دومین گلزن برتر لیگ قهرمانان آسیا در سال ۲۰۰۷ معتقد است این روزها عدم مهاجم گلزن در فوتبال کشورمان مشهود است. سید محمدمهدی سید صالحی، مهاجم سال های نه چندان دور تیم ملی فوتبال ایران که سابقه درخشش و گلزنی در خط حمله تیم های سپاهان، پرسپولیس، استقلال و تراکتور را نیز درکارنامه فوتبالی خود دارد در گفتگو با روزنامه «زاینده رود» و در واکنش به ضعف تیم های ایرانی در گلزنی چه در رقابت های آسیایی و چه در لیگ برتر و همچنین عملکرد ضعیف مهاجمان تیم ملی در به ثمر رساندن گل ضمن اینکه به کارگیری بازیکن ها در پست غیرتخصصی را در این امر بی تأثیر ندانست، فقر بازیکن طراح و خلاق در فوتبال ایران و تمرکز پایین و نبودن ذهنیت گلزنی در بازیکنان را مهمترین علل ناکامی تیم های ایرانی در گشودن سنگر رقبا معرفی کرد.
- آقای سید صالحی، تیم های سپاهان و پرسپولیس و استقلال در پنجمین هفته از رقابت‌های آسیایی خود در لیگ قهرمانان آسیا ۲ و درلیگ نخبگان این قاره با وجود اینکه محکوم به پیروزی بودند به تقسیم امتیاز با حریفان قناعت کردند در حالی که فرصت سوزی مهاجمان این سه تیم مدعی یکی از اصلی ترین علت‌های ناکامی آنها در مصاف با رقبای آسیایی شان بود.
ببینید! پرسپولیس و استقلال که در لیگ نخبگان آسیا بازی داشتند، هر دو نسبت به بازی‌های گذشته خود عملکرد ضعیف تری داشتند، به خصوص پرسپولیس که نتوانست در مصاف با الریان و در دیداری که محکوم به برد بود بازی با کیفیتی انجام دهد که یکی از دلایل آن عدم تمرکز و استرسی بود که به دلیل نیاز مبرم به ۳ امتیاز بازی در این تیم دیده می‌شد. پرسپولیس بازی مالکانه ای انجام داد ولی بازیکنان این تیم در زدن ضربات آخر تمرکز نداشتند و از اینها مهمتر اینکه آقای گاریدو هنوز به ثبات تاکتیکی و ترکیب ثابت نرسیده است. سرمربی پرسپولیس هنوز ترکیب ایده آل خود را پیدا نکرده، وقتی شما در سیستم ۴-۲-۳ بخواهید از علی علیپور در پست وینگر راست بازی بگیرید طبیعتاً بازیکن شما ازکارایی می‌افتد، اینکه اصرار داشته باشید حتماً یکسری از بازیکن‌ها را در ترکیب اصلی قرار بدهید و لو اینکه از آنها در پست‌های غیر تخصصی استفاده بکنید باعث می‌شود نتوانید عملکرد مناسب را در زمین داشته باشید مثل اتفاقی که برای پرسپولیس در مقابل الریان افتاد.
اما استقلال در بازی با پاختاکور اگرچه نظم بهتری در ساختار دفاعی داشت ولی به نظر من آقای موسیمانه هنوز نتوانسته تفکرات خود را در این تیم القا کند. این سرمربی با وجود تعویض هایی که انجام داد نتوانست با ایجاد ساختار مورد نیاز در حمله، موقعیت سازی کند. شما اگر بازی استقلال را دیده باشید حتماً متوجه شده اید که بازی کاملاً در میانه زمین بود و مالکیت دقایقی از آن در اختیار استقلال و دقایقی دیگر در اختیار حریف ازبکستانی این تیم بود؛ ولی استقلال در خلق موقعیت کارآمد نبود.
سپاهان در مصاف با الوحدات اردن کاملاً بازی را در اختیار داشت ولی نتایجی که این دو تیم در دور رفت لیگ قهرمانان گرفته بودند باعث شد که سپاهان محکوم به برد باشد اما نتواند از عهده این مهم برآید. سپاهان بالای ۸۰ درصد مالکیت توپ را در این بازی اختیار داشت و در چنین مواقعی نیاز به بازیکنی مثل حسین نژاد یا بازیکن خلاقی دارد که بتواند از مصاف‌های یک در یک با تنوع تاکتیکی خود عبور کند؛ اما سپاهان چنین بازیکنی در اختیار نداشت و هرچند زمانی که رضا شکاری در نیمه دوم به میدان آمد سپاهان متحول تر شد ولی موقعیت سازی و جا به جایی که باید در زمین روی می‌داد در این تیم اتفاق نیافتاد و سپاهان در کمال شایستگی با اینکه می‌توانست برنده این بازی باشد به تساوی تن داد. البته ضعف داوری در بازی سپاهان و الوحدات مشهود بود و نبودن VAR هم خیلی دراین نتیجه تأثیرگذار بود اما ما کاری به داوری این بازی نداریم. به نظر من الوحدات چیزی در مقابل سپاهان برای گفتن نداشت و اصلاً نتوانست موقعیت آنچنانی روی دروازه این تیم خلق کند اما در نهایت سپاهان با اینکه خیلی بهتر از حریف فوتبال بازی کرد اما موقعیت سازی در این تیم کم اتفاق افتاد و…
- اما سپاهان ۲۱ موقعیت گل داشت که فقط یکی از آنها وارد دروازه حریف شد. به نظر ناکامی این سه تیم بیشتر بخاطر از دست دادن موقعیت‌ها بود…
خب درست است که فوتبال کشور ما از لحاظ زیرساختی از کشورهای حاشیه خلیج فارس ضعیف تر است اما مبلغ قراردادهای بازیکنان استقلال، پرسپولیس و سپاهان کم نیست. در کل مبلغ قرارداد بازیکنان در باشگاه‌های ما خیلی از تیم‌های حوزه خلیج فارس کمتر نیست. ما بازیکن‌های سی چهل میلیاردی داریم؛ یعنی شما حساب کنید گاهی چیزی حدود ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار دلار هزینه شده. ببینید! در فوتبال امروز علت اینکه تیم‌های بزرگ، بازیکنان بزرگ با پرداخت مبالغ هنگفت به خدمت می‌گیرند این است که از تجربه و کیفیت بالای آنها برای موفقیت و پیشبرد اهداف خود بهره ببرند؛ ما نمی‌توانیم این نتایج را فقط گردن کادر فنی و مدیران باشگاه‌ها بیندازیم، یکسری از بازیکن‌ها در حد نام خود بازی نمی‌کنند. اینکه تیم‌ها خلق موقعیت می‌کنند ولی با عدم تمرکز بازیکنان آنها را از دست می‌دهند نشان دهنده این است که برای آن بازیکن جا نیفتاده که در چه تیم بزرگی بازی می‌کند، یا مسئولیت بزرگی که برعهده دارد را نمی‌تواند به خوبی انجام دهد. اگر تیم‌ها قرار است با به خدمت گرفتن بازیکن‌های بزرگ و باتجربه نتوانند نتیجه بگیرند خب بهتر است از بازیکن‌های جوان استفاده کنند تا از عدم نتیجه گیری ناراحت نشوند چون حداقل می‌گویند این جوانان در حال کسب تجربه هستند.
- اشاره کردید که برخی از این مهاجمان مثل علی پور بخاطر تغییر پست در گلزنی ناکام بودند…
واقعیت این است که پرسپولیس، هافبک‌های رونده خوبی دارد اما اینکه شما بخواهید در هر بازی نفرات جایگزین استفاده کنید و در ترکیب تیم تغییر و تحول زیاد داشته باشید مثلاً در یک بازی از سروش رفیعی، یک بازی ازمحمدخدابنده لو و… استفاده کنید این بی ثبات در به کار بردن نفرات باعث می‌شود تیم به هارمونی لازم نرسد. وقتی شما از علیپور که مهاجم نوک است می‌خواهید در پست وینگر به میدان برود طبیعتاً این بازیکن کارایی لازم را نخواهد داشت. چه بهتر که اصلاً علیپور بازی نکند و از بازیکنی که در آن پست کارایی بهتری دارد استفاده کنید. آقای گاریدو نباید با این سیستم بازی در برابر الریان بازی می‌کرد.
- اما مهاجمان ما نه تنها در بازی‌های آسیایی بلکه در لیگ برتر هم آمار خوبی نداشته اند. در پایان هفته دهم لیگ برتر ۱۴۳ گل رد و بدل شده بود؛ یعنی میانگین کمتر از ۲ گل در هربازی، در حالی که در گذشته مثل زمانی که شما سه دوره با پیراهن سپاهان قهرمان این رقابت ها شدید و یا زمانی که در خط حمله استقلال و پرسپولیس بازی می‌کردید هر فصل میانگین گل‌های به ثمر رسیده بیش از ۲ گل در هر مسابقه بود.
بییند، کیفیت لیگ ما پایین آمده است. ما باید قبول کنیم که هرچه مبلغ قراردادها بالا رفته کیفیت بازیکن‌ها پایین آمده، چون فوتبال ما به سمت و سویی حرکت کرده که درآن شایسته سالاری جایگاهی ندارد؛ علت این است که با ورود دلال‌ها دیگر عملکرد بازیکن‌ها و تأثیرگذاری و کیفیت آنها ملاک خرید و فروش بازیکنان نیست، این یک علت و علت دیگر هم اینکه در چندسال اخیر هافبک خلاق و طراح در فوتبال کشورمان کم داشته ایم. مثلاً در سپاهان فروش محمدجواد حسین نژاد به نظر من اشتباه بود؛ یعنی سپاهان الان نیاز به چنین بازیکن خلاق و طراحی دارد. این تیم با وجود دابو، انزونزی و آقای محمد کریمی، نیاز به بازیکنی دارد که بتواند با عبور از یک در یک برای هم تیمی هایش موقعیت خلق کند. این سه بازیکن تا حدودی شبیه هم بازی می‌کنند و در کنار خود به بازیکنی مثل حسین نژاد که جوان تر هم بود یا رضا شکاری نیاز دارند. حضور این هافبک‌های خلاق خیلی می‌تواند به سپاهانی که حریفانش در مقابله با آن فشرده بازی می‌کنند کمک کند.
- آقای سید صالحی! کیفیت زمین چقدر در این زمینه تأثیرگذار است. طارمی، بهترین مهاجم این روزهای فوتبال کشورمان در واکنش به بازی ضعیف و کم موقعیت تیم ملی در فولادشهر در برابر قرقیزستان کیفیت بد چمن این ورزشگاه را عامل اصلی این امر معرفی کرد. در کل لژیونر‌های تیم ملی هم در باشگاه‌های خود در حمله تأثیرگذار ظاهر می‌شوند اما…
بله، می‌دانم شما چه می‌خواهید بگویید. اما شما به من بگویید الان در چند بازی گذشته تیم‌های کشورمان با وجود اینکه در باکیفیت ترین زمین‌ها بازی کردند آیا توانستند از تمرکز خود در زدن ضربات آخر استفاده کنند؟
نه!
پس این نشان دهنده این است که خیلی هم به زمین مربوط نیست. اگر تیم‌های استقلال، پرسپولیس و سپاهان گل‌های فراوانی می‌زدند در بازی‌های اخیر می‌شد این را گفت. سپاهان در مقابل شارجه توانست روی یکی از همین زمین‌های باکیفیت گل‌های خوبی بزند اما در مقابل الوحدات با اینکه نسبت به استقلال و پرسپولیس و بازی‌های گذشته خود خیلی بهتر بازی کرد و موقعیت‌های خوبی هم ایجاد کرد باز هم در زدن ضربات نهایی موفق نبود. به نظر من این روزها عدم مهاجم گلزن در فوتبال کشورمان مشهود است و علت آن هم فقر هافبک خلاق و طراح و عدم تمرکز و نبودن ذهنیت گلزنی در بازیکنان است.
- و اینکه گفتید بازیکن‌ها به اندازه پولی که می‌گیرند…
بله، ببینید! واقعیت این است که همانطور که گفتم تیم‌های بزرگ وقتی بازیکن بزرگ به خدمت می‌گیرند از آنها انتظار دارند عملکرد فوق العاده داشته باشند.(با خنده) اگر قرار است آنها عملکرد معمولی داشته باشند به نظر من اشتباه باشگاه هاست که بخواهند هزینه آنچنانی صرف بازیکنانی بکنند که پول در حد حرفه ای می‌گیرند؛ ولی حرفه ای بازی نمی‌کنند.
- الان چند بازیکن با ۴ گل در صدر برترین گلزنان لیگ قرار دارند که یکی از آنها رضاییان مدافع استقلال است که سه تا از این گل‌ها را از روی نقطه پنالتی زده و دو تای دیگر هم هافبک هستند که آنها هم ۲ گل را از روی پنالتی زده اند و در این بین فقط دو بازیکن تراکتور هستند که پست اصلی آنها مهاجم هدف بوده و هر ۴ گل را در جریان بازی زده اند و…
شما به من بگویید این بازیکن‌ها در چند هفته این تعداد گل را زده اند؟
- در ۱۰ هفته.
خب پس این نشان دهنده این است که سطح لیگ ما پایین است و بازیکن هایی که در این رقابت‌ها بازی می‌کنند نسبت به مبالغی که می‌گیرند عملکرد مناسب ندارند.
- از اینها گذشته و علاوه بر اینکه مهاجمان لیگ ما چند سال است کم گل می‌زنند، چندین دوره است که تعدادی از آقایان گل لیگ در فصل های بعد طلسم می‌شوند، بدتر اینکه رضا اسدی فصل پیش تا قبل از هفته بیستم در رقابت تنگانگ برای آقای گلی بود اما یک مرتبه بعد از گلزنی در برابر فولاد در اسفند سال گذشته پایش قفل شده و الان مدتهاست که…
بینید! سال‌های گذشته تیم‌ها از لحاظ نفرات، پرمهره بودند و بازیکنان باتجربه خوبی داشتند اما الان فوتبال ما مقداری از آن بازیکن‌های باکیفیت و با تجربه خالی شده، ضمن اینکه تیم‌ها به جوانگرایی روی آوردند و خب این جوانگرایی تاوان دارد؛ اما در مورد اسدی باید بگویم این بازیکن از لحاظ روحی روانی به مشکل برخورده. اگر یادتان باشد اسدی در اوایل حضورش در پرسپولیس هم خوب بود اما بعد افت کرد. این خیلی مهم است که سرمربی تیم بتواند او را احیا کند چون اسدی بازیکن توانمندی است و مشکل اصلی اش روحی روانی است. خب بازیکن وقتی از این لحاظ به هم بریزد، تمرکزش را از دست می‌دهد و نمی‌تواند عملکردی مناسب در زمین نشان بدهد. به نظر من خودباوری و اعتماد به نفس در رضا اسدی کشته شده و باید دوباره با حضور آقای کارترون در سپاهان این بازیکن بازسازی و شکوفا شود تا بتواند به روزهای اوجش برگردد.
- اسم آقای کارترون را آورید، به نظر شما با حضور این سرمربی فرانسوی روی نیمکت سپاهان ،عملکرد این تیم در فاز هجومی و در نتیجه گیری بهتر می‌شود؟
آقای کارترون در لیگ‌های آفریقایی وعربستان کار کرده و هر سال در یک کشوری بوده و طبیعتاً ثبات و ماندگاری نداشته؛ اما در کل مربی خارجی مثل هندوانه در بسته است و باید منتظر باشیم و ببینیم تفرکات تاکتیکی او در کشور ما چگونه پیش می‌رود. آیا او می‌تواند تفکراتش را به تیم القا کند و شرایط ایده آل مدنظر خود را به دست بیاورد یا خیر؟ الان نمی‌توانیم در مورد او صحبت کنیم چرا که گذشته هرچه بوده، بوده. شما واکنش اخیر گواردیولا به هو شدن توسط تماشاگران با وجود موفقیت‌های گذشته اش را دیدید؟ (مردم اینجا نمی‌آیند که موفقیت‌های گذشته را به خاطر بیاورند) گواردیولا گفت آنها مال گذشته است مهم این است که من الان دارم چه کار می‌کنم! ما هم باید منتظر باشیم و ببینیم کارترون در فوتبال ایران می‌تواند سریع تفکراتش را القا کند و با بازیکنان مچ شود. شاید ایشان یکی از مربیانی شود که سالیان سال بتواند در ایران عملکرد فوق العاده از خود برجای بگذارد و نیتجه بگیرد؛ اینها همه مستلزم زمان هستند.
مرضیه غفاریان
