معاون محیط زیست و خدمات شهری شهردار اصفهان با بیان اینکه در حال حاضر حدود ۲۰۰۰ خانوار اصفهانی به‌صورت کامل پسماندهای خود را تفکیک و مدیریت می‌کنند، گفت: این همراهی، کلان‌شهر اصفهان را به یکی از شهرهای پیشرو کشور در حوزه مدیریت پسماند تبدیل کرده است.
مهدی بقایی شامگاه گذشته _یکشنبه نهم دی_ در فصل چهارم برنامه تلویزیونی «اصفهان من» با بیان اینکه پسماند تر به موادی با منشأ آلی همچون چربی‌ها، پوست میوه‌ها و بقایای مواد غذایی گفته می‌شود که در خانه‌ها به‌عنوان زباله تولید می‌شود، اظهار کرد: این پسماندها به‌دلیل دارا بودن رطوبت نیازمند مدیریت ویژه‌ای است و در مقابل پسماند خشک شامل موادی است که به آسانی از پسماند تر جدا می‌شود و نباید با آن ترکیب شود؛ فرهنگ تفکیک این دو نوع پسماند در میان مردم اصفهان تا حد زیادی جا افتاده است.
وی با بیان اینکه مصرف بی‌رویه یکی از عوامل اصلی تولید زیاد زباله است و آمارها نیز نشان می‌دهد که روزانه حدود ۳۰ تن میوه سالم در کارخانه‌ها به‌عنوان زباله دور ریخته می‌شود، زیرا بیش از حد خریداری شده است، افزود: این موضوع نشانگر مشکلات فرهنگی در خرید و مصرف است، چراکه پس از کاهش تولید، استفاده مجدد از مواد، تفکیک در خانه، بازیافت، تبدیل به انرژی و در نهایت دفع در محیط مطرح می‌شود و دفع زباله باید تنها در صورت ضرورت و با رعایت اصول بهداشتی انجام شود.
معاون محیط زیست و خدمات شهری شهردار اصفهان گفت: مدیریت پسماندهای تر همچون پوست میوه، تفاله چای و باقی‌مانده‌های غذا از اهمیت بالایی برخوردار است، به‌عنوان نمونه شهروندان می‌توانند پوست میوه‌ها را در خانه خشک کنند، این کار علاوه‌بر ایجاد بوی مطبوع در منزل، ارزش اقتصادی بالایی دارد؛ تخمین زده می‌شود که ارزش سالانه پوست میوه خشک در کلان‌شهر اصفهان حدود ۱۰۰ میلیارد تومان باشد.
بقایی ادامه داد: تفاله چای که روزانه حدود ۶۰ تن در اصفهان تولید می‌شود، پس از خشک شدن می‌تواند به ۱۰ تن برسد و با خاک ترکیب شود و پس از آن به محصولی با ارزش اقتصادی تبدیل شود؛ جداسازی این مواد از پسماند تر موجب کاهش تولید آب زائد، سهولت نگهداری و کاهش بیماری‌های ناشی از آلودگی محیط می‌شود.
وی با اشاره به نقش بانوان در مدیریت پسماندهای خانگی گفت: بانوان به‌عنوان مدیران اصلی سلامت در خانه، نقش مهمی در تفکیک پسماندها دارند؛ در حال حاضر حدود ۲۰۰۰ خانوار در اصفهان هستند که به‌صورت کامل پسماندهای خود را تفکیک و مدیریت می‌کنند؛ این خانواده‌ها پسماند تر را خشک می‌کنند یا از روش‌های دیگری برای استفاده مجدد بهره می‌برند و هیچ زباله‌ای تحویل شهرداری نمی‌دهند؛ این کار علاوه‌بر ایجاد حس رضایت، به حفظ محیط زیست شهر کمک بسیاری می‌کند.
معاون محیط زیست و خدمات شهری شهردار اصفهان با اشاره به برنامه جمع‌آوری زباله در سطح شهر اصفهان بیان کرد: فرایند جمع‌آوری زباله از ساعت ۲۳:۰۰ آغاز می‌شود و تا ۶:۰۰ ادامه دارد؛ این فرایند با حضور ۲۷۰ نیروی انسانی و استفاده از ۲۳۰ وسیله نقلیه صورت می‌گیرد، همچنین مسیرهای مشخصی برای این وسایل تعیین شده تا زباله‌ها را به سکوهای جمع‌آوری منتقل کنند.
بقایی عنوان کرد: پس از این مرحله حدود ۱۸۰۰ پاکبان از ساعت ۲:۰۰ تا ۶:۰۰ کار خود را در معابر اصلی آغاز می‌کنند و از ساعت ۷:۰۰ صبح تا ۱۰:۰۰ نظافت کوچه‌ها و معابر فرعی را ادامه می‌دهند؛ این چرخه منظم برای حفظ نظافت شهر به صورت مستمر اجرا می‌شود.
وی افزود: مدیریت پسماند بر دو محور اصلی شامل مشارکت شهروندان و هوشمندسازی عملیات استوار است و بدون همراهی شهروندان هیچ اقدامی در این زمینه موفقیت‌آمیز نخواهد بود، همچنین مکانیزه‌شدن فرایندها، کاهش دفعات حمل زباله و فرهنگ‌سازی برای کاهش تولید پسماند از جمله گام‌های کلیدی برای رسیدن به استانداردهای جهانی بهداشت محیط است.
معاون محیط زیست و خدمات شهری شهردار اصفهان با اشاره به هوشمندسازی خدمات شهری تصریح کرد: شهرداری اصفهان با استفاده از ماشین‌آلات نیمه‌مکانیزه عملیات جمع‌آوری زباله را اجرا می‌کند. طی یک سال گذشته اداره «کنترل عملیات خدمات شهری» راه‌اندازی شده است که مسئولیت نظارت بر عملیات شبانه‌روزی را برعهده دارد؛ این اداره با استفاده از نرم‌افزارهای پیشرفته، تمام وسایل نقلیه مرتبط با خدمات شهری را کنترل و رهگیری می‌کند.
بقایی اضافه کرد: ۸۱۰ دستگاه شامل ماشین‌آلات رفت‌وروب، آتش‌نشانی و کنترل تخلفات در سامانه «اصپاک» ثبت و برای هر وسیله نقلیه، مسیر، سرعت و زمان‌بندی مشخص تعریف شده است و در صورت بروز هرگونه نقص یا قطع ارتباط، تیمی به نام «کد ۱۰۰» وارد عمل می‌شود و مشکل را گزارش می‌دهد.
وی خاطرنشان کرد: موضوع کاهش دفعات جمع‌آوری زباله از هر شب به یک شب در میان (زوج و فرد)، ریشه‌ای علمی دارد و در بسیاری از کشورهای جهان اجرا شده است؛ در اصفهان نیز این رویکرد حدود ۱۵ سال پیش آغاز شد ودر ابتدا با مخالفت‌هایی همراه بود، اما فرهنگ‌سازی به‌مرور زمان موجب پذیرش این تغییر توسط شهروندان شد.
معاون محیط زیست و خدمات شهری شهردار اصفهان گفت: تحقیقات نشان داده است که کاهش دفعات جمع‌آوری زباله به کاهش تولید زباله نیز کمک می‌کند، به‌عنوان مثال آمار نشان می‌دهد که اصفهان یکی از کمترین سرانه‌های تولید پسماند در کشور را دارد. برخی کارشناسان معتقدند که اجرای جمع‌آوری یک شب در میان پسماند، تأثیر مثبتی در این کاهش داشته است.
بقایی بیان کرد: تجربه نشان داده است که شهروندان اصفهان هرچند در ابتدا به تغییرات مقاومت نشان دادند، اما پس از آگاهی از فواید آن همراهی لازم را با مدیریت شهری داشتند، به‌عنوان مثال، موفقیت شهر در تفکیک پسماندهای تر و خشک نشان‌دهنده همکاری مؤثر مردم است.
وی با بیان اینکه مدیریت شهری اصفهان تأکید دارد که همراهی شهروندان و استفاده از فناوری‌های نوین می‌تواند موفقیت این رویکرد را تضمین کند، گفت: نرم‌افزارهای هوشمند همچون «اصپاک» می‌تواند به برنامه‌ریزی و هماهنگی بهتر کمک کند، همچنین شهروندان می‌توانند از ایستگاه‌های ثابت جمع‌آوری زباله استفاده کنند تا پسماندهای بازیافتی به انبارهای غیربهداشتی منتقل نشود.
معاون محیط زیست و خدمات شهری شهردار اصفهان افزود: یکی از اهداف اصلی ما تبدیل پسماند به انرژی و دیگر اقدامات زیست‌محیطی است و بر این باور هستیم که با اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی، می‌توان گام‌های بلندتری در مسیر حفاظت از محیط زیست و مدیریت پسماند برداشت.
