۹ روز پس از آنکه پیام نیازمند از اصفهان راهی تهران شد تا پس از سال‌ها حضور در سنگر طلایی‌ها، در فصل پیش رو حفاظت از قفس توری سرخ‌های پایتخت را بر عهده بگیرد، سپاهان نیز کلید دروازه خود را به محمدرضا اخباری سپرد؛ دروازه‌بانی ۳۲ ساله که با عملکردی کم‌سر و صدا اما مؤثر، فصل گذشته یکی از ستاره‌های پنهان لیگ برتر بود.
اما آیا اخباری می‌تواند در سپاهان نیز همان دروازه‌بان آرام و مقتدری باشد که در دو فصل گذشته در گل‌گهر و پیش‌تر از آن در تراکتور دیده بودیم؟ آیا او می‌تواند انتظارات باشگاه اصفهانی را برآورده کرده و جای خالی نیازمند را پر کند؛ گلری که اگرچه عملکردی پرفراز و نشیب طی سال‌های گذشته در چهارچوب دروازه طلایی‌ها داشت اما یکی از ارکان اصلی و نماد ثابت در سپاهان به شمار می‌رفت.
برای پاسخ به این سئوال، اگر بخواهیم به آمار بسنده کنیم، باید اذعان کرد که عملکرد خرید جدید سپاهانی‌ها دلگرم‌کننده است. محمدرضا اخباری در فصل گذشته با ثبت ۱۴ کلین‌شیت در ۲۶ بازی، نه‌تنها نقش تأثیرگذاری در اختصاص بهترین خط دفاعی لیگ ۲۴ به گل گهر ایفا کرد، بلکه پس از گلر شماره یک تیم ملی، در رده دوم برترین دروازه‌بان‌های این دوره از رقابت ها قرار گرفت. البته اگر منصف‌تر باشیم و معیار کارایی را نسبت کلین‌شیت به تعداد بازی در نظر بگیریم، اخباری با ۳ بازی کمتر از علیرضا بیرانوند و تنها ۲ کلین‌شیت کمتر از او، در بسته نگه داشتن دروازه تیمش حتی بهتر از همقطارش در تراکتور ظاهر شده است. پربیراه نیست اگر بگوییم تنها عاملی که او را با وجود این عملکرد درخشان از حضور در ارودی اخیر ملی پوشان دور نگه داشته، شاید سن و سال او و تأکید کادر فنی تیم ملی بر جوانگرایی باشد.
اما کارنامه درخشان اخباری تنها به فصل گذشته محدود نمی‌شود. او در فصول اخیر همواره یکی از دروازه‌بان‌های مطمئن لیگ برتر بوده است؛ چه زمانی که سند ششدانگ سنگر تی‌تی‌ها در اختیارش بود و چه در دو فصل اخیر که با پیراهن گل‌گهر در بالاترین سطح رقابت های فوتبال باشگاهی کشور درخشید. از اینها گذشته، این دروازه‌بان باتجربه در فصل ۲۰۲۱ نیز با ثبت ۵ کلین‌شیت برای نماینده تبریز در لیگ قهرمانان آسیا، عنوان بهترین دروازه‌بان مرحله گروهی این تورنمنت را از آن خود کرد.
همین کارنامه پربار اخباری، سپاهانی ها را مجاب کرد تا برای پر کردن جای خالی پیام، این دروازه بان با تجربه را از سیرجان به نصف‌جهان منتقل کنند. اما اخباری در فصل جاری در زادگاهش مأموریتی به‌مراتب دشوارتر از فصول گذشته دارد. او باید جای دروازه‌بانی را در سپاهان پر کند که اگرچه در لیگ بیست‌وچهارم افت محسوسی داشت و با ۹ کلین‌شیت حتی در بین ۱۰ گلر برتر لیگ هم قرار نگرفت اما نمی توان منکر این شد که با حضور ثابتش در سنگر طلایی‌ها یکی از نقاط قوت و مهره های کلیدی این تیم اصفهانی به شمار می‌رفت؛ تیمی که خط دفاع نا مستحکمش در فصول گذشته یکی از پاشنه‌آشیل‌های آن بوده است.
با همه اینها، مقایسه این دو گلر در حال حاضر قیاس مع‌الفارق است؛ چرا که اخباری هنوز دیکته‌اش را در نقش‌جهان ننوشته است. هنوز مشخص نیست آیا این دروازه بان اصفهانی با کوله باری از تجربه می‌تواند در باشگاهی که انتظار قهرمانی از روز اول و در همان بدو عبور از درب ورودی باشگاه روی شانه ستاره هایش سنگینی می کند و صبر هواداران پرشور آن نیز کمتر است، همان گلر ششدانگ گل‌گهر و «قارتال» تراکتور باشد یا نه. این را گذر زمان مشخص خواهد کرد؛ اما موفقیت یا ناکامی محمدرضا اخباری در سپاهان و در حفاظت از قفس توری طلایی‌پوشان دیار نصف‌جهان، تمام ماجرا نیست.
نکته مهم‌تر آن است که جدایی پیام نیازمند، بار دیگر زنگ خطر را برای سپاهان به صدا درآورد؛ همان خطری که تابستان چهار سال پیش و پس از کوچ این گلرملی پوش به پرتغال نیز باشگاه اصفهانی را تهدید کرده بود؛ تهدیدی که آن زمان با جذب یک دروازه‌بان خارجی نه چندان مطمئن از اتریش(کریستوفر کنت) و در نهایت جذب گلر پیشین ذوب‌آهن(رشید مظاهری)، باز هم به صورت مقطعی کنترل شد.
ماجرای اصلی آنجا است که سپاهان سال‌ها به پیام نیازمند به عنوان دروازه‌بان شماره یک خود تکیه کرده بود و حالا ناچار است فصل تازه‌ای را با گزینه‌ای جدید آغاز کند. اخباری اگرچه دروازه‌بانی کارکشته و آماده است اما پیوستن او در ۳۲ سالگی به ارتش طلایی اصفهان یادآور این واقعیت است که حتی در صورت درخشش این سنگربان در فصل پیش‌رو، سپاهان نمی‌تواند برای سال‌های متمادی روی او حساب باز کند و ناگزیر خواهد بود به فکر جانشینی مطمئن و آینده‌دار باشد.
در اینجا پرسش مهم‌تری مطرح می‌شود: آیا باشگاه سپاهان که طی سال‌های اخیر در بسیاری از پست‌ها به پرورش بازیکنان جوان از دل آکادمی خود روی آورده، در زمینه دروازه‌بانی نیز برنامه و ساختاری برای گلرسازی داشته و دارد؟ تیمی که به داشتن یکی از غنی‌ترین زیرساخت‌های فوتبال پایه در ایران شهرت دارد، در این پست خاص طی بیش از یک دهه گذشته، چهره شاخصی از رده‌های پایه به تیم اصلی معرفی نکرده است.
نکته تلخ ماجرا هم آنجاست که اصفهان روزگاری مهد دروازه‌بان‌های بزرگ فوتبال ایران بود؛ از محمد برزمهری گرفته تا رسول کربکندی، نسلی که سنگر را برای تیم‌های بزرگ و حتی تیم ملی امن می‌کرد.
اما حالا مدتهاست نصف جهان دروازه‌بانی بومی به فوتبال سطح اول کشور معرفی نکرده است. البته در این میان، گلرهایی چون رحمان احمدی، شهاب گردان، رشید مظاهری، پیام نیازمند، حبیب فرعباسی و پارسا جعفری نیز اگرچه با درخشش در تیم‌های اصفهانی به فوتبال ایران معرفی شدند اما هیچ‌یک اصالتاً اهل این دیار نبوده‌اند.
این روزها جای خالی استعدادهای بومی در سنگر سپاهان به‌وضوح حس می‌شود؛ موضوعی که اگرچه در هیاهوی بازار نقل‌وانتقالات به چشم نمی‌آید؛ اما در بلندمدت می‌تواند به یکی از چالش‌های پنهان باشگاه بدل شود. شاید بهتر باشد سپاهان در کنار سرمایه‌گذاری برای فصل پیش‌رو و اعتماد به اخباری، نیم‌نگاهی نیز به آینده داشته باشد؛ آینده‌ای که در آن ساختن دوباره یک سنگربان از دیار زاینده رود، نه فقط برای این باشگاه، بلکه برای فوتبال ایران نیز ضرورتی انکارناپذیر است. به نظر می رسد خشکسالیِ زاینده‌رود، تا سنگر تیم‌های فوتبال این شهر هم رسیده است.
مرضیه غفاریان
