ناشنوایان از دیرباز تاکنون با چالشی بزرگ در برقراری ارتباط اجتماعی با افراد و انجام امور روزمره خود بدلیل آشنا نبودن بخش عمده‌ای از جامعه با «زبان اشاره» مواجه هستند.
زبان اشاره، سیستم قراردادی خاص، منظم و پیشرفته زبانی است که برای انتقال معنی به جای الگوهای صوتی یا نوشتاری در زبان از الگوهای علایم دیداری (ترکیب همزمان شکل، جهت و حرکت دستان، بازوها یا بدن و حالات صورت) برای بیان روان افکار گوینده استفاده می‌کند.
بسیاری از ناشنوایان تاکید دارند بدلیل آشنا نبودن جامعه با زبان اشاره و ارائه نشدن آن در بخش‌های مختلف نمی توانند از امکانات شهری، آموزشی، فرهنگی، هنری و رسانه‌های دیداری به خوبی استفاده کنند.
یک شهروند ناشنوا در این‌باره به خبرنگار ایرنا گفت: برخورداری از حق شهروندی یکسان برای حضور در اجتماع و اماکن مختلف به‌ویژه مراجعه به اداره‌ها از بدیهی‌ترین حقوق ناشنوایان است که باید زبان اشاره در این بخش ها برای تسهیل ارتباط آنها ارائه شود.
مژده شیبانی افزود: معلولان با مشکلات مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و اشتغال مواجهند ولی ما با مشکل بزرگتری به‌عنوان ناشنوایی درگیریم که جامعه درک درستی از آن ندارد.
به گفته وی، اگر زبان اشاره در یک کادر کوچک نمایش داده شود جذابیت لازم را برای ناشنوایان ندارد بطوری که در رسانه ملی نیز فقط به نمایش یک مترجم در کادر کوچک گوشه تصویر تلویزیون بسنده می‌شود و جوابگوی ناشنوایان نیست.
وی همچنین به مشکلات ناشنوایان در دریافت خدمات درمانی بدلیل نبود زبان اشاره با مترجم در درمانگاه‌ها و بیمارستان‌ها اشاره کرد و گفت: ناشنوایان هنگام مراجعه به این مراکز با مشکل برقراری ارتباط با کادر درمانی مواجه می‌شوند که احتمال دارد نبود مترجم زبان اشاره به تشخیص نادرست منجر شود.
این شهروند ناشنوا از مسوولان مربوطه خواست تا با قانونگذاری و سیاست‌های حمایتی به بهبود زیرساخت‌های شهری و اداری برای ناشنوایان و خانواده‌های آنها کمک کنند.
به رسمیت شناخته شدن زبان اشاره، خواسته ناشنوایان
عضو هیات مدیره انجمن ناشنوایان اصفهان با بیان اینکه به رسمیت شناخته شدن زبان اشاره خواسته همه ناشنوایان است، گفت: فرهنگ‌سازی درباره نحوه برخورد با افراد دارای معلولیت به‌ویژه ناشنوایان، وظیفه همه نهادهاست.
خلیل رحیمی با اشاره به لزوم برگزاری دوره‌های آموزشی برای کارمندان اداره‌ها و اطلاع آنها از شرایط و نحوه برخورد با افراد دارای معلولیت، افزود: جامعه شناخت کافی از معلولان ندارد و افراد حداقل روش‌های ارتباطی با این افراد را نیاموخته‌اند.
وی با بیان اینکه ناشنوایان دارای ۲ نوع معلولیت از نظر شنوایی و گفتاری هستند، گفت: زبان اشاره مستقل از فارسی است، دستور زبان اختصاصی خود را دارد و در کشورمان هنوز به رسمیت شناخته نشده است.
عضو هیات مدیره انجمن ناشنوایان اصفهان تصریح کرد: دیدگاه جامعه نسبت به قشر ناشنوایان درست نیست و به اصلاح نیاز دارد، بسیاری از افراد، ناشنوایی را به‌عنوان یک بیماری قابل درمان در نظر می‌گیرند در صورتی‌که ناشنوایی یک بیماری نیست.
رحیمی با بیان اینکه تجهیزات توانبخشی به فرد ناشنوا کمک می‌کند صداها را بشنود اما او را شنوا نخواهد کرد، ادامه داد: فناوری‌های جدید مانند تماس تصویری باید بمنظور ارتباط‌گیری به ناشنوایان کمک کند.
وی خاطرنشان کرد: این قشر از افراد نشانه‌ای از معلولیت ندارند و از همین رو در برقراری ارتباط با افراد در جامعه دچار چالش می‌شوند.
عضو هیات مدیره انجمن ناشنوایان اصفهان با اشاره به لزوم داشتن هم‌زبان برای افراد ناشنوا، خاطرنشان کرد: بیشتر افرادی که با انجمن ناشنوایان همکاری دارند از خانواده این افراد هستند و به‌صورت داوطلبانه فعالیت دارند.
رحیمی تاکید کرد: افزایش آگاهی عمومی مردم درباره زبان اشاره و مشکلات ناشنوایان و اقدام مسوولان برای رفع چالش‌های موجود از مهمترین خواسته‌های این قشر از جامعه است.
زبان اشاره، حامی افراد ناشنوا
به گفته معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی اصفهان، یکی از جنبه‌های مناسب و حمایتی از افراد ناشنوا استفاده از زبان اشاره به‌ویژه برای امور اداری و درمانی است.
پژمان پورشبانان افزود: باید در هر نهاد و اداره‌ای یک مترجم زبان اشاره حضور داشته باشد تا افراد ناشنوا برای انجام امور خود با مشکل مواجه نشوند.
معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی استان اصفهان تاکید کرد: آموزش زبان اشاره در جامعه در برقراری ارتباط اجتماعی این افراد و پیشرفت آنان در کار، تحصیل یا هر فعالیت دیگر، بسیار حائز اهمیت است.
پورشبانان با بیان اینکه زبان اشاره در هر کشوری با کشور دیگر متفاوت است، گفت: زبان اشاره فارسی نیز از گویشی به گویش دیگر تفاوت دارد.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به گستردگی افراد ناشنوا در کشور و لزوم برقراری ارتباط آنان با دیگر افراد جامعه، انجمن خانواده ناشنوایان درصدد گسترش آموزش زبان اشاره در میان افراد کم شنوا و ناشنوا و حتی افراد شنوا بوده است.
در استان اصفهان حدود ۱۵ هزار ناشنوا سکونت دارند که هشت هزار نفر از آنها ساکن شهرستان اصفهان هستند.
