رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان از تشکیل دبیرخانه دائمی مجمع شهرهای تاریخی ایران خبر داد و گفت: این نهاد با الگوگیری از اتحادیه شهرهای تاریخی جهان در مقیاسی ملی و بر اساس ملاحظات بومی به‌زودی نخستین اجلاس سالانه خود را برگزار می‌کند.
مصطفی نباتی‌نژاد امروز _یکشنبه بیست‌وسوم اردیبهشت_ در نطق میان‌دستور صدوسی‌ودومین جلسه علنی شورای اسلامی شهر اصفهان در خصوص تشکیل مجمع شهرهای تاریخی ایران اظهار کرد: بدون تردید بخش مهمی از تاریخ در بناها و بافت‌های تاریخی تجسم می‌یابد و حفظ این میراث گران‌قدر نه‌تنها حراست از بخشی از تاریخ است، بلکه کارکردهایی برای این شهرها دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به هویت‌یابی و ایجاد معنا در زندگی مدرن انسان معاصر، عبرت‌گیری از رفتار گذشتگان، بهره‌برداری از دانش بشری در ادوار گذشته و حوزه‌های گوناگون زیست انسانی، آگاهی عمیق از ریشه‌های ابنا بشر و ایجاد سعه‌صدر و دوستی پایدار در ابعاد منطقه‌ای، ملی و محلی، تلطیف زندگی در عصر مدرن و پرآشوب صنعتی، ظرفیت غنی‌سازی اوقات فراغت، تولید ثروت، ایجاد حس همبستگی و افزایش تعلق شهروندی اشاره کرد.
وی با بیان اینکه ایران از جمله کهن‌ترین تمدن‌های بشری است و شواهد این جایگاه را در جای جای شهرهای تاریخی می‌توان مشاهده کرد، افزود: بافت تاریخی شهرها شناسنامه هویت مردمان یک سرزمین در طول زمان است و شهرهای تاریخی چنین نقشی را ایفا می‌کنند؛ این شهرها با تکیه بر تاریخ خود با بازنمایی بافت و بناهای تاریخی بر تعمیق هویت شهروندان و گردشگران اثر می‌گذارند و مرهمی بر احساس پوچی انسان امروز می‌گذارند.
رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان گفت: بافت تاریخی شهرهای ایران به‌عنوان کانون انتقال دهنده تجربیات ارزشمند به‌ویژه مضامین فرهنگی نقش بنیادین الگوی سکونت و اهمیت و ارزش خانه و خانواده در محلات موجود در بافت‌های تاریخی کشور به‌عنوان ساختار اجتماعی پایدار، قابل حفاظت و احیا است.
نباتی‌نژاد خاطرنشان کرد: ساختار اجتماعی بافت تاریخی بر واحد فضای محله استوار است که الگوی محله نیز در نظام توسعه شهرها مغفول مانده و با برنامه‌ریزی صحیح می‌تواند منشأ خیر و برکت شود.
وی بیان کرد: بافت تاریخی شهرهای مختلف امروز اهمیت فراوانی برای مدیریت شهری دارد و از نظر تاریخی و فرهنگی، این مناطق نقطه وصل شهر به گذشته و میراث ارزشمند و ثروت فوق‌العاده‌ای است که از گذشته رسیده است.
رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان اینکه شهرهای تاریخی به دلیل اینکه پای در سنت داشته و به ناگزیر سری در تجدد امروز دارد، با دوگانه حفظ و توسعه شهری مواجه هستند، گفت: بافت تاریخی امروز از محیط بومی و طبیعی خود خارج شده و به بخشی از نظام عملکردی و مکانیکی شهر تبدیل شده است؛ با این وجود احیای نسبی جامعه گذشته با استفاده از الگوی بافت تاریخی تا حدی قابل دستیابی است.
رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان ادامه داد: از سوی دیگر پدیده نبود تعادل در بافت تاریخی شهرهای ایران ناشی از کهولت در گذر زمان یک امر تحمیل شده بر پیکر آن است و ذاتی نیست و باید با اتخاذ رویکرد و شیوه‌های مناسب مسیر آن را به تعادل نزدیک کرد.
وی تصریح کرد: فرایند توسعه شهری به‌ویژه در بافت تاریخی با دو مسئله کلان از یک‌سو تمایل به حفظ بافت و از سوی دیگر ضرورت‌های امروزی نوسازی توأم با مداخلات مستقیم و کلان‌مقیاس مواجه است که به نظر می‌رسد ابتدا بافت تاریخی به‌عنوان قسمت پویای اقتصاد شهر با نگاه کل‌گرا درون بستر شهری مورد توجه واقع شده است و آنگاه حفظ آن در ارتباط با احیا مورد تاکید قرار گیرد.
شهرهای تاریخی ایران به‌واسطه نظام مشکلات در پیوندی پویا با هم شبکه تعاملی تشکیل دهند
نباتی‌نژاد اظهار کرد: حفاظت و توسعه هم‌زمان بافت‌های تاریخی به‌صورت احیای ساختارهای کهن، برجسته‌سازی مکان‌ها و ایجاد کانون‌های تعلق خاطر با هدف کشش ذهنی به سمت میحط‌های تاریخی با مقوله وسیع و نوظهور به نام گردشگری فرهنگی و تاریخی امکان‌پذیر خواهد شد.
وی افزود: شهرهای تاریخی ظرفیت‌های بی‌شماری برای توسعه گردشگری دارند که امروزه به گردشگری خلاق معروف شده و رویکردی جدیدتر در حوزه گردشگری است، بنابراین شایسته و ضروری است که شهرهای تاریخی ایران به‌واسطه نظام مشکلات در پیوندی پویا با هم شبکه تعاملی تشکیل دهند و علاوه بر بهره‌مندی از تجارت هم، در قالب یک کل منسجم در مدار هم‌افزایی با یکدیگر قرار گیرند.
رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به مجموعه‌ای از موضوعات و عناوین همکاری شهرهای تاریخی گفت: حفاظت و احیای بافت‌های تاریخی، ارتقای فرهنگ جوامع محلی، اشتراک‌گذاری دانش و تجربه در حوزه فعالیت و مداخله در بافت‌های تاریخی، ایجاد زمینه‌های رقابت‌پذیری شهرها در نحوه حفاظت، همفکری در خصوص بازنگری سیاست‌ها و اصول، ظرفیت‌سازی جهت آموزش تخصصی مشاوران طرح‌های عمران و توسعه شهری، ترویج توسعه برند شهرهای تاریخی در سطوح ملی و بین‌المللی، ارتقای درآمدهای حاصل از گردشگری در اقتصاد شهرهای تاریخی، ایجاد شبکه‌ای از آثار تاریخی پراکنده به‌منظور عرضه گونه جدیدی از گردشگری تاریخی مبتنی بر روایت بدیع و منحصربه‌فرد، امکان تعریف بسته‌های متنوع سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی در بافت تاریخی به‌ویژه در حوزه زیرساخت‌های گردشگری از جمله این موضوعات است.
وی اظهار کرد: پیگیری تمام این مطالبات به لطف خداوند و با حمایت مدیریت شهری و شورای اسلامی شهر به‌ویژه کمیسیون شهرسازی و شهردار از پیشنهاد مرکز پژوهش‌ها و سپس تلاش مجدانه حوزه شهرسازی و مدیرعامل نوسازی شهرداری با پیگیری چهار جلسه در تهران و ۱۴ جلسه در اصفهان و تشکیل دبیرخانه دائمی مجمع شهرهای تاریخی ایران در حال وقوع است و قرار است فردا طی هم‌آفرینی با حضور نمایندگان منتخب شهرهای تاریخی پیش‌نویس اساسنامه مجمع مورد تطبیق قرار گیرد و این نهاد با الگوگیری از اتحادیه شهرهای تاریخی جهان در مقیاسی ملی و بر اساس ملاحظات بومی به‌زودی نخستین اجلاس سالانه خود را برگزار کند.
نباتی‌نژاد خاطرنشان کرد: امیدواریم شهرهای تاریخی با همدلی و هم‌افزایی ضمن حفظ و توسعه مزیت نسبی خود در یک اقدام مشترک در تقویت آثار اقتصادی، فرهنگی و محیط زیستی این هم‌آفرینی کوشا باشند.
