده است. لازم است که از این اساتید محترمانه دعوت شود که به انتقال تجربیات خوو به نسل جوان بپردازند.
در آئین اختتامیه هفته گرامیداشت صنایع‌دستی، از لوح گواهی‌نامه ثبت نشان جغرافیایی کاشی هفت‌رنگ رونمایی و از خانوادهٔ استاد مرحوم سید مهدی علمداری، هنرمند قلم‌کاری مشهور، تقدیر شد. همچنین از حامیان صنایع دستی، از جمله یوسف افشارنیا مدیرکل صداسیمای اصفهان، عبدالصمد شهبازی مدیریت صندوق کارافرینی امید استان اصفهان و فرهناز رجالی، مدیر اداره کل استاندارد استان اصفهان، نیز تقدیر شد.
در ادامه نیز از هنرمندانی چون منصور حافظ پرست که استاد منتخب شهر اصفهان در برنامه داوری استادان برتر رشته‌های صنایع‌دستی بودند و از اساتید پیش‌کسوتی همچون فتح‌الله عباسی هنرمند پاپی ماشه، محمد حسن مقضی استاد پیشکسوت رشته کاشی معرق، سعید آجری کارآفرین و استاد پیشکسوت کاشی هفت‌رنگ، محمدعلی ساعی استاد پیشکسوت رشته قلمزنی، غلمعلی فیض‌اللهی رشتهٔ مینای نقاشی، کیقباد بذرافشان استاد پیشکسوت رشتهٔ مشبک فلز، علی داوری استاد پیشکسوت دواتگری، و مجید صادق‌زاده استاد پیشکسوت رشتهٔ تهذیب، تقدیر و تشکر شد.
سپس فعالین حوزهٔ صنایع‌دستی به نام‌های محمدحسن آقاجانی تولیدکننده رشته دواتگری، معصومه صابری مدیرعامل انجمن مینانگاران نقش جهان اصفهان، افشین میرلوحی هنرمند رشته میناکاری و فعال در حوزه آموزش صنایع‌دستی، سعید عکاف‌زاده هنرمند جوان و خلاق در رشتهٔ قلمزنی، نادر غلامی، دانشجوی فعال در رشتهٔ زیور آلات به روی صحنه آمده و از آنان تقدیر صورت گرفت.
قمرالملوک سترک دره شوری منتخب مهر اصالت بین‌المللی ۲۰۲۴، علیرضا میرجمال منتخب مهر اصالت بین‌المللی ۲۰۲۴، محمود تمتاجی منتخب مهر اصالت بین‌المللی ۲۰۲۴، محمد بینوا منتخب مهر اصالت بین‌المللی ۲۰۲۴، محسن فتحی‌زاده منتخب مهر اصالت بین‌المللی ۲۰۲۴، و زینب صفاهانی منتخب مهر اصالت بین‌المللی ۲۰۲۴ نیز آخرین افرادی بودند که در این آوین اختتامیه از آنان تقدیر شد.
