محقق و استاد تمام پژوهش ( پروفسور ) مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان گفت: توسعه بیوتکنولوژی یا زیست فناوری و نانو تکنولوژی راهکاری اساسی برای مقابله با چالش‌های محیطی و کشاورزی است و می‌تواند کشاورزی اصفهان را به سمت پایداری سوق دهد.
مهدی نصر اصفهانی روز دوشنبه گفت: توسعه بیوتکنولوژی ( زیست فناوری) و نانو تکنولوژی( فناوری نانو) می‌تواند با کاهش تنش آبی، تنش‌های زنده و غیر زنده شامل آفات و بیماری‌های گیاهی و تنش‌های آبی و شوری و دمایی، افزایش مقاومت محصولات و بهبود بهره‌وری ارتقای شاخص‌های کمی و کیفی محصولات، کشاورزی اصفهان را به سمت پایداری سوق دهد.
وی از دستاوردهای جدید در حوزه بیوتکنولوژی و نانو بیوتکنولوژی برای بهبود تولیدات کشاورزی، کاهش تنش‌های محیطی و افزایش مقاومت محصولات به بیماری‌ها خبر داد و گفت: این فناوری‌ها نقش اساسی در بهبود امنیت غذایی و کاهش آلودگی‌های زیست محیطی دارند.
نصر اصفهانی با اشاره به پیشینه طولانی مدت استفاده از بیوتکنولوژی در جوامع انسانی، بیان کرد: تخمیر نان، تولید سرکه و مواد دارویی از نمونه‌های بیوتکنولوژی سنتی هستند که در گذشته به صورت ناخودآگاه مورد استفاده قرار می‌گرفتند اما امروزه، این روش‌ها به صورت آگاهانه و علمی، توسعه یافته و در بهبود وضعیت غذایی و تولید محصولات کشاورزی به کار گرفته می‌شوند.
وی با اشاره به اینکه از قرن بیستم، بیوتکنولوژی با کمک مهندسی ژنتیک وارد مرحله‌ای جدید شد، افزود: دانشمندان توانستند ژن‌های مطلوب را شناسایی کرده و با دستکاری ژنتیکی، مقاومت گیاهان به بیماری‌ها و تنش‌های محیطی همچون کم‌آبی، شوری و آفات را افزایش دهند.
این محقق برجسته اصفهانی به نقش نشانگرهای ژنتیکی (مارکرها) در شناسایی ژن‌های مقاوم اشاره کرد و گفت: با استفاده از این نشانگرها می‌توان طی سه تا شش ماه مشخص کرد که یک رقم گندم، گوجه‌فرنگی یا سایر محصولات کشاورزی نسبت به بیماری‌های مهم مقاوم است یا خیر و این فرآیند که به کمک تکنولوژی‌های مولکولی انجام می‌شود، باعث کاهش زمان و هزینه تولید بذرهای مقاوم شده است.
وی درباره استفاده از نانو بیوتکنولوژی گفت: اکنون تلفیق بیوتکنولوژی با نانو تکنولوژی در کشاورزی، داروسازی و محیط زیست امکان‌پذیر شده است، برای مثال، ذرات نانو مانند نقره و مس می‌توانند در تقویت مقاومت گیاهان و تصفیه آب و خاک نقش کلیدی داشته باشند. البته بررسی اثرات جانبی این فناوری‌ها نیز در دستور کار قرار دارد.
وی همچنین به کاربردهای بیوتکنولوژی در کاهش مصرف سموم و افزایش بهره‌وری اشاره کرد و گفت: میکرو ارگانیسم‌ها (موجودات ریز سلولی با ساختمان سلولی ساده و با طول کمتر از یک میلی متر هستند) و کودهای زیستی که قادرند عناصر غذایی خاک را با فرایند زیستی تبدیل به مواد مغذی کنند، باعث کاهش وابستگی به سموم شیمیایی شده و به حفظ محیط زیست کمک می‌کنند.
نصر اصفهانی تاکید کرد: توسعه این فناوری‌ها می‌تواند به‌عنوان راهکاری موثر برای مقابله با چالش‌های محیطی مانند کم‌آبی و شوری در کشاورزی ایران استفاده شود، اما لازم است کشاورزان از بذرهای تولیدی معتبر استفاده کنند و جهاد کشاورزی نقش حمایتی بیشتری ایفا کند.
این محقق با اشاره به نقش نانو بیوتکنولوژی در صنایع دارویی، غذایی و زیست‌محیطی، آینده این فناوری‌ها را روشن دانست و بر لزوم همکاری میان محققان و کشاورزان برای دستیابی به تولیدات پایدار تاکید کرد.
فعالیت‌های پژوهشی و آموزشی استان اصفهان در زمینه کشاورزی و منابع طبیعی سابقه دیرینه دارد و به ترتیب به سال ۱۳۲۹ و ۱۳۵۰ بازمی‌گردد.
اکنون مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان از سه حوزه معاونت آموزش، معاونت پژوهش و فناوری و معاونت پشتیبانی و توسعه نیروی انسانی، هشت بخش تحقیقاتی و ۱۱ ایستگاه، پایگاه، مزرعه کشاورزی، دامپروری و آبخیزداری و امکانات آزمایشگاهی مختلفی تشکیل شده است و در راستای تحقق اهداف کلان سیاست توسعه کشاورزی کشور فعالیت دارد.
