وقتی «موندو دپورتیوو» با تیتر «زلزله در جام جهانی» به حذف ناباورانه شاگردان گواردیولا پرداخت برای فوتبالدوستانی که بامداد سه شنبه در خواب شیرین بودند، سخت بود حدس بزنند کانون زلزله مورد اشاره این نشریه معتبر و بارسایی آسیا باشد. اما حالا کمتر کسی پیدا میشود که نداند تکانه های این زلزله فوتبالی، تنها منچسترسیتی را هدف نگرفته و به زودی دنیای توپ گرد را در سراسر جهان به لرزه درخواهد آورد و البته پس لرزه های آن بیش از همه فوتبال ایران را تحت تأثیر قرار خواهد داد. پیش از طلوع خورشید در روز سه شنبه، الهلال با هدایت گران ترین مربی جهان نه تنها در مرحله یک هشتم نهایی جام باشگاه های جهان موفق به تحمیل باخت ۴ بر ۳ به تیمی شد که یکی از بهترین مربیان دنیا را روی نیمکت خود دارد بلکه در عمل ثابت کرد بر خلاف ادعای پیشین رئیس یوفا گاهی «پول» می تواند همه چیز باشد؛ یعنی می تواند هرغیرممکنی را ممکن کند.
دو سال پیش، وقتی عربستانی ها پروژه جاهطلبانه «ویژن ۲۰۳۰» را با خرید ابرستارههای بازنشسته و در رأس آنها آقای گل فوتبال جهان کلید زدند، بسیاری از جمله «الکساندر چفرین» از روشی که مدیران متمول باشگاه های عربستانی برای توسعه فوتبال خود با سرمایه گذاری سرسام آور روی بازیکنان بازنشسته در پیش گرفته بودند خرده گرفتند. رئیس یوفا و مدافعان الگوی اروپایی توسعه فوتبال با هشدار درباره خطر فوتبال نفتیِ سعودی ها، سرمایه گذاری روی آکادمیها، خرید مربیان خوب و پرورش بازیکنان بومی را تنها راه رشد و توسعه فوتبال معرفی کردند.
اما به نظر کرسی نشینان باشگاه های سعودی این توصیه را جدی گرفتند. آنها ثابت کردند عزم راسخی برای تبدیل شدن لیگ حرفه ای کشورشان به یکی از ده لیگ بزرگ فوتبال جهان دارند و الهلال به عنوان پرچمدار این مسیر، گام بعدی را با جذب سیمونه اینزاگی برداشت. مدیران این باشگاه سکان هدایت «الزعیم» را به دست یکی از موفق ترین مربیان حال حاضر اروپا دادند؛ سکانداری که چند ماه پیش، با اینتر قهرمان ایتالیا شده بود. حذف منچسترسیتیِ پرستاره گواردیولا، تیمی که یکی از مرگبارترین خطوط حمله دنیا را در اختیار دارد در برابر الهلالِ اینزاگی نشان می دهد سعودی ها نه تنها نسخه پیچی منتقدان اروپایی را نادیده نگرفته اند، بلکه این توصیهها را دقیقاً در جایی پیاده کردند که جهان فوتبال را غافلگیر کرد؛ تا جایی که یکی از معتبرترین و قدیمی ترین رسانه های اسپانیایی با تیتر «زلزله در جام جهانی» در این باره لب به اعتراف گشود.
سران باشگاه های عربستانی ثابت کردند کار برای آنها نشد ندارد. این مدیران متمکن که چندسال است اسبشان را برای عملی کردن پروژه چشم انداز ۲۰۳۰ ورزش کشورشان زین کرده اند، نشان دادند که اگر روزی اسکناس های بی زبان خود صرف انتقال بازیکنانی چون رونالدو و بنزما به شبه جزیره کردند، حالا میدانند چگونه با خرج بهینه پول های نفتی علاوه بر وسوسه کردن ستارههای پیر فوتبال، بهترینهای مربیان جهان را هم به ریاض بکشانند. هیچ بعید نیست باشگاههای سعودی، ساخت آکادمی، تربیت مربی و بازیکن بومی و حتی انتقال استعدادهای جوان فوتبال دنیا به عربستان را هم با در دست گرفتن همین فرمان اجرایی کنند.
عنقریب است که رئیس اتحادیه فوتبال اروپا از هشداری که به عربستانی ها داده پشیمان شود و نه تنها از انتقال بازیکنان پا به سن گذاشته این قاره سبز به قاره کهن و شبه جزیره واقع در آن ابراز نگرانی کند بلکه معترف شود که دیگر رقابت اصلی در فوتبال منحصر به اروپا نیست. مستر چفرین البته پربیراه نمی گفت؛ پول همه چیز نیست اما او فراموش کرده بود که این چرک کف دست، قدرت عجیبی در انتقال قدرت دارد! و حالا عربستانیها از خرید بازیکنان مشهوری که عمر فوتبالیشان رو به پایان است عبور کرده و مسیر جدیدی را برای اجرای پروژه «ویژن ۲۰۳۰» در پیش گرفته اند.
و این همان چیزی است که فوتبال ایران باید نگرانش باشد چرا که مسیری که همسایه عرب زبان آنها در پیش گرفته بیش از آنکه فوتبال اروپا را به لزره در آورد زنگ خطری برای ایران و نمایندگانش در بازی های آسیایی خواهد بود. در حالی که سعودی ها گام بهگام نسخه اروپایی توسعه فوتبال را در شبه جزیره به روز میکنند، ما همچنان بر نواقص خود سرپوش میگذاریم. هنوز تیم های لیگ برتر فوتبال ایران دچار بلای بی ثباتی با تغییرات پی در پی در ارکان مدیریت و کادر فنی و درگیر دعواهای داخلی همچون سهم پخش و سقف قرارداد و بودجه هستند، در حالیکه همسایه ای در جنوب غربی کشورمان در حال گشودن دروازه های قدرت جدید در فوتبال جهانی است.
در حالی که دنیا در شوک زلزله الهلال در مصاف با شاگردان گواردیولا قرار گرفته و این تیم عربستانی رؤیای قهرمانی در تورنمنت جهانی را در سر می پروراند و مدیرانش با آرامش در حال ترسیم مسیر بعدی قدرتنمایی خود هستند، تکلیف نیمکت و ترکیب برخی تیم های مدعی ایران آن هم در حالی که یک ماه و اندی تا آغاز رقابت های لیگ برتر باقی مانده، هنوز مشخص نشده است. حالا پس لرزه زلزله ای که در ورزشگاه کمپینگ ورلد آمریکا و در جریان مسابقات مرحله یک هشتم نهایی جام جهانی باشگاهها ۲۰۲۵ روی داد و مرکز ثقلش در پایتخت شبه جزیره عربی بود، آرام و بی صدا پیکره بی رمق فوتبال ما را نشانه گرفته است. آغاز این لرزش ویرانگر با اینکه خیلی دور بوده اما انگار بیخ گوش ما رخ داده است. اگر هنوز هم تکانه های آن را حس نکرده ایم، مشکل از خاموشی زلزله نیست، از خواب سنگینِ ماست!
مرضیه غفاریان